پردازنده‌های کوانتومی آی‌بی‌ام رونمایی شدند؛ با «نایت‌هاک» و «لون» آشنا شوید

شرکت IBM از دو تراشه‌ی کوانتومی متفاوت رونمایی کرد که معتقد است می‌توانند به نمایش «برتری کوانتومی» تا پایان سال ۲۰۲۶ کمک کنند.

«برتری کوانتومی» به توانایی یک کامپیوتر کوانتومی در حل مسئله‌ای اشاره دارد که سریع‌تر از یک کامپیوتر کلاسیک انجام می‌شود. دو تراشه‌ی جدید، «نایت‌هاک» و «لون»، قرار است با اتخاذ رویکردهای متفاوت برای اتصال کیوبیت‌ها به یک‌دیگر، این هدف را محقق و خطاهای کمتر و محاسبات پیچیده‌تری را پشتیبانی کنند.

آی‌بی‌ام باور دارد که نایت‌هاک همان تراشه‌ای است که می‌تواند بر پایه‌ی آن به «برتری کوانتومی» دست یابد.

نسخه‌ای از نایت‌هاک که تا پایان سال ۲۰۲۵ در اختیار شرکای آی‌بی‌ام قرار می‌گیرد، دارای ۱۲۰ کیوبیت است که با ۲۱۸ «کوپلر» (اتصال‌دهنده) به هم متصل شده‌اند. آی‌بی‌ام ادعا می‌کند که این طراحی به نایت‌هاک اجازه می‌دهد تا «مدارهایی با ۳۰ درصد پیچیدگی بیشتر» را اجرا کند و هم‌زمان، نرخ خطای پایین‌تری داشته باشد.

آی‌بی‌ام می‌گوید این تراشه قادر به مدیریت مسائل محاسباتی بسیار سنگین «که به بیش از ۵٬۰۰۰ گیت دو کیوبیتی نیاز دارند» خواهد بود.

در مقابل، تراشه‌ی Loon رویکردی تجربی‌تر دارد. به نوشته‌ی New Scientist، این تراشه کیوبیت‌ها را نه‌تنها به‌صورت افقی، بلکه به‌صورت عمودی نیز به یک‌دیگر متصل می‌کند. صرف‌نظر از اینکه کدام تراشه در نهایت مفیدتر واقع شود، گزینه‌های اتصال بیشتر به معنای خطای کمتر و محاسبات پیچیده‌تر است که می‌تواند منجر به کاربردهای واقعی جدید برای کامپیوترهای کوانتومی شود.

آی‌بی‌ام می‌گوید برای ردیابی پیشرفت در این حوزه، در حال مشارکت در یک «ردیاب برتری کوانتومی» جدید با رهبری جامعه‌ی علمی است. این ردیاب که توسط شرکت الگوریتمیک، محققان مؤسسه‌ی فلات‌آیرون و بلوکیوبیت پشتیبانی می‌شود، سه آزمایش مختلف را برای سنجش «برتری کوانتومی» در زمینه‌های گوناگون ارزیابی می‌کند.

رویکرد آی‌بی‌ام با رقبایی مانند گوگل متفاوت است؛ چراکه بر اتصال کیوبیت‌ها در گروه‌های کوچک‌تر تمرکز دارد. گوگل در سال ۲۰۲۴ تراشه‌ی Willow را معرفی کرد که به‌صورت نظری قادر به نمایش «برتری کوانتومی» بود و یک سال بعد، در سال ۲۰۲۵، از الگوریتم Quantum Echoes برای آن رونمایی کرد که مدعی بود «اولین برتری کوانتومی قابل راستی‌آزمایی» است.