کافئین نه تنها موجب می‌شود به سختی به خواب بروید، بلکه ممکن است بر میزان خواب عمیق شما نیز تاثیر بگذارد.

همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد آدنوزین دارای اثرات ضدالتهابی دربرابر اختلالات ایمنی و التهابی است و در مواردی، متخصصان ممکن است کاهش مصرف کافئین را توصیه کنند.

سازمان ایمنی غذایی اروپا به افراد سالم توصیه می‌کند بیش از ۴۰۰ میلی‌گرم در روز و بیشتر از ۲۰۰ میلی‌گرم کافئین در یک وعده مصرف نکنند.

به‌طورکلی، اتفاق‌نظر این است که نوشیدن ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلی‌گرم قهوه در روز بهتر از ننوشیدن آن است. البته وقتی نمی‌دانیم در هر نوشیدنی چقدر کافئین وجود دارد و مقدار کافئین نوشیدنی‌های مختلف با هم فرق دارد، توصیه‌ها می‌تواند بی‌فایده باشد.

اگر فرض کنیم در یک فنجان قهوه ۱۰۰ میلی‌گرم کافئین وجود دارد، ۴۰۰ میلی‌گرم برابر چهار فنجان قهوه در روز می‌شود، اما چهار فنجان برخی از انواع قهوه مانند قهوه فلت‌وایت دارای بیش از حد مجاز ۴۰۰ میلی‌گرم است. انواع مختلف دانه‌ها، میزان استفاده از تفاله قهوه و روش آماده کردن نوشیدنی همه می‌توانند در میزان کافئین نوشیدنی حاصل تاثیر داشته باشند.

اسپرسو می‌تواند حاوی ۲۵۰ تا ۷۰۰ میلی‌گرم کافئين باشد و برخی از نوشیدنی‌های انرژی‌زا می‌توانند حاوی ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلی‌گرم کافئین باشند. بنابراین، به راحتی ممکن است بیش از حد مجاز کافئین مصرف کنید. البته در صورت مصرف مقدار زیاد کافئین، متوجه خواهید شد، زیرا ممکن است دچار تهوع، بی‌قراری، تحریک‌پذیری و سردرد و همچنین دچار انقباضات زودرس بطنی (نوعی از ضربان‌های اضافی قلب) شوید.

کارشناسان توصیه می‌کنند اگر قصد دارید از مصرف کافئین دست بکشید، این کار را به‌تدریج و در طول چند روز انجام دهید تا دچار علائم ترک نشوید.

اگر به‌طور مداوم مقدار زیادی کافئین در طول زمان مصرف می‌کنید، چنانچه به‌طور ناگهانی مصرف آن را قطع کنید، احتمال اینکه علائم ترک را تجربه کنید بیشتر است، اما پژوهش‌ها نشان می‌دهند این وضعیت حتی در دوزهای پایین در حد ۱۰۰ میلی‌گرم در روز نیز ممکن است بروز کند.

مکانیسم پشت‌صحنه علائم ترک کافئین همان مکانیسمی است که موجب اثرات محرک کافئین می‌شود. در افرادی که برای مدت طولانی کافئین زیادی مصرف می‌کنند، گیرنده‌های آدنوزین زیاد می‌شود و اگر تعداد بیشتری از این گیرنده‌ها وجود داشته باشد، فرصت بیشتری برای اثرگذاری آدنوزین در غیاب کافئین وجود خواهد داشت.

حداقل هشت ژن شناسایی شده است که با مصرف کافئین ارتباط دارند. ژن‌های مذکور روی تحریک عصبی، اثرات سایکواکتیو قهوه، سرعت متابولیزه کردن قهوه، میزان تحمل قهوه و مقدار قهوه‌ای که از آن لذت می‌بریم، اثر دارند. درحالی‌که عموما متابولیزه کردن نیمی از کافئینی که مصرف کرده‌ایم، دو ساعت طول می‌کشد، برای برخی افراد ممکن است بیشتر از ۱۲ ساعت طول بکشد. این تفاوت تاحد زیادی به علت واریانت‌های ژنتیکی آنزیم CYP1A2 در بدن ما است که مسئول بیش از ۹۰ درصد متابولیسم کافئین هستند.

کسانی که قهوه را سریع‌تر متابولیزه می‌کنند ممکن است برای دستیابی به فواید سلامتی آن نیاز به مصرف مقدار بیشتری قهوه داشته باشد. تفاوت‌های ژنتیکی ما همچنین ممکن است اثر مصرف قهوه روی سلامتی را نیز تحت‌تاثیر قرار دهد. برخی افراد ممکن است به خاطر مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار دچار فشار خون بالا شوند، اما برخی دچار این مشکل نمی‌شوند. برخی از مردم از مزیت‌های حفاظتی کافئین برای قلب سود می‌برند و برخی این طور نیستند. این تفاوت‌ها ممکن است در توضیح برخی از یافته‌های متناقض مرتبط با فواید سلامتی قهوه کمک کند.

کافئین داروی منحصربه‌فردی است، زیرا به‌راحتی دردسترس قرار دارد، اما همین امر مصرف در حد اعتدال آن را‌ مهم‌تر می‌کند. اگر عادت به نوشیدن قهوه دارید و احساس بی‌قراری می‌کنید، ممکن است بیشتر از حد تحمل بدن خود  قهوه مصرف می‌کنید. البته  نشانه واقعی مصرف بیش از حد قهوه این است که هنگام شب به راحتی خوابتان نمی‌برد. از مصرف قهوه در هنگام غروب خودداری کنید و به جای آن قهوه کافئین‌زدایی شده مصرف کنید. خواب برای مغز بسیار مهم است.