کامپیوتر به‌جامانده از فاجعه‌ هسته‌ای چرنوبیل، پس از ۳۰ سال احیا شد

یک کانال یوتیوب مستقر در اسلواکی که با نام Chornobyl Family شناخته می‌شود، به یافتن و بازسازی دستگاه‌های الکترونیکی دوران شوروی مشغول است. این کانال موفق شده کامپیوتری با سخت‌افزارهای موجود در منطقه‌ی نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل بسازد. تأمین سخت‌افزار و نرم‌افزاری چنین سیستم قدیمی‌ای را راه بیندازد، بسیار سخت است.

در ساخت کامپیوتر موردبحث از قطعات تولید‌شده‌ در شرکت بلاروسی Minsk Mainframes استفاده شده است؛ از جمله کامپیوتر ES-1841 با پردازنده‌ ۱۶ بیتی ۵ مگاهرتزی K1810VM86 که نمونه‌ی کپی‌شده‌ی پردازنده‌ اینتل سری ۸۰۸۶ بود. کامپیوترهای سری ES PEVM (شامل ES-1841)، از لحاظ ظاهری کاملاً شبیه سری IBM PC دهه‌ی ۸۰ بودند؛ با این تفاوت که به‌جای مادربرد، از Backplane استفاده می‌کردند که هیچ پردازنده یا حافظه‌ای روی آن قرار نگرفته‌ بود و فقط اسلات‌ها و درگاه‌هایی برای اتصال به ماژول‌های بیرونی داشت.

اعضای کانال Chornobyl Family برای کار خود از پردازنده‌ی ES-1845 که به‌طور اختصاصی برای KGB (سازمان اطلاعات شوروی) توسعه‌ داده‌ شده بود، استفاده کردند.

پردازنده‌ی موجود در سیستم‌ با فرکانس ۵ مگاهرتز کار می‌کرد و می‌توانست نسخه‌ی کلون‌شده سیستم عامل DOS به نام alphaDOS را اجرا کند. پیدا کردن نرم‌افزار قابل اجرا برای این سیستم‌عامل نیازمند جست‌و‌جوی بسیار زیادی بود. پیدا کردن فلاپی دیسک‌های سالمی که بتوانند کامپیوتر را راه بیندازند نیز کار سختی بود. خصوصاً با در نظر گرفتن اینکه دیسک باید ۵ اینچی و تولید داخل شوروی باشد.

هفت اسلات موجود در مین‌‌فریمی که Chornobyl Family سرهم کرده، توسط ۵ بردِ توسعه پر شده: یک برد CPU، یک پردازنده گرافیک، یک برد ارتباطات COM برای ماوس سه دکمه‌ای و کیبورد و دو اسلات رم ۵۱۲ و ۱۲۸ کیلوبایتی. با فناوری فعلی، این مقدار تقریباً معادل حجم داده‌ی ذخیره‌شده برای یک آیکون از یک وب‌سایت است.

بعضی از مشکلات بازیابی فناوری‌های قدیمی، به کابل‌ها و پورت‌های ارتباطی آنها مربوط می‌شود که بخش‌های مختلف کامپیوترهای دهه‌ی ۸۰ را به هم متصل می‌کردند. به‌دلیل اینکه درایورها و طراحی‌های الکتریکی این دوره اغلب سفارشی بوده‌اند؛ نبودن هریک از کابل‌ها و اتصالات، به‌معنای نیاز به مهندسی معکوس سیستم ارتباطی و سخت‌افزاری است. خوشبختانه، این کار برای اتصال مانیتور لامپ تصویری (CRT) ۱۲ اینچی Electronica MS-6105 به کامپیوتر لازم نشد. کارت گرافیک قادر به تولید تصاویر با دقت رنگ ۱۶ بیتی بود.

زمانی که کامپیوتر روشن شد، رابط کاربری آن چشمگیر بود: ترکیبی از دو رنگ سیاه و زرد مانند رنگ یک بالون فلورسنت بزرگ؛ کامپیوتر رومیزی بازسازی‌شده‌ای که بعد از ۳۰ سال، منطقه‌ی ممنوعه‌ی رادیواکتیو چرنوبیل را ترک کرده است و حالا در اسلواکی روشن می‌شود.