چگونه کمال‌گرایی به والدین و فرزندانشان آسیب می‌زند؟
چگونه کمال‌گرایی به والدین و فرزندانشان آسیب می‌زند؟
به‌تازگی دانشمندان مشخص کرده‌اند کدام نوع از والدین کمال‌گرا بیشترین خطر آسیب هیجانی را دارند و همچنین چه زمان‌هایی استانداردهای بالا می‌توانند به سود والدین و فرزندان باشند.
روانشناسان، کمال‌گرایی را یک ویژگی شخصیتی نسبتاً پایدار در طول زمان می‌دانند، اگرچه شرایط خاص می‌تواند آن را تشدید یا تضعیف کند. همچنین آن‌ها دریافته‌اند که کمال‌گرایی در دو ویژگی اصلی شخصیتی ریشه دارد: وظیفه‌شناسی بالا و روان‌رنجوری بالا. این دو ویژگی به دو جنبه‌ی اصلی کمال‌گرایی مربوط می‌شوند: «تلاش» برای رسیدن به استانداردهای بالا و «نگرانی» از شکست‌ها یا کاستی‌های ادراک‌شده.
افراد با وظیفه‌شناسی بالا یا همان «تلاش‌گران» معمولاً در پی برتری در هر چیزی هستند. آن‌ها اهدافی غیرقابل دستیابی برای خود تعیین می‌کنند و سعی می‌کنند به آن برسند. در مقابل، کسانی که روان‌رنجوری بالایی دارند که می‌توان آن‌ها را «نگران» نامید، بیشتر مستعد اضطراب یا مشکلات عزت نفس هستند. آن‌ها بیشتر بر فاصله‌ی میان ایده‌آل‌هایشان و واقعیت روزمره‌ی والدگری تمرکز و خود را بابت اشتباهاتشان سرزنش می‌کنند.
بیشتر بخوانید:
اخیراً روانشناسان در تلاش‌اند بفهمند که چگونه این دو گرایش (تلاش در برابر نگرانی) بر هویت والدینی پدران و مادران تأثیر می‌گذارد. در مطالعه‌ای با حضور ۱٬۲۷۵ والد لهستانی در بازه‌ی سنی ۱۸ تا ۳۰ سال، از شرکت‌کنندگان خواسته شد طی یک سال، سه بار به پرسش‌هایی درباره‌ی احساسشان نسبت به خود به‌عنوان والد پاسخ دهند. مثلاً اینکه تا چه حد با جملاتی مانند «برایم مهم است که در هر کاری کاملاً توانمند باشم» یا «اگر در کار یا مدرسه شکست بخورم، یعنی به‌عنوان انسان شکست‌خورده‌ام»، موافق‌اند.
نتیجه این بود که والدینی که بیشترین نگرانی را درباره‌ی عملکردشان داشتند، بدترین احساس را درباره‌ی خودشان به‌عنوان والد تجربه می‌کردند. کونراد پیوتروفسکی، روان‌شناس و نویسنده‌ی اصلی مطالعه از دانشگاه SWPS لهستان می‌گوید: «این والدین بیشتر دچار تردید، نارضایتی و حتی پشیمانی از تصمیمشان برای والدشدن هستند». در مقابل، بر اساس مقیاس‌های سنجش کمال‌گرایی، والدینی که بیشتر تلاش‌گرا و کمتر نگران بودند، نسبت به خودشان احساس بهتری داشتند.
اما حتی در میان والدینی نیز که «تلاش‌گر» هستند، فقدان هرگونه نگرانی نادر نیست. «تلاش» و «نگرانی» دو روی یک سکه‌اند و در اکثر افراد به‌طور هم‌زمان وجود دارند. پیوتروفسکی می‌گوید:
فقط زیرمجموعه‌ی کوچکی از والدین، کسانی که استانداردهای شخصی بالایی دارند اما نگرانی یا تردید اندکی را تجربه می‌کنند. از تلاش برای بهترین بودن واقعاً سود می‌برند. برای اکثر افراد، کمال‌گرایی در نهایت می‌تواند به کاهش عملکرد، افزایش استرس و کاهش رضایت از والدگری منجر شود.
علائم یادشده از نشانه‌های فرسودگی هستند. مطالعه‌ای روی مادران نوزادان در فنلاند نشان داد که دو عامل بیشترین نقش را در فرسودگی ایفا می‌کنند: فشارهای اجتماعی بیرونی برای کامل‌بودن به‌عنوان والد و عزت نفس پایین. مادرانی که پیشاپیش اعتمادبه‌نفس پایین‌تری داشتند، بیشتر در معرض فرسودگی قرار گرفتند، در حالی که مادران با اعتمادبه‌نفس بالاتر، کمتر دچار این وضعیت شدند. به‌طورکلی، پژوهش‌ها نشان می‌دهد که اگرچه پدران کمال‌گرا ممکن است از خودشان ناامید شوند، انتظارات فرهنگی از مادران به‌عنوان مراقب اصلی باعث می‌شود که مادران استانداردهای بسیار بالاتری نسبت به پدران برای خود قائل باشند.
منبع : زومیت
