قرص ضدبارداری مردانه غیرهورمونی برای اولین بار وارد آزمایشات بالینی شده است
قرص ضدبارداری مردانه غیرهورمونی برای اولین بار وارد آزمایشات بالینی شده است
برای نخستین‌بار، نوعی قرص ضدبارداری مردانه که فاقد هورمون است، وارد مرحله‌ی آزمایش‌های بالینی شده است. این دارو که YCT-529 نام دارد، در محدود‌کردن تولید اسپرم در موش‌ها و پستانداران غیرانسان بسیار خوب عمل کرده است، در حالی که عوارض جانبی بسیار کمی دارد.
به‌گزارش ساینس‌آلرت، قرص جدید در موش‌های نر، ظرف مدت یک ماه اثر می‌گذارد و نرخ بارداری در موش‌های ماده‌ی جفت‌گیری‌کننده را تقریباً به صفر می‌رساند. در میمون‌های ماکاک نر، دوز بالاتری از YCT-529 مورد نیاز است، اما بااین‌حال، دارو باعث کاهش سریع تعداد اسپرم‌ها، بدون ایجاد عوارض شدید می‌شود.
با قطع مصرف دارو باروری به‌سرعت بازمی‌گردد
نکته‌ی مهم این است که با قطع مصرف دارو، باروری حیوانات به‌سرعت بازمی‌گردد. همچنین این دارو هیچ تغییر قابل‌توجهی در سه هورمون کلیدی مهم برای تولید اسپرم (تستوسترون، FSH و اینهیبین B) ایجاد نمی‌کند.
قرص‌های ضدبارداری مردانه‌ای که بر هورمون‌های جنسی تأثیر می‌گذارند مشابه با قرص‌های ضدبارداری هورمونی برای زنان، ممکن است عوارض ناخواسته‌ای مانند افزایش وزن، افسردگی یا بالا رفتن سطح کلسترول بد را به همراه داشته باشند. در گذشته، همین عوارض پیش‌بینی‌نشده مانع از ادامه‌ی برخی تحقیقات موفق در مراحل آزمایش انسانی شده‌اند. همین موضوع سبب شده تا دانشمندان به سراغ روش‌های غیرهورمونی بروند و تا به امروز، نتایج امیدبخش بوده است.
کارآزمایی بالینی در فاز یک برای داروی YCT-529 کاملا تمام شده است. با این که نتایج آن اعلام نشده است، آزمایش‌ها به اندازه‌ی کافی موفق بوده‌اند و این دارو اکنون وارد فاز دو شده که ایمنی و اثربخشی را ارزیابی می‌کند. این مرحله در سپتامبر ۲۰۲۴ در نیوزیلند آغاز شد.
گوندا جورج، شیمیدان دارویی از دانشگاه مینه‌سوتا، می‌گوید: «یک قرص مردانه‌ی بی‌خطر و مؤثر گزینه‌های بیشتری را برای پیشگیری از بارداری در اختیار زوج‌ها قرار می‌دهد. این دارو امکان تقسیم عادلانه‌تر مسئولیت تنظیم خانواده و ایجاد خودمختاری باروری برای مردان را فراهم می‌کند.»
آزمایشگاه جورج از چندین سال پیش تحقیق روی YCT-529 را آغاز کرده بود، چرا که این دارو بر پروتئینی به نام گیرنده آلفای رتینوئیک اسید (RAR-alpha) اثر می‌گذارد. این گیرنده با رتینوئیک اسید که یک متابولیت ویتامین A است، تعامل دارد و نقش کلیدی در رشد سلولی، تشکیل اسپرم و رشد جنین ایفا می‌کند.
داروی YCT-529 گیرنده آلفای رتینوئیک اسید را مسدود می‌کند و از آنجایی که فقط همین نسخه از گیرنده را هدف قرار می‌دهد، عوارض جانبی احتمالی محدودی دارد.
بیشتر بخوانید
تحقیق در حال انجام برای داروی جدید، اکنون بودجه‌ای از موسسه ملی سلامت آمریکا (NIH) دریافت کرده و تیمی از دانشمندان دانشگاه کلمبیا، دانشگاه مینه‌سوتا و شرکت دارویی YourChoice Therapeutics را گرد هم آورده است. انتظار می‌رفت آزمایشات بالینی در سال ۲۰۲۲ شروع شوند؛ اما گرچه تحقیقات کندتر از پیش‌بینی‌ها انجام می‌شود، همچنان در مسیر خوبی پیش می‌رود.
نادیا مانویتز، مدیر ارشد علمی و بنیان‌گذار شرکت YourChoice Therapeutics، اعلام کرده است که مطالعات انجام‌شده روی حیوانات، بستر مناسبی برای آغاز آزمایش‌های بالینی انسانی فراهم کرده‌اند و این فرایند به‌طرز موثر در حال پیشرفت است. همچنین با توجه به آنکه نزدیک به ۵۰ درصد بارداری‌ها در ایالات متحده و در سطح جهان ناخواسته هستند، بر لزوم ساخت گزینه‌های بیشتر در حوزه پیشگیری از بارداری، به‌ویژه برای مردان، تأکید کرد.
نیاز به داروی ضدبارداری مردانه احساس می‌شود
البته YCT-529 تنها داروی ضدبارداری غیرهورمونی مردانه‌ی در دست بررسی نیست. مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۴ که توسط دانشمندان کالج پزشکی بیلور انجام شد، ترکیب دیگری به نام CDD-2807 را آزمایش کرد که با تزریق، از تولید مثل موش‌های نر جلوگیری می‌کند. این دارو هنوز وارد مرحله‌ی آزمایش بالینی نشده است.
آخرین باری که یک روش ضدبارداری مردانه مجوز عرضه به بازار را دریافت کرد، به دهه‌ی ۱۹۸۰ بازمی‌گردد؛ زمانی که پژوهشگران توانستند روشی کم‌تهاجمی برای وازکتومی ارائه دهند. بر پایه‌ی مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۳ که بیش از دو هزار مرد را مورد بررسی قرار داد، بیش از سه‌چهارم آن‌ها آمادگی خود را برای استفاده از روش‌های نوین پیشگیری از بارداری اعلام کردند.
مانویتز می‌گوید: «زنان بار زیادی از پیشگیری از بارداری را به دوش کشیده‌اند.» او افزود: «داده‌ها به‌وضوح نشان می‌دهند که مردان نیز خواهان کمک هستند و حاضرند روش‌های جدید را امتحان کنند. همچنین، داده‌ها نشان می‌دهند زنان نیز به آن‌ها اعتماد دارند. بعد از نزدیک به دو قرن بدون نوآوری در زمینه‌ی پیشگیری از بارداری مردانه، وقت تغییر فرا رسیده و ما خوشحالیم که بخشی از این حرکت هستیم.»
مطالعه در مجله‌ی Nature Communications منتشر شده است.
منبع : زومیت
