کشف دانشمندان ژاپنی: باکتری روده قورباغه سلول‌های سرطانی را نابود می‌کند

بررسی‌ها نشان داد اوینگلا امریکانا ویژگی مهمی دارد که آن را به دشمنی جدی برای سرطان تبدیل می‌کند. این باکتری به محیط‌های کم‌اکسیژن علاقه دارد. تومورهای جامد معمولاً درون خود اکسیژن کمی دارند؛ زیرا رشد سریع سلول‌های سرطانی باعث می‌شود خون کافی به آن‌ها نرسد. همین ویژگی باعث می‌شود این باکتری به‌طور انتخابی وارد تومور شود و در آنجا رشد کند، بدون آنکه به بافت‌های سالم بدن آسیب بزند.

پژوهشگران دریافتند که اوینگلا امریکانا با یک سازوکار دوگانه به سرطان حمله می‌کند. از یک سو، پس از ورود به تومور، به‌سرعت تکثیر می‌شود؛ به‌طوری که طی تنها ۲۴ ساعت، تعداد آن حدود ۳۰۰۰ برابر افزایش می‌یابد. سپس با ترشح سموم خاص، به‌طور مستقیم سلول‌های سرطانی را از بین می‌برد. از سوی دیگر، حضور این باکتری در تومور، زنگ خطر را برای سیستم ایمنی بدن به صدا درمی‌آورد. در نتیجه، سلول‌های ایمنی مانند نوتروفیل‌ها و سلول‌های T و B به‌طور گسترده به محل تومور هجوم می‌آورند و حمله‌ای هماهنگ علیه سلول‌های سرطانی آغاز می‌کنند.

برای آزمایش عملی این اثر، پژوهشگران تنها یک دوز از این باکتری را به‌صورت وریدی به موش‌های مبتلا به سرطان روده بزرگ تزریق کردند. نتیجه چشمگیر بود: تومورها در تمام موش‌های تحت درمان به‌طور کامل ناپدید شدند.

موفقیت به همین‌جا ختم نشد. وقتی مدتی بعد، همان موش‌ها دوباره در معرض سلول‌های سرطانی قرار گرفتند، هیچ‌کدام دچار تومور جدید نشدند. این موضوع نشان می‌دهد درمان، نوعی «حافظه ایمنی» در بدن ایجاد کرده است؛ یعنی سیستم ایمنی بدن یاد گرفته چگونه سرطان را شناسایی و نابود کند.

یکی از نگرانی‌های همیشگی در درمان‌های جدید، ایمنی آن‌هاست. آزمایش‌ها نشان داد که باکتری اوینگلا امریکانا پس از انجام مأموریت خود، به‌سرعت از جریان خون پاک می‌شود و ظرف ۲۴ ساعت دیگر قابل شناسایی نیست. واکنش‌های التهابی ناشی از آن نیز خفیف و کوتاه‌مدت بوده و حداکثر طی ۷۲ ساعت از بین می‌رود.

پژوهشگران تأکید می‌کنند که نتایج هنوز در مرحلهٔ آزمایش‌های حیوانی است. هرچند سرطان در موش و انسان شباهت‌های ژنتیکی و مولکولی زیادی دارد، تفاوت‌هایی هم به‌ویژه در عملکرد سیستم ایمنی وجود دارد. با‌این‌حال، یافته‌ها نشان می‌دهد میکروب‌های طبیعی، به‌ویژه آن‌هایی که در بدن جانوران کمتر مطالعه‌شده زندگی می‌کنند، می‌توانند منبعی غنی برای درمان‌های نوین سرطان باشند.

پژوهش در ژورنال Gut Microbes منتشر شده است.