چگونه برخی ورزشکاران با وجود افزایش سن همچنان در اوج هستند؟

آمیگدال، مرکز شناسایی تهدید مغز، می‌تواند عملکرد را مختل کند و موجب وحشت، قفل‌شدن پاسخ‌های حرکتی یا تصمیم‌های شتاب‌زده شود. مواجهه‌ی مکرر با لحظات حساس، ورزشکاران نخبه را قادر می‌سازد حتی تحت فشار شدید، واکنش آمیگدال را کاهش داده و قشر پیش‌پیشانی را فعال نگه دارند. بازسازی مدارهای مغزی به آن‌ها امکان حفظ کنترل احساسی می‌دهد.

فاکتور نورون‌زایی مشتق‌شده از مغز (BDNF) مولکولی است که سازگاری سریع با تغییرات را تسهیل می‌کند؛ یعنی می‌توان آن را به کود مغز تشبیه کرد. این مولکول قابلیت انعطاف‌پذیری مغز را افزایش می‌دهد، الگوهای اتصال بین سلول‌های مغزی را تقویت و به مدیریت احساسات، توجه و حرکات دقیق کمک می‌کند. فعالیت فیزیکی شدید، تمرکز ذهنی و تمرین هدفمند سطح BDNF را افزایش می‌دهد، به ویژه هنگامی که با ریکاوری مناسب مانند خواب و تنفس عمیق ترکیب شود.

ورزشکارانی که بارها در محیط‌های پرتنش به تمرین و رقابت می‌پردازند، مغز خود را بازسازماندهی می‌کنند تا مؤثرتر پاسخ دهد. بازسازماندهی باعث افزایش BDNF، تیز نگه‌داشتن قشر پیش‌پیشانی و کاهش واکنش بیش‌از‌حد آمیگدال می‌شود. دانشمندان این تنظیم زیستی را ذخیره‌ی شناختی و «آلوستازیس» می‌نامند؛ فرآیندی که بدن برای پاسخ به استرس و نیازهای محیطی به‌منظور حفظ ثبات از آن استفاده می‌کند.

توانایی عملکرد تحت فشار، نتیجه‌ی سازگاری مداوم است. قرارگیری در معرض چالش‌ها، مدیریت استرس و بازیابی دقیق، مهارت‌هایی هستند که به ورزشکاران حرفه‌ای محدود نمی‌شوند. چه در زمینه‌ی مدیریت شغل، مراقبت از خانواده یا بازسازی ذهنی، اصول یکسان است: خود را در معرض چالش‌ها قرار دهید، استرس را مدیریت و با دقت بازیابی کنید.

تجربه‌ی سال‌ها فعالیت ورزشی در ورزشکاران باتجربه، باعث می‌شود برخی مهارت‌ها مانند پیش‌بینی، تصمیم‌گیری و آگاهی استراتژیک با گذر زمان بهبود یابند و انتخاب‌های بهتر و سریع‌تر ممکن شود. فعالیت بدنی، یادگیری مهارت‌های جدید، تمرین ذهن‌آگاهی و تمرین عملکرد تحت فشار ظرفیت مغز برای سازگاری را افزایش می‌دهند.

همانطور که یک جراح، معلم یا سخنران با تمرین و آماده‌سازی می‌تواند در لحظات حساس آرام و متمرکز بماند، تمام انسان‌ها برای سازگاری ساخته شده‌اند و با استفاده از استراتژی‌های مناسب، می‌توان در هر مرحله‌ای از زندگی عملکرد عالی را حفظ کرد.