۱۳ شغلی که تا ۱۰ سال دیگر ناپدید می‌شوند؛ شغل شما در امان است؟

شاید هیچ‌چیزی تاکنون به اندازه‌ی دیجیتالی‌شدن اطلاعات، دنیای مشاغل به‌اصطلاح پشت میزی را زیر و رو نکرده باشد. کارهایی که روزی بر پایه‌ی کاغذ، پست فیزیکی، ورود داده یا حتی ترجمه می‌چرخیدند، امروز یکی پس از دیگری به دست الگوریتم‌های هوشمند سپرده می‌شوند.

همان‌طور که می‌دانید، شرکت‌ها برای وارد کردن اطلاعات از فرم‌های کاغذی، فاکتورها و پرسشنامه‌ها به کارمندانی نیاز دارند که ساعت‌ها پشت میز می‌نشینند و با دقتی بی‌پایان، داده‌ها را تایپ می‌کنند؛ کاری طاقت‌فرسا و تکراری که به دقت انسانی وابسته است؛ اما حالا هوش مصنوعی و نرم‌افزارهای تشخیص کاراکتر نوری (OCR) این فرایند را متحول کرده‌اند.

الگوریتم‌ها می‌توانند در چند ثانیه اطلاعات هزاران سند را استخراج، دسته‌بندی و وارد پایگاه داده کنند؛ آن هم با سرعتی هزاران برابر بیشتر و خطایی نزدیک به صفر. به همین دلیل، شغل کارمند ورود داده در فهرست نخستین قربانیان قطعی اتوماسیون اداری قرار گرفته است؛ جایگاهی که هوش مصنوعی به‌زودی از چنگ انسان درمی‌آورد.

بخش حقوقی همیشه تشنه‌ی نیروی انسانی بوده است. انبوه اسناد، پرونده‌ها و پیشینه‌های قضایی نیازمند دقت، حوصله و ساعت‌ها وقت‌گذاری منشی‌ها و دستیاران حقوقی هستند؛ کسانی که در دل هزاران صفحه به‌دنبال یک مدرک یا اشاره‌ی کلیدی می‌گردند.

اکنون هوش مصنوعی می‌تواند قواعد بازی را تغییر دهد. نرم‌افزارهای مجهزبه AI می‌توانند در چند دقیقه، کوهی از مدارک را تحلیل کنند و مهم‌ترین بخش‌ها را بیرون بکشند. طبق گزارش Deloitte، تنها در دو دهه‌ی آینده، بیش از ۱۱۴ هزار شغل حقوقی تحت‌تأثیر مستقیم این فناوری قرار خواهند گرفت؛ فناوری‌ای که دنیای زبان و ترجمه را هم بی‌نصیب نگذاشته است.

مترجم‌های ماشینی قدیمی، متونی خشک و بی‌روح تولید می‌کردند؛ اما مدل‌های زبانی پیشرفته‌ای مثل GPT-4 یا جمنای، امروز می‌توانند با درک بافت و ظرایف متن، ترجمه‌هایی روان و گاهی حیرت‌انگیز ارائه دهند. البته این به معنای پایان کار مترجمان نیست؛ زیرا ترجمه‌ی ادبی، شعر یا متون بسیار تخصصی همچنان به نبوغ و درک انسانی نیاز دارد؛ اما شکی نیست که ماهیت شغل مترجم‌ها تغییر می‌کند و بخش بزرگی از بازار ترجمه‌ی تجاری و عمومی، به دست ماشین‌ها خواهد افتاد.

بازاریابی تلفنی زمانی یکی از ابزارهای اصلی فروش بود. تلفن زنگ می‌زد و صدای فروشنده‌ای تلاش می‌کرد محصول یا خدماتی را معرفی کند؛ اما امروز کاربران گوشی‌های هوشمند با یک لمس ساده، تماس‌های ناشناس را مسدود می‌کنند. پیامک‌های تبلیغاتی به پوشه‌ی هرزنامه می‌روند و الگوریتم‌های دیجیتال مارکتینگ، دقیق‌تر از هر بازاریاب تلفنی‌ای، مخاطب هدف را شناسایی می‌کنند. در نتیجه، این شغل که روزی بخشی از چرخه‌ی اقتصاد بود، حالا یکی از نخستین قربانیان عصر دیجیتال است.

گرافیک دیجیتال سال‌ها یکی از حوزه‌هایی بود که با اتکا به خلاقیت انسانی، رشد خیره‌کننده‌ای داشت؛ اما با ظهور ابزارهای طراحی مبتنی‌بر هوش مصنوعی، از Canva گرفته تا مدل‌های مولد تصویر مانند MidJourney و DALL.E، بسیاری از کارهای روتین گرافیکی به‌سرعت خودکار شده‌اند. لوگو، پوستر یا طرح اولیه‌ای که زمانی روزها وقت یک طراح را می‌گرفت، حالا در چند ثانیه آماده می‌شود. البته خلاقیت انسانی هنوز جایگزین‌ناپذیر است، اما بازار برای طراحان متوسط روزبه‌روز کوچک‌تر می‌شود.