والدین واقعاً بین فرزندان خود فرق می‌گذارند

تحقیقات جدید نشان می‌دهد که والدین به احتمال زیاد در بین فرزندان خود، دختران و کودکانی را که سازگاری بیشتری دارند، بیشتر ترجیح می‌دهند، اگرچه این یافته‌ها ممکن است فقط برای افراد در گروه‌های جمعیتی خاص صدق کند.

تجزیه‌و‌تحلیل جدیدی از ۳۰ مطالعه که در مجموع شامل تقریباً ۲۰هزار نفر می‌شد، نشان داد که والدین بیشتر احتمال دارد دختران را نسبت به پسران ترجیح دهند. این تحقیق همچنین نشان می‌دهد که والدین، کودکانی را ترجیح می‌دهند که نسبت به خواهر و برادرشان سازگارتر و وظیفه‌شناس‌تر باشند.

مطالعات مورد تحلیل فقط در آمریکای شمالی و اروپای غربی انجام شده‌اند و عمدتاً شامل افراد سفیدپوست بوده‌اند؛ بنابراین نتایج ممکن است برای دیگر گروه‌های جمعیتی قابل تعمیم نباشد. همچنین ترجیح یک کودک لزوماً به این معنی نیست که والدین فرزند «مورد‌علاقه» دارند، بلکه نشان می‌دهد که والدین تصمیم می‌گیرند با یک فرزند رفتار بهتری نسبت به خواهر و برادرش داشته باشند.

درک تعاملات متفاوت والدین و کودکان بسیار مهم است؛ زیرا براساس تحقیقات قبلی، کودکانی که رفتار مطلوب‌تری از والدین خود دریافت می‌کنند، به احتمال زیاد از سلامت روانی بهتر، افزایش موفقیت تحصیلی و روابط خانوادگی سالم‌تر و مزایای دیگری برخوردار هستند. برعکس، کودکانی که رفتار مطلوب کمتری دریافت می‌کنند، این مزایا را کمتر تجربه می‌کنند.

جنسن گفت: «چندین سال پیش، یک مطالعه نشان داد که اگر کودکان بفهمند چرا با آن‌ها متفاوت رفتار می‌شود، این تفاوت‌ها برایشان اهمیت کمتری خواهد داشت.» به عبارت دیگر، اگر کودک ببیند که رفتار والدین با او توجیه منطقی دارد، ممکن است راحت‌تر آن را بپذیرد. برای مثال، اگر مادر کودکی، وقت بیشتری را صرف کمک به خواهر یا برادر کوچک‌ترش در انجام تکالیف کند، ممکن است کودک بزرگ‌تر احساس کند کنار گذاشته شده است تا آن که متوجه شود خواهر یا برادرش نیازمند کمک بیشتر در تکالیف هستند.

جنسن گفت: «امیدوارم والدین از مطالعه‌ی ما به عنوان محرکی برای بررسی نحوه‌ی رفتار متفاوت با فرزندان خود استفاده کنند، سپس تلاش کنند تا مطمئن شوند که این تفاوت‌ها برای فرزندانشان عادلانه و قابل‌درک است.»

در تحلیل جدید، جنسن و همکارانش داده‌های ۳۰ مقاله‌ی علمی و ۱۴ پایگاه داده را بررسی کردند که اطلاعاتی را در مورد تعاملات خانوادگی ۱۹٬۴۶۹ نفر را ثبت کرده بود. حدود ۶۷ درصد از این افراد اهل ایالات متحده و بقیه از اروپای غربی و کانادا بودند. محققان بررسی کردند که چگونه ویژگی‌های خاص یک کودک با نحوه‌ی رفتار والدینش با او ارتباط دارد. داده‌ها‌ی تحلیل به روش‌های مختلفی از جمله از طریق مصاحبه، نظرسنجی و مشاهدات در خانه جمع‌آوری شده است.

مطالعه‌ی جدید فقط به همبستگی بین ویژگی‌های کودک و رفتار متفاوت والدین پرداخت. بنابراین، یافته‌ها به تنهایی نمی‌توانند توضیح دهند که چرا به نظر می‌رسد والدین، دختران و کودکان سازگارتر را بیشتر از پسران و کودکان ناسازگار ترجیح می‌دهند. با‌این‌حال، محققان گمان می‌کنند که کودکان سازگار احتمالاً بیشتر مایل هستند آنچه را از آن‌ها خواسته می‌شود، انجام دهند، بنابراین ممکن است والدین مدیریت آن‌ها را آسان‌تر بدانند و به این دلیل رفتار مثبت‌تری با آن‌ها داشته باشند.

برای آینده، انجام تحقیقات بیشتر ضروری است تا مشخص شود آیا ترجیحات والدین در میان خانواده‌هایی با فرهنگ‌های متنوع‌تر و در مراحل مختلف زندگی نیز وجود دارد یا خیر. به‌ویژه، بررسی نحوه‌ی رفتار والدین با فرزندان در دوران بزرگسالی می‌تواند ابعاد جدیدی از این روابط و تعاملات خانوادگی را روشن کند و درک عمیق‌تری از روابط والدین و فرزندان در طول زندگی فراهم آورد.

مطالعه در مجله‌ی Psychological Bulletin منتشر شده است.