چرا کاغذ وقتی خیس است، راحت‌تر پاره می‌شود؟
چرا کاغذ وقتی خیس است، راحت‌تر پاره می‌شود؟
اگر تاکنون نوشیدنی خود را تصادفی روی کاغذ‌های روی میزتان ریخته‌اید، قطعا می‌دانید کاغذ‌های خیس چه ساختار شکننده‌ای دارند. به نظر می‌رسد حتی یک قطره‌ی کوچک آب هم صفحهی محکم کاغذی را سست می‌کند؛ اما چرا کاغذ در برابر رطوبت مقاومت خود را از دست می‌دهد؟ پاسخ به ساختار شیمیایی کاغذ بازمی‌گردد.
در قلب کاغذ الیاف سلولزی قرار دارد؛ مولکول‌های پلیمر طبیعی که از چوب تشکیل شده‌اند و برای شکل‌گیری یک ورق کاغذی در هم تنیده‌اند. در یک صفحهی کاغذ معمولی، الیاف از طریق بی‌نظمی‌های قلاب‌مانند کوچک روی رشته‌های سلولز به یکدیگر متصل شده‌اند؛ اما پیوندهای هیدروژنی نیز بین آن‌ها برقرار است.
پیوندهای هیدروژنی یکی از مهم‌ترین برهم‌کنش‌ها در شیمی به شمار می‌روند. بدون آن‌ها حتی حیات نمی‌توانست وجود داشته باشد. پیوندهای شیمیایی مشخص می‌توانند مانند آهنربا رفتار کنند، به‌گونه‌ای که یک‌طرف آن‌ها مانند قطب مثبت و طرف دیگر مانند قطب منفی عمل می‌کند. درست مانند آهنرباهای واقعی که بخش‌های مثبت و منفی یکدیگر را جذب می‌کنند، انتهای مثبت یک مولکول هم به سمت انتهای منفی مولکول مجاور خود جذب می‌شود و این جاذبه آن‌ها را در کنار یکدیگر نگه می‌دارد.
مولکول‌های حاوی اکسیژن متصل به هیدروژن، ازجمله آب (H2O) به‌شدت مستعد برهمکنش مورد بحث معروف به پیوند هیدروژنی هستند. از قضا، پلیمر سلولز یا رشته‌ای از واحدهای شیمیایی تکرارشونده با دسته‌های اکسیژن-هیدروژن در تمام طول الیاف پوشیده شده است.
منبع : زومیت
