علاوه بر آسان‌تر کردن هضم گیاهان، برخی از میکروب‌های مرتبط با گیاهان ممکن است راه را برای متنوع شدن سوسک‌ها هموار کرده باشند، زیرا آن‌ها از سوسک‌ها در برابر شکاچیان محافظت می‌کنند. برای مثال، در سوسک برگ‌خوار لاک‌پشتی Chelymorpha alternans نوعی قارچ به نام فوزاریوم که غالبا در محصولاتی نظیر موز و سیب‌زمینی شیرین یافت می‌شود، در طول دگردیسی روی سطح شفیره سوسک رشد می‌کند.

اگر قارچ فوزاریوم حذف شود، مورچه‌ها به راحتی سوسک‌ها را پیدا کرده و آن‌ها را می‌خورند. به‌عبارت‌دیگر، فوزاریوم ممکن است از سوسک‌ها دربرابر شکارچیان محافظت کند و قلمرو و تنوع آن‌ها را گسترش دهد.

بسیاری از سوسک‌های پوست‌خوار مانند سوسک آمبروزیا نیز از قارچ فوزاریوم سود می‌برند، اما به روشی متفاوت. این سوسک‌ها قارچ‌ها را از درختی به درخت دیگر می‌برند و رشد قارچ‌ها روی درختان جدید از آن‌ها تغذیه می‌کنند. قابلیت انجام این نوع کشاورزی (کاشت هاگ‌هایی که به غذا تبدیل می‌شوند) به سوسک‌ها کمک کرده است از زیستگاه‌های جدیدی بهره ببرند. آن‌ها از لانه خود تکه‌ای کوچک را برمی‌دارند، سپس به درخت دیگری می‌روند، در آنجا لانه‌ای بنا می‌کنند، قارچ جدید می‌کارند و باغ جدیدی می‌سازند. این روش کشت قارچ هفت بار به‌طور مستقل در سوسک‌های آمبروزیا تکامل یافته است.

تصور می‌شود تکامل گونه‌های جدید سوسک‌ها با روابط سودمند دوجانبه با این قارچ‌ها صورت گرفته است و این بخشی از تاریخی ۵۰ میلیون ساله است که در آن حشراتی مانند مورچه‌ها، موریانه‌ها و سوسک‌های آمبروزیا به‌طور مستقل برای کشت قارچ‌ها تکامل پیدا کردند.

سوسک‌های گیاه‌خوار نوآوری‌های دیگری را ایجاد کرده‌اند که ممکن است به آن‌ها کمک کرده باشد، نسبت به گروه‌های دیگر سوسک‌ها تنوع بیشتری به دست آورند. برای مثال، در سوسک‌های برگی که چابو مطالعه می‌کند، ظهور سپرهای مدفوعی دفاعی در سوابق فسیلی (ساختارهایی که از مواد دفعی و پوست کنده‌شده خود سوسک تشکیل می‌شود) با گوناگون شدن گسترده مقارن است.

بیشتر سوسک‌های استفاده‌کننده از سپر مدفوع گونه‌های انفرادی هستند، اما برخی به صورت گروهی زندگی می‌کنند و خود را در قالب ساختارهایی قرار می‌دهند که از آن‌ها دربرابر شکارچیان محافظت می‌کند. حفاظت به کمک سپر مدفوع ممکن است به سوسک‌ها کمک کرده باشد به زیستگاه‌های بازتر بروند.

سوسک‌ها مجموعه‌ای از ابزارها را برای حل مشکلات مختلف خود ساخته‌اند. از‌این‌نظر، سوسک‌ها جهان کوچکی از درخت زندگی هستند. با‌این‌حال، هرچقدر که سوسک‌ها مقاوم باشند، نمی‌توانیم بقای آن‌ها را تضمین‌شده بدانیم. جمعیت حشرات در بسیاری از نقاط رو به کاهش است و سوسک‌ها نیز بخشی از آن هستند. اما این موضوع که سوسک‌ها چگونه از تاثیرات انسان‌ها جان سالم به در می‌برند، از پرسش‌های اصلی پژوهشگران است، اگرچه بنا به باور پژوهشگران، سوسک‌ها به مدت بیشتری نسبت‌به انسان‌ها روی زمین باقی خواهند ماند.

گونه‌های مختلف سوسک‌ها مجموعه‌ای چشمگیر از استعدادهای فیزیکی را تکامل داده‌اند. آن‌ها راه‌حل‌هایی را برای مشکلاتی پیدا کرده‌اند که ممکن است ما انسان‌ها برای حل آن‌ها در تلاش باشیم.

پژوهشگران آزمایشگاه دانشگاه ایلینوی اربانا-شمپِین با همکاری مهندسان و متخصصان رباتیک در تلاش برای کشف ترفندهای سوسک‌ها مانند پرش‌های چشمگیر سوسک‌های بهار هستند.

سوسک‌های بهار می‌توانند بدون استفاده از پاهای خود به اندازه بیشتر از ۲۰ طول بدن خود به هوا بپرند. دانشمندان به کمک فناوری‌هایی مانند تصویربرداری اشعه ایکس سنکروترون با سرعت بالا به مکانیسم پرش این سوسک‌ها را کشف کنند تا بتوانند از بینش حاصل در زمینه‌هایی مانند ساخت ربات پرش‌کننده بدون پا استفاده کنند.