شیائومی بهترین و بدترین اتفاق دنیای اندروید است

در سال ۲۰۱۱ مشتریانی که به‌دنبال تهیه‌ی گوشی‌های هوشمند اقتصادی بودند، به گزینه‌های ایدئالی دسترسی نداشتند. در آن دوران گوشی‌هایی مثل HTC Wildfire، سامسونگ گلکسی مینی و ZTE Blade از محبوبیت قابل قبولی برخوردار بودند. برای مشتریان سال ۲۰۱۱، دسترسی به موبایلی اقتصادی که سخت‌افزار خوبی داشته باشد صرفاً یک رؤیا بود.

با ظهور شیائومی ارزش گوشی‌های هوشمند بیشتر شد و ۱۱ سال بعد، تأثیرگذاری این شرکت چینی روی صنعت موبایل انکارناپذیر است.

درک نحوه‌ی اثرگذاری شیائومی بر بازار موبایل نیازمند بررسی تاریخ است. به هنگام معرفی اولین گوشی شیائومی در سال ۲۰۱۱، نوکیا همچنان یکی از اصلی‌ترین بازیگران بازار موبایل بود و سیستم‌عاملی محبوب به نام سیمبین داشت. سامسونگ تا آن زمان موفق شده بود خودش را به بزرگ‌ترین تولیدکننده‌ی گوشی‌های اندرویدی در بازار تبدیل کند و HTC همچنان دستگاه‌های محبوبی می‌ساخت. باوجوداین، هیچ‌یک از برندهای یادشده گوشی مقرون‌به‌صرفه‌ی خوبی در بازار نداشتند.

دموکراتیزه کردن سخت‌افزار

نمونه‌ی امروزی صنعت موبایل تا حد زیادی بر پایه‌ی مفهوم ارزش خرید فعالیت می‌کند. درست است که محصولاتی نظیر تاشدنی‌ها را نیز در بازار داریم، گوشی‌هایی که غالباً براساس نوآوری‌هایشان مورد بررسی قرار می‌گیرند، بااین‌حال قیمت گوشی‌ها و آنچه که در ازای پرداخت پول دریافت می‌کنید همچنان معیار اصلی بسیاری از افراد برای تهیه‌ی دستگاه‌های جدید است.

همه‌چیز با شیائومی می وان شروع شد، دستگاهی که با پردازنده‌ی پرقدرت Snapdragon S3 و یک گیگابایت رم و صفحه‌نمایش پروضوح دردسترس قرار گرفت. اصلی‌ترین رقیب گوشی شیائومی یعنی گلکسی S2 که در آن زمان پرچم‌دار سامسونگ بود با مشخصات مشابه عرضه شد، اما شیائومی می وان صدها دلار ارزان‌تر بود. شیائومی از همان دوران مشخص کرده بود که می‌خواهد در چه مسیری قدم بردارد.

براساس آنچه Android Authority می‌نویسد، شیائومی تا سال ۲۰۱۴ آماده شده بود که وارد بازارهای بین‌المللی شود. با معرفی شیائومی می ۳، شرکت چینی توانسته بود به فرمول کلی خود برای عرضه‌ی دستگاهی که حاشیه‌ی سود کمی داشته باشد دسترسی پیدا کند و فروش فوری گوشی‌ها ازطریق فروشگاه‌های آنلاین به اتفاقی عادی تبدیل شد.

هر دو استراتژی به شیائومی کمک کرد که حاشیه‌ی سود فروشنده و هزینه‌های مربوط به نگه‌داری حجم زیادی از محصولات در انبار را کاهش دهد. شیائومی در سال ۲۰۱۴ موفق شد ۱۸٫۷ میلیون گوشی می ۳ را به فروش برساند. موجودی این گوشی در بازارهای بین‌المللی در عرض تنها چند دقیقه به پایان رسید.

شیائومی برای تسلط بر بازار هند به زمان خیلی زیادی نیاز نداشت. تا سال ۲۰۱۷، شیائومی توانست با عبور از سامسونگ به محبوب‌ترین برند موبایل در بازار پردرآمد هند تبدیل شود. امروزه شیائومی ۲۱ درصد از سهم بازار موبایل هند را دراختیار دارد و همچنان رتبه‌ی اول را به خود اختصاص داده است. این شرکت چینی در سطح بین‌المللی صرفاً سامسونگ و اپل را بالاتر از خود می‌بیند و سومین گوشی‌ساز برتر دنیا است.

معرفی دستگاه‌های سری ردمی و پوکو به شیائومی امکان داده است فروش گوشی‌های میان‌رده و اقتصادی خود را بالا ببرد و در بازارهای بین‌المللی رشد بیشتری تجربه کند. از آن زمان شیائومی مدل کسب‌و‌کار خود را به شکلی قابل توجه اصلاح کرده و اکنون در کنار عرضه‌ی گوشی‌های پرچم‌دار گران‌قیمت، از کانال‌های آفلاین نیز گوشی می‌فروشد و صرفاً متکی‌بر فروشگاه‌های آنلاین نیست. استراتژی شیائومی برای عرضه‌ی گوشی ازطریق فروشگاه‌های آنلاین همچنان ایده‌ی محبوبی است و حتی بازیگران جدیدی نظیر ناتینگ نیز به آن علاقه نشان داده‌اند.

شیائومی در سال ۲۰۱۸ حاشیه‌ی سود خود پس از کسر مالیات را به تنها پنج درصد رساند تا مطمئن شود که همچنان رقابتی بودن خود را حفظ می‌کند. البته مسیر سوددهی شیائومی صرفاً شامل گوشی‌های هوشمند نبود و این شرکت برای افزایش درآمدهایش ترفند دیگری پیاده‌سازی کرد.

اکوسیستم بزرگ شیائومی

شیائومی پس از سال‌ها توانسته اکوسیستم گسترده‌ای طراحی کند که شامل صدها برند همکار است. شیائومی بخش اعظم درآمدهای خود را ازطریق فروش گوشی کسب می‌کند، اما افزون‌بر گوشی تنوع بالایی از سایر محصولات را نیز می‌فروشد؛ از لامپ و جاروبرقی هوشمند تا مسواک، تلویزیون و حتی کفش.

تلاش‌های شیائومی برای گسترش اکوسیستمش از رابط کاربری MIUI شروع شد. شیائومی خیلی زود متوجه شد که با تمرکز روی نرم‌افزار می‌تواند درآمدهایش را به شکل قابل توجهی افزایش دهد. شیائومی ازطریق فروش سخت‌افزار سود خیلی زیادی به جیب نمی‌زد، اما ازطریق فروش تم، والپیپر، صدای زنگ و… در رابط کاربری MIUI توانست سود بیشتری کسب کند. جالب است بدانید که شیائومی خودش را شرکتی اینترنتی می‌داند، نه یک شرکت سخت‌افزاری.

تأکید روی نرم‌افزار صرفاً مختص‌ به شیائومی نیست. اپل سال‌ها پس از آغاز فعالیتش سرویس‌هایی مثل اپل تی‌وی پلاس و اپل موزیک را راه‌اندازی کرده تا درآمدش را بالا ببرد. امروزه اپل درآمد میلیارددلاری ازطریق فروش سرویس‌های نرم‌افزاری و اشتراکی کسب می‌کند، بااین‌حال در سال ۲۰۱۳ اپل اساسا شرکتی سخت‌افزاری محسوب می‌شد. سایر برندها نیز روی نرم‌افزار متمرکز شده‌اند، اما تعداد کمی از آن‌ها توانسته‌اند به موفقیتی در حد و اندازه‌ی شیائومی دست پیدا کنند.

شیائومی در سال ۲۰۱۸ سهام خود را در بورس عرضه کرد و به یک شرکت سهامی عام تبدیل شد. شیائومی هشت سال پس از آغاز فعالیتش، حدودا ۵۰ میلیارد دلار ارزش‌گذاری شد تا تبدیل به سومین برند گوشی‌ساز برتر دنیا از لحاظ ارزش بازار شود. استراتژی شیائومی برای افزایش درآمد ازطریق فروش نرم‌افزار جواب‌گو بود و سود زیادی عاید این شرکت کرد.

نیمه‌ی خالی لیوان

تمرکز شیائومی بر سرویس‌های نرم‌افزاری مزایای زیادی برای این شرکت به همراه داشت، اما هم‌زمان رشد بی‌رویه‌ در این زمینه باعث شد یک‌سری مشکلات ظاهر شود. شیائومی مصر بود که درآمد نرم‌افزاری بیشتری کسب کند، به همین دلیل در حرکتی که به مذاق کاربران خوش نیامد سراغ نمایش تبلیغات در سرویس‌های نرم‌افزاری‌اش رفت.

شرکت چینی در بسیاری از بخش‌های اکوسیستم نرم‌افزاری‌اش شروع به نمایش تبلیغات کرد، از اپلیکیشن‌های پیش‌فرضِ سیستمی گرفته تا صفحه‌ی قفل گوشی. موفقیت چشمگیر شیائومی در فروش محصولات سخت‌افزاریِ مملو از تبلیغات باعث شد سایر برندهای نرم‌افزاری به فکر پیاده‌سازی استراتژی مشابهی بیافتند. امروزه حتی کسانی که گوشی‌های گران‌قیمت پرچم‌دار سامسونگ را خریداری می‌کنند نیز تجربه‌ی نرم‌افزاری عاری از تبلیغات ندارند.

شیائومی اکنون به‌صورت گسترده در گوشی‌هایش تبلیغ نمایش نمی‌دهد و تا حدی از سیاست‌های اولیه‌ی خود فاصله گرفته، بااین‌حال تمرکز بیش از حد روی ارائه‌ی نرم‌افزار مملو از تبلیغات به‌عنوان لکه‌ای ننگ در تاریخ فعالیت این شرکت شناخته می‌شود.

شیائومی با سیاست تبلیغاتی‌اش آسیبی ماندگار به ذهنیتی که کاربران از سیستم‌عامل اندروید دارند وارد کرد. کاربران از نمایش تبلیغات در گوشی‌های ارزان‌قیمت ناراضی‌اند، حتی با وجود این‌ که گوشی‌های اقتصادی به اندازه‌ی قبل تبلیغ نمایش نمی‌دهند.

اثرگذاری شیائومی بر اکوسیستم اندروید انکارناپذیر است

نمونه‌ی ۲۰۲۲ شیائومی با شرکتی که لی جون در سال ۲۰۱۰ بنیان‌گذاری کرد تفاوت‌های بسیار زیادی دارد، بااین‌حال شیائومی از سنت‌های خود فاصله‌ی زیادی نگرفته است. MIUI همچنان اساس تمامی گوشی های شیائومی را شکل می‌دهد و جاه‌طلبی‌های شرکت چینی برای ایجاد یک اکوسیستم بزرگ‌ متشکل‌ از دستگاه‌های به‌هم‌متصل، هرگز تا این حد زیاد نبوده است.

البته همان‌طورکه می‌شد پیش‌بینی کرد، به‌دلیل حضور شرکت‌هایی مثل ریلمی و برندهای تابعه‌ی BBK Electronics در بازار موبایل، رقابت بیش از پیش بالا گرفت و استراتژی‌هایی که شیائومی دنبال کرد به دفعات توسط شرکت‌های دیگر تکرار شد.

صرف‌نظر از این‌که با مدل کسب‌و‌کار شیائومی در طول سال‌ها فعالیت این شرکت موافق باشید یا نه، مطمئناً نمی‌توانید انکار کنید که هیچ شرکتی اندازه‌ی شیائومی بر عرضه‌ی گوشی‌های قدرتمند خوش‌قیمت تأکید نکرده است. شیائومی بسیاری از استانداردهایی را که امروزه برای گوشی‌های پرقدرت خوش‌قیمت تعریف می‌شوند پی‌ریزی کرد، بااین‌حال در مسیر خود دست‌ به اقدامات نامحبوبی مثل نمایش تبلیغات زد.