بنیان‌گذار زرپاد: فروش آنلاین طلا باعث افزایش شفافیت می‌شود
بنیان‌گذار زرپاد: فروش آنلاین طلا باعث افزایش شفافیت می‌شود
متن کامل گفت‌وگوی رفیع‌پور، مدیرعامل زرپاد با نیوزلن را در ادامه می‌خوانید:
- زمانی که صحبت از خرید طلا می‌شود، بحث خرید طلای دست دوم همیشه داغ است. خرید طلای دست دوم برای مشتری چه چالش‌هایی دارد؟
اصلی‌ترین موضوع در حوزه طلای دست دوم استاندارد و عیارسنجی آن است. از نظر مصرف‌کننده ارزشمندی طلای دست دوم از این جهت ناشی می‌شود که سود و اجرت کمتری دارد و به همین دلیل از حیث سرمایه‌گذاری طلای ارجحی بری خرید است.
- در اینجا منظور از طلای دست دوم محصولی متفاوت از طلای آب شده است؟
طلای آب شده یک ماده خام صنعتی برای مصرف در صنعت زرگری کشور است. این کالا مناسب برای عرضه به مصرف‌کننده نهایی نیست چون شرایط مبادله و معامله آن نسبتا تخصصی است و زبان آن را از نظر وزن و قیمت‌گذاری را اهالی متخصص در حوزه زرگری بلد هستند.
طلای دست دوم توسط شخص دیگری مصرف شده است و حالا این را به یک فروشنده طلا می‌فروشند. روال اصولی آن این است که طلا توسط یک فروشنده خریداری، به آزمایشگاه عیارسنجی ارسال و به طلای آب شده تبدیل شود. پس از آن کد ری‌گیری روی آن ثبت شده و دوباره در چرخه تولید یک مصنوع جدید قرار بگیرد.
در طول سالیان مختلف و در حین استفاده، به فلز طلا ناخالصی‌هایی اضافه می‌شود که باعث می‌شود میزان طلا در وزن کلی آن جرم کاهش پیدا کند. بنابراین زمانی که یک نفر طلای خودش را به یک طلافروشی می‌فروشد، با توجه به عرف رایج در کشور ما آن را ۱۰ خط پایین‌تر از عیار استاندارد رایج کشور می‌خرند.
- این ۱۰ واحد کمتر چطور محاسبه می‌شود؟
مصنوعی که عیار ۱۸ عیار استاندارد آن در کشور ما است و به آن ۷۵۰ می‌گوییم را با عیار ۷۴۰ می‌خرند. یعنی اگر طلای خالص را هزار در نظر بگیریم، ۷۵۰ واخد طلا و ۲۵۰ واحد سایر فلزات هستند.
روی این طلا تمیزکاری انجام می‌دهند و بدون اینکه شرایط تولید روی آن اتفاق بیفتد، پشت ویترین قرار می‌گیرد و با ۷ درصد سود آن را می‌فروشند. مردم هم این طلا را به عنوان طلای دست دوم و سرمایه‌ای می‌خرند. ما فکر می‌کنیم مشکلی پیش نمی‌آید و این طلایی است که به عنوان طلای بدون اجرت می‌خرند؛ اتفاق از زمانی شکل می‌گیرد که با توجه به نیاز روز‌افزون به خرید طلا به عنوان یک کالای سرمایه‌ای و با توجه به تغییرات قیمت طلا، تعداد زیادی از مردم تمایل دارند دارایی‌هایشان را به طلا تبدیل کنند. زمانی که این افراد طلای دست دوم می‌خرند، چون اجرت ندارد و ارزان‌تر است، طلای دست دوم موجود در کشور تمام می‌شود.
الان بیشتر مردم به خرید طلا تمایل بیشتری از فروش آن دارند و تعداد خریداران بیشتر از فروشندگان است. این طلای دست دوم باید از یک جا تأمین شود. برخی تولیدکنندگان غیرمجاز که نظارت زیادی هم روی فعالیتشان نیست، طلای دست دوم تولید می‌کنند.
مهم‌ترین حلقه ارزشی ما صنعت‌گر، زرگر و تولیدکنندگانی هستند که بیشترین اشتغال و ارزش افزوده اصلی را در کارگاه تولیدی خلق می‌کنند. زمانی که این چرخه معیوب می‌شود و یک نیاز پررنگ به نام سرمایه‌گذاری در طلا شکل می‌گیرد و کالای سرمایه ای مناسب در حوزه طلا در دسترس مردم نیست، سراغ طلای آب شده یا مصنوعات دست دوم می‌روند. مصنوعات دست دوم کمینه‌ای نسبت به تقاضا است و این حدفاصل بین عرضه و تقاضا را با طلای دست دومی که تولید می‌شود، پر می‌کنند.
- چطور این طلا را به عنوان دست دوم به مردم می‌فروشند؟
به عنوان مثال می‌گویند این طلای دست دومی است که ۲۰ سال پیش و زمانی که کد شناسایی استاندارد برای صنعت و زرگری‌مان نداشتیم، تولید شده است. پس اولین نکته‌ای که می‌توانند با طلای دست دوم دور بزنند، شاکله و ساختار استانداردی کشور است. زمانی که استاندارد از بین می‌رود، شما می‌توانید به جای طلای ۷۵۰ از طلای ۷۳۵ هم برای ساخت استفاده کنید و با سود کمتری با آن را بفروشید. مشتری فکر نمی‌کند ضرر کرده است.
- وضعیت طلای آب شده به چه صورت است؟
طلای آب شده ماده خام صنعتی صنف طلا است و در واقع شما ماده اولیه یک صنعت را از آن می‌گیرد. ما می‌توانیم طلای آب شده را اینطور تعبیر کنیم که یک مدل شمش کارگاهی، فنی و تخصصی در حال دادوستد بین فعالان و متخصصان حوزه است. این طلا قرار نیست به شکل مستقیم وارد بازار شود، چون صنعت‌گر این حوزه قرار است از آن به عنوان یک ماده اولیه استفاده کند و با خلق ارزش افزوده روی آن مصنوع جدیدی بسازد.
- افراد چطور می‌توانند به خرید از پلتفرم‌های مختلف آنلاین اعتماد کنند؟
در هر دادوستد شخصی هم باید معیارهایی برای اعتماد به فردی که می‌خواهیم با او معامله کنیم در نظر بگیریم و این موضوع فقط محدود به خرید طلا نیست. ممکن است زمانی فرد به صورت حضوری خریدی انجام دهد و جلوی چشم خودش کالای بدی دریافت کند یا کالا دیرتر به دستش برسد.
در جامعه ما یکسری تنظیم‌گر وجود دارند که نظارت‌های خاص خودشان را روی انواع کسب‌وکارها دارد. از سال‌ها پیش مرکز توسعه تجارت الکترونیک ایران متولی صدور اینماد بوده و خود این موضوع به یک معیار تشخیصی تبدیل شده است. پس از آن هم اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی به وجود آمد تا با صدور مجوز کارها را احراز کند.
اخیراً با حرکتی که ما و دیگر همکارانمان انجام دادیم، فضای فروش آنلاین طلا بیشتر مورد توجه قرار گرفت و مردم متوجه حضور فروشگاه‌های آنلاینی در این حوزه شدند که می‌توانند با استفاده از آن‌ها نیازهای خودشان را برطرف کنند. جدا از رویکرد شخصی برای اعتبارسنجی یک کسب‌وکار، در حوزه آنلاین هم یکسری مبادی صدور و اعطای مجوز با روندهای مشخص وجود دارد.
- در حوزه خرید و فروش طلا این ساختار چگونه است؟
در حوزه فروش آنلاین طلا با تشکیل کارگروه اقدام مشترک فروشگاه‌های اینترنتی طلا که ذیل مرکز توسعه تجارت الکترونیک شکل گرفته است، انواع و اقسام نهادهای تأمینی، نظارتی و انتظامی گرد هم آمده‌اند. این نهادها فروشگاه‌های مختلف را بررسی و پایش کرده‌اند و در حال حاضر تمامی این فروشگاه‌ها یا آنهایی که بیشتر دیده می‌شوند، تحت شدیدترین نظارت‌ها بررسی شده‌اند. نهادهایی از جمله پلیس فتا، پلیس امنیت اقتصادی، مرکز توسعه تجارت الکترونیک، اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی و…
من فکر می‌کنم این حجم از شدت نظارت روی یک کسب‌وکار بی‌سابقه است. در همین چند ماه اخیر تعداد نهادهایی که روی ما نظارت می‌کنند، حدوداً دو رقمی شده است.
- پشتوانه‌های شما برای اعتماد مشتریان در زرپاد چیست؟
زرپاد یک واحد صنعتی و تولیدی است که مصنوعات طلا و جواهر را طبق روال‌های رایج از نظر نظارتی و اخذ مجوزهای لازم در یک واحد تولیدی، تولید می‌کند. این پشتوانه می‌تواند انواع مصنوعاتی باشد که ما در چرخه تولیدمان داریم و قبلاً در بازار متداول در فروشگاه‌های فیزیکی خودمان عرضه می‌کردیم و امروز در فروشگاه ایترنتی به سراسر ایران ارسال می‌کنیم. در زبان تخصصی زرپاد ما به آن شمش طلای ۱۸ عیار می‌گوییم.
زرپاد یک واحد تولیدی تحت نظارت اداره استاندارد است و تمام مراحل مورد نیاز برای همکاری با سازمان ملی استاندارد را پیش برده است. مصنوعاتی که ما تولید می‌کنیم تحت پروتکل سازمان ملی استاندارد تولید و عرضه می‌شود. سایر مجوزهای لازم را هم طبق آنچه قوانین جاری کشور و قوانین صنفی تنظیم کرده‌اند، رعایت می‌شود. اگر مجموعه‌های دیگر هم بر اساس این پروتکل‌ها و زیرساخت‌ها عمل کنند، مشتریان می‌توانند نسبت به امنیت معامله خود مطمئن باشند و طلا را از آن‌ها خریداری کنند و تحویل بگیرند.
ما در زرپاد شمش‌هایی با وزن ۱ تا ۱۰۰ گرم تولید می‌کنیم و به مشتریان با هر وزن و ترکیبی که بخواهند، آن‌ها را ارائه می‌دهیم. برای چنین کاری بسته‌های ضد جعل تولید کرده‌ایم که مصنوع را در آن قرار می‌دهیم و شماره سریالی برای آن ایجاد می‌کنیم که مشتریان می‌توانند با مراجعه به وب‌سایت زرپاد ببیند محصول در چه زمانی ساخته شده است و چه پروتکل‌هایی دارد.
- تصوری وجود دارد که بسیاری از فروشگاه‌ها از مشتریان جدید پول می‌گیرند تا پول مشتری‌های قبلی را پرداخت کنند. چقدر این موضوع در اکوسیستم طلای ایران به صورت آنلاین و حضوری رایج است؟
اکوسیستم طلای ایران پاک‌ترین، شفاف‌ترین و شریف‌ترین صنف بین صنوف کشور است. از همه بیشتر مالیت پرداخت می‌کند و از همه مظلوم‌تر است. در صنف طلای کشور ما خودتنظیم‌گری وجود دارد و به راحتی هر کسی را در خودش راه نمی‌دهد.
- دلیل اعتراضات سال‌های اخیر چه بوده است؟
این اعتراضات به‌حق بوده چون در یک مدت طولانی صنف طلای کشور از اصل سرمایه خودش مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کرده است. مبنای محاسبه ارزش افزوده مبنای دیگری بود که به صنف طلا تحمیل شد.
- پس اعتراضات سال‌های اخیر به‌دلیل افزایش آن مالیات بوده است؟
پس از اعتراضات و بررسی‌های مکرر قرار شد مالیات بر ارزش افزوده فقط شامل اجرت و سود می‌شود.
- در زمانی که اعتراضات آغاز شده بود، یکی از اصلی‌ترین دلایل آن را نبودن برخورد شبیه به سایر اصناف، با صنف طلا می‌دانستند.
این موضوع دلایل مختلفی داشت که یکی از آن‌ها همین مالیات از اصل سرمایه است. دلیل دیگر آن این بود که صنف طلا را دچار ابهام کرده‌اند. قصد داشتند یک سامانه و زیرساخت نادرست را به هر شکلی ایجاد کرده و صنف طلای کشور را ملزم کنند که به همان روشی که اعلام می‌شود، اطلاعاتش را ارائه دهد. زبان حساب‌داری طلای کشور باید نسبت به استاندارد رایج حساب‌داری تفاوت داشته باشد و ما نیازمند یک سند و الحاقیه جدید برای آن هستیم چون اساساً این صنف متفاوت است. قوانین انبارش و موجودی کالای استاندارد رایج، جواب‌گوی صنعت طلا نیست، چون قیمت آن در لحظه در نوسان و تغییر است.
- شیوه‌های رایج کلاهبرداری در این حوزه چیست؟
ما در اکوسیستم فروش آنلاین طلا و جواهر کشور تصورمان این است که فروش آنلاین طلا و جواهرات می‌تواند مانع پولشویی، کلاهبرداری و جعل شود و با ارتقای شفافیت، روندها را بهینه کند. زمانی که طلایی را به صورت آنلاین خریداری می‌کنید، احراز هویت می‌شوید؛ پس خریدار و فروشنده و همه عوامل مشخص هستند. از درگاه‌های امن و مورد تأیید نهادهای مالی عبور می‌کند و مبدأ و مقصد انتقال پول مشخص است. همه این عوامل باعث می‌شوند شفافیت برای مصرف‌کننده و حاکمیت افزایش پیدا کند.
زرپاد یک تولیدکننده طلا است و خریدار از یک تولیدکننده مصنوعی را برای سرمایه‌گذاری می‌خرد. وزن این کالا مشخص است و به سراسر ایران با یک سامانه لجستیکی منسجم، امن و بیمه ارسال می‌شود. همه این‌ها مانع از هرگونه فساد می‌شود و برای مصرف‌کننده امنیت روانی ایجاد می‌کند. از سویی جریان نقدینگی و سرمایه به درستی در صنعت زرگری کشور رواج پیدا می‌کند.
بخشی از کلاهبرداری‌ها مربوط به فیشینگ است. طلا به واسطه نقدشوندگی‌ای که دارد می‌تواند منبع و مأخذی برای استفاده افرادی که فیشینگ می‌کنند، باشد.
به نظر من پررنگ‌ترین عنصر کلاهبرداری در این سمت جعل یا اتفاقاتی است که در استاندارد و عیار طلا می‌تواند رخ دهد. قبل‌تر هم به‌ندرت این اتفاق می‌افتاد و متولی اصلی آن که سازمان ملی استاندارد است، باید به آن ورود کند و به یک قاعده و ساختار منسجم‌تر در حوزه تولیدات مصنوعات طلا دست پیدا کنیم.
- قیمت‌گذاری در پلتفرم‌های آنلاین به چه صورت انجام می‌شود؟
قیمت‌گذاری بر اساس بستر بازار شکل می‌گیرد. قیمت طلا متناسب با قیمت طلای جهانی شکل می‌گیرد و آن قیمت جهانی هم متناسب با قیمت عرضه و تقاضای کشورها اتفاق می‌افتد. ما قیمتی را که بازار جهانی می‌سازد، مطابق با قیمت ارزهای رایج بین‌المللی به ارزش کشور خودمان تبدیل می‌کنیم.
شاکله و ماهیت قیمت وابستگی جدی به عرضه و تقاضا دارد و هیچ عامل دیگری در آن دخیل نیست. طلا در این حوزه بسیار مستقل است، یعنی شاید بتوانیم بگوییم در حوزه ارز حاکمیت دلار تحت ید بانک مرکزی است چون فقط توسط بانک مرکزی عرضه می‌شود اما در حوزه طلا اینطور نیست.
فضای آنلاین هم کاملاً مبتنی بر عرضه و تقاضا است. این موضوع خیلی پررنگی نیست و ما فقط با تسهیل‌گری و ایجاد شفافیت، دسترسی بیشتری برای مصرف‌کننده ایجاد کرده‌ایم و این فضا را امن‌تر کرده است.
پیش از این هم تعداد زیادی از فروشندگان در فضای آنلاین فعالیت می‌کردند و باید از همان زمان تنظیم‌گری روی آن‌ها اتفاق می‌افتاد تا فضاسازی‌های امروز شکل نگیرد. تنظیم‌گران ما در این حوزه عقب مانده‌اند.
منبع : زومیت
