پرتوهای کیهانی چگونه ناوگانی از هزاران هواپیما را زمین‌گیر کردند؟

ایرباس در گفتگو با بی‌بی‌سی توضیح داد که برای تعیین علت حادثه‌ی پرواز ۳۰ اکتبر ۲۰۲۵ جت‌بلو، چندین سناریو را آزمایش کرده است. در این مورد نیز شرکت احتمال‌های دیگر را رد کرد و تنها معکوس‌شدن بیت باقی ماند. بااین‌حال، به سختی می‌توان علت حادثه را به‌طور قطعی به همین مورد نسبت داد؛ زیرا نوترون‌های متحرک هیچ اثری از فعالیت خود به جا نمی‌گذارند.

سخنگوی ایرباس تأکید کرد «هیچ ارتباطی» بین پرواز جت‌بلو و حادثه کانتاس ۲۰۰۸ وجود ندارد. تجهیزات الکترونیکی خراب‌شده در پرواز کانتاس در یک بخش بود که داده‌های پرواز را پردازش می‌کرد، در حالی که خطای کامپیوتری پرواز جت‌بلو در سیستم Elac ایرباس A320 رخ داد که قطعات متحرک بال‌ها و دم هواپیما را برای تنظیم ارتفاع و چرخش کنترل می‌کند.

بااین‌حال، بیانیه اولیه ایرباس درباره فراخوان، برخی دانشمندان هواشناسی فضایی را سردرگم کرده است. این شرکت به «تابش شدید خورشیدی» در ۳۰ اکتبر به عنوان عامل احتمالی تخریب داده‌های کنترل پرواز اشاره کرده، در حالی که آن روز از نظر ذرات خورشیدی بسیار معمولی بود.

کیت رایدن، استاد مهندسی فضا در دانشگاه ساری بریتانیا می‌گوید: «در آن روز خاص، هیچ اتفاق ویژه‌ای از نظر تابش خورشیدی رخ نداد. این اتفاق از نظر من کمی مرموز است.» اوونز نیز همین احساس را دارد. او می‌گوید: «زمان و مکان این حادثه بلافاصله من را به فکر یک رویداد خورشیدی نمی‌اندازد.»

ذرات زیراتمی که ممکن است بیت‌ها را معکوس کنند، می‌توانند از فوران‌های بزرگ خورشیدی نشأت بگیرند؛ اما به طور مداوم از منابع خارج از منظومه شمسی و حتی فراتر از کهکشان ما نیز می‌رسند. این پرتوهای کیهانی کهکشانی توسط انفجارهای عظیم ستاره‌ای مانند ابرنواخترها و سیاه‌چاله‌ها تولید می‌شوند. هنوز معلوم نیست چرا ایرباس در بیانیه‌ی خود به‌طور خاص از تابش شدید خورشیدی به عنوان عامل حادثه نام برده است.

بااین‌حال، در ۱۱ نوامبر، هفته‌ها پیش از حادثه جت‌بلو، یک فوران خورشیدی بزرگ غیرمرتبط رخ داد و موجب شد که حسگرهای بالون‌های هواشناسی در ارتفاع ۱۲ کیلومتر، یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای تابش دو دهه اخیر را ثبت کنند.