چرا دسته‌های بازی به دکمه A و B و X و Y مجهز هستند؟

اگر کنترلر نینتندو یا ایکس‌باکس دم دست دارید، کافی است آن را بردارید و نگاهی دقیق به دکمه‌های جلویی بیندازید؛ همان‌هایی که با حروف A ،B ،X و Y مشخص شده‌اند. این ترکیب از سال‌ها قبل ثابت مانده و آن‌قدر برایمان عادی شده است که کمتر به این فکر می‌کنیم چرا چنین نام‌گذاری‌ای وجود دارد. اما واقعاً چرا باید این دکمه‌ها به چنین شکلی نام‌گذاری شوند؟ آیا منطقی‌تر نبود به‌ترتیب باشند؟

خبر خوب اینکه بالاخره دلیل انتخاب دکمه‌های دسته‌های بازی مشخص شده است، آن هم در مجله‌ی مربوط به ۳۲ سال پیش. ماجرا از آنجا شروع شد که کاربری به نام Sasha’s Retrobytes در شبکه‌ی اجتماعی بلواسکای این موضوع را دوباره مطرح کرد. او توضیح داد که دقیقاً همین پرسش در سال ۱۹۹۳ در مجله‌ی Nintendo Power مطرح شده بود و نویسندگان مجله توانستند با طراحان کنترلرها تماس بگیرند و جواب را از زبان خودشان بشنوند.

پاسخ طراحان دسته‌های بازی ساده اما جالب بود. آن‌ها می‌خواستند دو دکمه‌ی پایینی به‌عنوان دکمه‌های اصلی (Primary) در نظر گرفته شوند و دو دکمه‌ی بالایی نقش ثانویه (Secondary) داشته باشند. برای اینکه این موضوع هم برای توسعه‌دهندگان و هم برای گیمرها روشن باشد، تصمیم گرفتند از حروفی استفاده کنند که در دنیای طراحی رایانه‌ای (CAD) معنای مشابهی داشت. در آن زمان در CAD از حروف A و B برای عناصر اصلی و از X و Y برای عناصر فرعی استفاده می‌شد. به همین دلیل دکمه‌های دسته‌های بازی چنین نام گرفتند.

نینتندو پس از تعیین نوع دکمه‌های دسته‌ی بازی خود، نیازی به تغییر ندید و این نام‌گذاری همچنان در کنسول‌های جدید مانند سوییچ ۲ دیده می‌شود. حتی مایکروسافت نیز این شیوه را ادامه داد، البته با این تفاوت که جای دکمه‌های A و B تغییر کرده است. تغییری که بسیاری از گیمرها، از جمله نویسنده‌ی اصلی ماجرا، هنوز آن را نابخشودنی می‌دانند زیرا جابه‌جایی بین کنترلر نینتندو و ایکس‌باکس را به کابوس واقعی تبدیل کرده است.

به‌نظر می‌رسد چهار دکمه‌ی ساده روی دسته‌های بازی بیش از آنچه تصور می‌کردیم، داستان و منطق پشت پرده دارند. داستانی که نشان می‌دهد حتی کوچک‌ترین جزئیات طراحی در صنعت بازی، بر پایه‌ی استانداردها و انتخاب‌های دقیق شکل گرفته است.