گروهی از محققان با استفاده از توالییابی ژنتیکی، سه ویروس رایجی را که امروزه نیز به انسانها سرایت میکنند، از بقایای نئاندرتالهایی که بیش از ۵۰هزار سال پیش میزیستهاند، جدا کردهاند.
مارسلو بریونز از دانشگاه فدرال سائوپائولو در برزیل، میگوید امکانپذیر است که بتوانیم این ویروسها را در آزمایشگاه سنتز و سپس، سلولهای انسان امروزی را به آنها آلوده کنیم. او میافزاید: «سپس، میتوان ویژگیهای تولیدمثلی و بیماریزایی این ویروسهای باستانی را مطالعه و با همتایان امروزی مقایسه کرد.»
بریونز و همکارانش، دیانای اسکلت دو نئاندرتال مذکر را که در کاوش غار چاگیرسکایا در کوههای آلتای، روسیه، کشف شده بود، تشریح و بررسی کردند.
بقایای آدنو ویروس، هرپس ویروس و ویروس پاپیلومای مقاربتی، در استخوانهای دو نئاندرتال کشف شد
محققان در استخوانها، بقایای آدنو ویروس (Adenoviridae) را شناسایی کردند که باعث ایجاد علائم سرماخوردگی در انسان امروزی میشود. ویروس دوم، هرپس ویروس (Herpesviridae) بود که عامل بیماریهای مختلف و ایجاد تبخال است. سومی، ویروس پاپیلومای مقاربتی (Papillomaviridae) بود که عامل ابتلا به زگیل تناسلی و سرطان است.
سه ویروس یافتشده در استخوانهای نئاندرتالها، اکنون در فهرست باستانیترین عوامل بیماریزا، جایگزین ویروس ۳۱ هزار سالهای شدهاند که در دندانهای انسان خردمند کشفشده در شمال شرق سیبری، یافت شد.
برخی محققان احتمال میدهند که ویروسها، متعلق به انسانهای معاصری هستند که با استخوانها سروکار داشتهاند یا ممکن است متعلق به شکارچیانی باشند که از آنها تغذیه کردهاند. اما بریونز میگوید گروه محققان مطالعه پس از مقایسهی توالییابی ژنتیکی این ویروسها با ویروسهای امروزی، تمام این احتمالات را رد کردهاند.
بریونز میگوید: «دادههای ما با در نظر گرفتن تمامی جنبهها، نشان میدهد که این ویروسها، ممکن است ویروسهایی باشند که واقعاً نئاندرتالها را آلوده کرده بودند.» حتی برخی محققان گمان میکنند که ویروسها، ممکن است در انقراض نئاندرتالها نیز نقش داشته باشند.
بریونز میگوید یافتههای تیم نیز فرضیهی نقش ویروسها در انقراض نئاندرتالها را تقویت میکند، اما آن را تأیید نمیکند. او میگوید: «برای اثبات این فرضیهی بحثبرانگیز و جالب، در ابتدا لازم است ثابت شود که ژنوم این ویروسها در بقایای نئاندرتالها یافت میشود؛ یعنی همان کاری که ما انجام دادیم.»
بریونز خاطرنشان میکند که نئاندرتالها نیز ممکن است به سه ویروس آلوده شوند و این امر شگفتآور نیست. انسانهای امروزی در طول عمرشان، بهطور میانگین توسط حدود ۱۰ گونهی ویروسی مختلف آلوده میشوند.
سلی ویسف از دانشگاه فناوری کوئینزلند در استرالیا، میگوید این مطالعه نشان میدهد که شانس بسیاری برای پیشبرد اکتشافات در زمینهی بیماریهایی وجود دارد که ممکن است انسانهای خردمند و بستگان انسانتبار منقرضشدهی ما را مبتلا کرده باشند.
با این حال، مطالعهی ویروسهای باستانی، زمینهای تازه است و به کاوش بیشتری نیاز دارد. ویسف میگوید ابزارهای فعلی مورد استفاده برای تأیید نتایج دیانای انسانها، ممکن است برای ویروسهایی که به طور پیشفرض رشتههای دیانای کوتاهتری دارند، کاربردی نباشد.
هدف بریونز از بازسازی ویروسهای باستانی نیز چالشبرانگیز خواهد بود، ویسف میافزاید:
با توجه به کمبود دانش در زمینهی چگونگی آسیبدیدن دیانای ویروسها و نحوهی بازسازی قطعههای بازیابیشده به ژنوم ویروسی کامل، من شک دارم که این امر محقق شود. همچنین، تعامل میزبان و ویروس نیز باید در نظر گرفته شود، به ویژه در محیطی که کاملاً متفاوت است.
یافتههای مطالعه در پایگاه مقالههای پیشانتشار بایوآرکایو منتشر شده است.
منبع : زومیت