چرا زلزله مراکش بسیار مرگ‌بار بود؟
چرا زلزله مراکش بسیار مرگ‌بار بود؟
مراکش هم‌اکنون با پیامدهای ویرانگرترین زمین‌لرزه‌ی خود در دهه‌های اخیر دست‌وپنجه نرم می‌کند. زمین‌لرزه‌ای که ۸ سپتامبر (۱۷ شهریور) در رشته‌کوه‌های اطلس در ۷۰ کیلومتری جنوب‌غربی مراکش رخ داد، تا لحظه‌ی نگارش این مقاله بیش از ۲,۹۰۰ کشته و ۵,۵۰۰ زخمی برجای گذاشته است. به‌نظر می‌رسد با تداوم تلاش‌های امداد و نجات تعداد کشته‌ها افزایش یابد؛ اما چرا زلزله مراکش تا این حد مرگ‌بار بود؟
به‌گفته‌ی زلزله‌شناسان و متخصصان کاهش خطر بلایای طبیعی، عوامل متعددی در افزایش مرگ‌باری زلزله‌ی مراکش مؤثر بوده‌اند. در‌ادامه، با نیوزلن همراه باشید تا به برخی از پرسش‌های مهم درباره‌ی دلایل وقوع زلزله و بروز وضعیت فعلی در مراکش پاسخ دهیم.
عوامل زمین‌شناسی مؤثر بر زلزله‌ی مراکش
سطح زمین از صفحات متعددی به نام زمین‌ساخت صفحه‌ای یا تکتونیک صفحه‌ای تشکیل شده است. این صفحات که بخش‌های بزرگی از لایه‌ی بیرونی سیاره را تشکیل می‌دهند، دربرابر یکدیگر حرکت می‌کنند و حرکات آن‌ها مسئول وقوع پدیده‌های مختلف زمین‌شناسی مانند زلزله و فوران آتشفشان‌ها و تشکیل کوه‌ها و حوضه‌های اقیانوسی است.
فعالیت تکتونیکی در مراکش شامل هم‌گرایی صفحات اوراسیا و آفریقا است. فشار صفحه‌ی اوراسیا به صفحه‌ی آفریقا دلیل تشکیل رشته‌کوه اطلس است که از مراکش و الجزایر و تونس می‌گذرد. این رشته‌کوه کانون زلزله‌ی اخیر بوده است. درحال‌حاضر، برخورد بین این این صفحات با کوچک‌کردن کوه‌های اطلس، لرزه‌خیری منطقه را توضیح می‌دهد. اندازه‌گیری‌های مبتنی‌بر جی‌پی‌اس از نزدیک‌شدن سالانه‌ی تقریباً یک‌میلی‌متری صفحات به یکدیگر حکایت می‌کند.
کوچک‌شدن کوه‌ها و فشردگی صفحات باعث شکست زمین و ایجاد گسل می‌شود. احتمالاً این گسل‌ها عامل وقوع زمین‌لرزه‌ی اخیر هستند. دانشمندان فکر می‌کنند که این گسل‌ها برای مدت طولانی فعال بوده‌اند و پیشینه‌ی فعالیتشان به چندین میلیون سال پیش باز می‌گردد.
علاوه‌بر‌این، محققان خاطرنشان کرده‌اند که رشته‌کوه اطلس بزرگ ویژگی‌های زمین‌شناسی منحصربه‌فردی دارد. در این رشته‌کوه، بیرونی‌ترین و سخت‌ترین لایه‌ی زمین به نام لیتوسفر (پوسته‌ی سنگ‌کره) از حد معمول نازک‌تر و با بالا‌آمدن غیرعادی گوشته همراه است. همه‌ی این ویژگی‌ها باهم می‌توانند بر وقوع این زلزله‌ی بزرگ تأثیر بگذارند.
منبع : زومیت
