چین اولین دسته از ماهواره‌های اینترنتی منظومه جدید «گواوانگ» را پرتاب کرد

یک موشک دومرحله‌ای لانگ مارچ ۵ بی روز دوشنبه در ساعت ۱۳:۳۰ به وقت ایران از مرکز پرتاب ماهواره‌ی ونچانگ به هوا برخاست و اولین گروه از ماهواره‌های منظومه‌ی «گواوانگ» چین را پرتاب کرد. به‌طرز غیرعادی پوشش رسمی از این پرتاب وجود نداشت؛ اما تصاویر پخش زنده‌ی آماتور، تعداد زیادی از تماشاگران را در سواحل نزدیک به سکوی پرتاب نشان می‌داد.

آکادمی فناوری پروازهای فضایی شانگهای (SAST) دو ساعت از برخاست موشک، موفقیت ماموریت را تایید کرد. براساس گزارش این آکادمی، در پرتاب اخیر «گروه ماهواره‌های مدار نزدیک ۰۱» حضور داشتند؛ اما هیچ اطلاعاتی در مورد تعداد ماهواره‌ها یا جزئیات اولیه مانند مدار، جرم ماهواره و سازنده‌ی آن‌ها فاش نشده است. خبرگزاری دولتی شین‌هوآ نیز از ماهواره‌ها به‌عنوان اولین گروه از ماهواره‌های مدار نزدیک زمین برای یک منظومه‌ی ماهواره‌ای اینترنتی یاد کرد.

هدف گواوانگ ارائه‌ی پوشش اینترنت جهانی از مدار نزدیک زمین است و به‌عنوان پاسخی به استارلینک و سایر منظومه‌های ماهواره‌ای درنظر گرفته می‌شود. با وجود آنکه ظاهراً گواوانگ قرار است برای اهداف غیرنظامی به‌کار رود، چین تاکنون جزئیات بسیار محدودی از این پروژه منتشر کرده است.

برخلاف ماموریت‌های قبلی، انتظار نمی‌رود که مرحله‌ی اول لانگ مارچ ۵ بی به مدار زمین برسد و ورود دوباره‌ی کنترل‌نشده به جو زمین انجام دهد؛ زیرا موشک از مرحله‌ی فوقانی متفاوتی به نام YZ-2 برای قراردادن ماهواره‌ها در مدار مورد نظر استفاده می‌کند. در گذشته، بقایای موشک لانگ مارچ ۵ بی بعد از تزریق محموله به مدار، روی سیاره سقوط می‌کردند.

پرتاب اخیر نشانگر آغاز ساخت یک منظومه‌ی ماهواره‌ای جدید چینی است. وجود برنامه‌ها برای ساخت گواوانگ اولین‌بار در سال ۲۰۲۰ ازطریق تشکیل پرونده برای کمتر از ۱۳هزار ماهواره در اتحادیه‌ی بین‌المللی مخابرات (ITU) فاش شد. این منظومه توسط شرکت خصوصی گروه شبکه ماهواره‌ای چین (چاینا ست‌نت) که در آوریل ۲۰۲۱ بنیان‌گذاری شد، مدیریت می‌شود.

چاینا ست‌نت طبق مقررات ITU باید نیمی از ۱۳هزار ماهواره را تا سال ۲۰۳۲ پرتاب کند. این امر مستلزم افزایش شدید نرخ پرتاب‌های چین و همزمان تداوم برنامه‌های دیگر است.

گواوانگ اولین منظومه‌ی ماهواره‌ای چینی نیست که در سال جاری ساخته می‌شود. «چیان‌فن» یا هزار بادبان، یک منظومه‌ی ماهواره‌ای متعلق به شرکت دولتی «فناوری ماهواره‌ای فضایی شانگهای» است که ساخت آن زودتر آغاز شد. تاکنون ۵۴ ماهواره از منظومه‌ی چیان‌فن در قالب سه پرتاب در سال جاری روانه‌ی مدار زمین شده‌اند.

پرتاب چهارم چیان‌فن ممکن است با موشک لانگ مارچ ۸ از مرکز پرتاب فضایی تجاری جدید هاینان در ۲۲ دسامبر انجام شود. هدف چینی‌ها برای این منظومه، ارسال ۶۰۰ ماهواره تا پایان سال ۲۰۲۵ و درنهایت استقرار ۱۴هزار ماهواره در سال‌های پیش‌رو است. صدور مجوز دولت چین برای دو منظومه در مدار نزدیک زمین، نشان‌دهنده‌ی ارزش استراتژیک بالای شبکه‌های اینترنت ماهواره‌ای برای این کشور است.

ابرمنظومه ماهواره‌ای اینترنتی به رشد اقتصاد دیجیتال چین کمک می‌کند و اینترنت پرسرعت را در دسترس مناطق دورافتاده و محروم قرار می‌دهد. همچنین چیان‌فن و گواوانگ با ارائه‌ی خدمات اینترنت ماهواره‌‌ای در سطح بین‌المللی، می‌توانند قدرت نرم و نفوذ اقتصادی چین را به‌ویژه در کشورهای درحال توسعه تقویت کنند. چیان‌فن قبلاً قراردادی را برای ارائه‌ی خدمات به برزیل در سال ۲۰۲۶ با این کشور امضا کرد.