پروژه سیلیکا مایکروسافت: ذخیره ۷ ترابایت داده روی شیشه!

تقریباً چهار سال از زمان مطرح‌شدن نام پروژه‌ی سیلیکا می‌گذرد. سیلیکا نام پروژه‌ی تحقیقاتی مایکروسافت برای ذخیره‌سازی اطلاعات روی شیشه است. در سال ۲۰۱۹، ردموندی‌ها توانستند فیلم سوپرمن را روی تکه‌ای شیشه به ابعاد ۲×۷۵×۷۵ میلی‌متر ذخیره کنند.

از آن زمان فناوری به‌سرعت پیشرفت کرده است؛ به‌حدی که اکنون مایکروسافت توانسته است بیش از هفت ترابایت داده (معادل ۳٬۵۰۰ فیلم یا تقریباً ۱٫۷۵ میلیون قطعه‌ی موسیقی) را روی همان تکه شیشه ذخیره کند.

مایکروسافت قصد دارد از فناوری هیجان‌انگیزش در گسترش فضای ذخیره‌سازی ابری و به‌عنوان راهکار ذخیره‌سازی پایدار اطلاعات استفاده کند.

به‌نقل از سایت مایکروسافت، دیسک‌های مغناطیسی عمر محدودی دارند و پس از گذشت چند سال، داده‌های ذخیره‌شده در آن‌ها باید به درایوهای دیگری منتقل شوند. این کار در طولانی‌مدت هزینه‌بر است و برای محیط‌زیست هم مناسب نیست.

تا سال ۲۰۲۵ به صدها زتابایت (میلیارد ترابایت) حافظه ذخیره سازی بیشتر احتیاج خواهیم داشت؛ بنابراین، تعمیر و نگه‌داری درایوهای مغناطیسی فعلی مقرون‌به‌صرفه نخواهد بود. مایکروسافت معتقد است که شیشه می‌تواند بستری امن‌تر و پایدارتر برای داده‌ها باشد.

در پروژه‌ی سیلیکا، داده‌ها با استفاده از لیزر روی شیشه نوشته و با واکسل‌ها (Voxel) یا پیکسل‌های سه‌بعدی کدگذاری می‌شوند. زمانی‌که به خواندن داده‌ها نیاز باشد، میکروسکوپ بسیار سریعی که با کامپیوتر کنترل می‌شود، اطلاعات را جمع‌آوری و برای رمزگشایی به واحد پردازش هوش مصنوعی ارسال می‌کند.

شیشه از دیسک‌های مغناطیسی بسیار مقاوم‌تر است و درمقابل خطرهای محیطی مانند آب و دماهای بسیار زیاد و خراش‌های سطحی می‌تواند مقاومت کند. تیم پروژه‌ی سیلیکا ربات پیشرفته‌ای نیز طراحی کرده‌ است که هنگام فراخوانی داده‌ها، به‌طور خودکار پنل‌های شیشه‌ای مرتبط را پیدا و بازیابی می‌کند.

مایکروسافت هنوز کارهای زیادی تا آماده‌سازی کامل پروژه‌ی سیلیکا برای استفاده‌ی تجاری باید انجام دهد. کارشناسان گفته‌اند تا مرحله‌ی تجاری‌سازی حداقل سه یا چهار مرحله‌ی بهینه‌سازی دیگر نیاز است.