گرافیک Radeon AI Pro R9700 رونمایی شد؛ تلاش AMD برای رقابت جدی‌تر با انویدیا

در نمایشگاه کامپیوتکس، AMD با رونمایی از کارت گرافیک Radeon RX 9060 XT و پردازنده‌های سری Ryzen Threadripper 9000 حضور پررنگی داشت؛ اما در پایان مراسم، این شرکت با معرفی محصولی حرفه‌ای، توجه کاربران حوزه‌ی ورک‌استیشن‌ها را جلب کرد: کارت گرافیک Radeon AI Pro R9700 که از گذرگاه PCIe 5.0 پشتیبانی می‌کند و نخستین کارت RDNA 4 در رده‌ی حرفه‌ای به‌حساب می‌آید.

اگرچه معماری RDNA 4 برای بازی طراحی شده، اما AMD آن را وارد قلمرو کارت‌های گرافیک حرفه‌ای کرد؛ مشابه رویکردی که پیش‌تر با RDNA 3 و عرضه‌ی Radeon Pro W7000 در کنار RX 7000 اتخاذ شده بود.

Radeon AI Pro R9700 از تراشه‌ی Navi 48 بهره می‌برد؛ تراشه‌ای که با ۳۵۷ میلی‌مترمربع مساحت و ۵۳٫۹ میلیارد ترانزیستور، بزرگ‌ترین نمونه‌ی RDNA 4 تاکنون است.

بازگشت به طراحی یک‌پارچه (Monolithic) و استفاده از لیتوگرافی چهار نانومتری N4P شرکت TSMC، به افزایش چگالی ترانزیستورها در Navi 48 منجر شده؛ در نتیجه، این تراشه با چگالی ۱۵۱ میلیون ترانزیستور در هر میلی‌مترمربع، حدود ۳۸ درصد متراکم‌تر از Navi 31 ظاهر شده است.

Navi 48 دارای ۶۴ واحد پردازشی RDNA 4 و ۴۰۹۶ پردازنده‌ی جریانی است؛ در حالی که Navi 31 از ۹۶ واحد محاسباتی و ۶۱۴۴ پردازنده‌ی جریانی بهره می‌برد. تفاوت در تعداد پردازنده‌ها لزوماً به معنی برتری عملکرد نیست، چون RDNA 4 نسبت‌به RDNA 3 پیشرفت‌های قابل توجهی از نظر کارایی دارد.

عملکرد FP16 کارت گرافیک جدید ای‌ام‌دی به ۹۶ ترافلاپس می‌رسد که حدود ۶ درصد سریع‌تر از Radeon Pro W7800 است. توان پردازشی هوش مصنوعی آن به ۱۵۳۱ تریلیون‌عملیات‌برثانیه (۱۵۳۱ تاپس) می‌رسد.

به‌گفته‌ی AMD، کارت گرافیک جدید در پردازش مدل DeepSeek R1 Distill Llama 8B عملکردی دو برابر بهتر از W7800 دارد. در بخشی از آزمایش‌ها، AMD این کارت را با RTX 5080 مقایسه کرد که به‌وضوح برای بازار متفاوتی طراحی شده است و در چند مدل هوش مصنوعی، Radeon AI Pro R9700 تا پنج برابر سریع‌تر از RTX 5080 ظاهر شد.

Radeon AI Pro R9700 از ۳۲ گیگابایت حافظه‌ی GDDR6 بهره می‌برد اما AMD هنوز سرعت حافظه و پهنای باس را اعلام نکرده است. از آنجا که W7800 از حافظه‌ی GDDR6 با سرعت ۱۸ گیگابیت‌برثانیه استفاده می‌کرد، می‌توان انتظار داشت مدل جدید از حافظه‌های سریع‌تری برخوردار باشد.

توان مصرفی کل کارت ۳۰۰ وات است که نسبت‌به W7800 با حافظه ۳۲ گیگابایت، ۱۵ درصد افزایش یافته؛ همانند بسیاری از کارت‌های حرفه‌ای، محل اتصال برق در پشت کارت قرار دارد، اما هنوز مشخص نیست چه نوع کانکتوری مورد استفاده قرار گرفته است. با توجه به توان مصرفی، احتمال استفاده از دو کانکتور ۸ پین PCIe وجود دارد.

در بخش خروجی تصویر، کارت گرافیک جدید تیم قرمز دارای چهار درگاه DisplayPort است که با توجه به معماری RDNA 4، باید از استاندارد DisplayPort 2.1a پشتیبانی کنند.

در مجموع، با بهره‌گیری از حافظه‌ی ۳۲ گیگابایتی، Radeon AI Pro R9700 توانایی پردازش اکثر مدل‌های هوش مصنوعی را دارد. اگرچه ظرفیت آن با مدل W7800 برابر است، اما در مقایسه با نسخه‌ی ۴۸ گیگابایتی W7800 کمی محدودتر ظاهر می‌شود.