یخچالهای کوهستانی یخ کمتری نسبت به میزان تصورات ما دارند

یخچالهای کوهستانی یخ کمتری نسبت به میزان تصورات ما دارند
یخچالهای طبیعی دنیا میزان یخ کمتری نسبت به تخمینهای قبلی دانشمندان دارند. بر اساس یافتههای تازه، برخی از مناطق که برای تهیهی آب شیرین به ذوب شدن یخهای کوهستانی چشم دارند، شاید بهزودی ذخیرهی آب شیرین خود را از دست بدهند.
یخچالهای طبیعی در کوههای آند آمریکای جنوبی یکی از این ذخایر است که احتمالاً نسبت به آنچه دانشمندان فکر میکردند، یخ بسیار کمتری دارند. این یخچالها در حال کوچک شدن هستند و ذخایر باارزش آب شیرین آنها سریعتر از همیشه از بین میرود.
در مطالعهی جدیدی که توسط رومن میلان از دانشگاه گرنوبل آلپ در فرانسه انجام شده، تصاویر ماهوارهای به این پژوهشگر کمک کردهاند تا بتواند میزان یخهای موجود در یخچالهای طبیعی جهان را (که تعداد آنها به بیش از ۲۰۰ هزار عدد میرسد) تا حدودی تخمین بزند.
میزان یخ موجود در یخچالها بیشتر به ضخامت خود یخ و نه پهناوری یخچالها بستگی دارد. دانشمندان تاکنون موفق به اندازهگیری ضخامت تنها ۴۰۰۰ یخچال در سراسر جهان شدهاند که آمار ناامیدکنندهای است. آنها برای دانستن اندازهی دیگر یخچالها فقط از حدس و گمان متکی بر دادههای موجود استفاده میکنند؛ اگرچه در طول سالهای اخیر با پیشرفت فناوری در حوزهی ماهوارهها باعث شده تخمین اندازهها برای انسان آسانتر شود. مطالعهی جدید به ویژگی منحصربهفرد یخچالهای طبیعی اشاره میکند، ویژگیای که نشان میدهد آنها در ظاهر منجمد و ثابت هستند اما در واقع بهآهستگی ذوب میشوند و چیزی ملاسمانند از آنها ترشح میشود. معمولاًً یخهای ضخیمتر با اینکه دیرتر آب میشوند، بهخاطر حجم زیادشان مقدار بیشتری از آب را جاری میکنند؛ بههمیندلیل، دانشمندان با مشاهدهی سرعت جریان آب میتوانند میزان ضخامت یخها و آبی را که بههمراه دارند، بسنجند.
میلان و گروهش صدها هزار تصویر ماهوارهای ثبتشده از یخچالهای طبیعی را در زمانهای مختلف تجزیهوتحلیل کردند و سپس با مقایسهی تغییرات جریان ذوب یخها، سعی کردند مقدار یخ موجود در هر یخچال را دریابند. در نهایت آنها متوجه شدند یخچالهای طبیعی دنیا حدود ۲۰ درصد یخ کمتری نسبت به مطالعات پیشین دانشمندان دارند. اگر همهی یخچالهای طبیعی سریعاً ذوب بشوند سطح آبهای جهانی حدود ۲۵ سانتیمتر افزایش پیدا میکند که هفت سانتیمتر از میزان حدسیات دانشمندان کمتر است.
البته ماجرا به اینجا ختم نمیشود. متیو مورلیگهم، یکی از پژوهشگران این مطالعه و استاد دانشگاه کالیفرنیا و دارتموث میگوید این موضوع، نکتهی مهم این تحقیق نیست. اگر دمای جهانی به اندازهای افزایش یابد که یخچالهای طبیعی به یکباره آب شوند، میزان سطح آب دریاها بهواسطهی ذوب شدن یخسارهای وسیع گرینلند و جنوبگان (که در این مطالعه بررسی نشدند) نیز بهطور درخورتوجهی افزایش پیدا میکند. در صورت رخ دادن این اتفاق، تخریب فاجعهباری در سراسر جهان رخ میدهد. در آن نقطه، هفت سانتیمتر آب اضافه به مثابهی قطرهای در سطل پر از آب است.
پیام مهم چنین پژوهشی این است که ما باید نگران ذخایر آب شیرین موجود در جهان باشیم؛ زیرا شاید دیری نپاید که آنها را از دست بدهیم. البته نکتهی تا حدی امیدوارکنندهی این تحقیق، استثناهایی است که در سطح یخچالهای جهان وجود دارد. محققان میگویند برخی از یخچالها در کمال تعجب بیش از میزان تصور آنها یخ دارند. برای مثال، بخشهایی از کوههای مرتفع آسیا احتمالاً ۳۷ درصد یخ اضافهتری نسبت به تصورات قبلی داشمندان دارند؛ هرچند این یخچالها نیز بهسرعت در حال ذوب شدن هستند. در واقع نابودی ذخایر آب شیرین حتمی است اما در برخی مناطق دیرتر اتفاق میافتد. مورلیگهم میگوید:
سرعت ذوب یخچالهایی که جرم کمتری دارند بیشتر از یخچالهایی است که از حد تصور ما ضخیمتر هستند. این یخچالهای کوچک، زمان زیادی برای نجات یافتن ندارند.
اطلاعات منتشرشده از این پژوهش از این نظر حائز اهمیت است که سیاستگذاران کشورهای مختلف باید سیاستهایی را در قبال آن اتخاذ کنند. جوامع باید مضرات کوچکتر شدن بیرویهی ذخایر آب شیرین را جدی بگیرند و گزینههای جایگزینی برای ادامهی حیات در نظر داشته باشند. مورلیگهم همچنین هشدار میدهد:
ما اکنون شاهد یک فاجعه هستیم که بهطور آهسته در حال رخ دادن است و سرنوشت ما به میزان کربنی بستگی دارد که به جو وارد میکنیم. موقعیت کنونی خوب به نظر نمیرسد، اما قطعاً میتواند بدتر هم شود.