مهندسی بی‌نهایت: پروژه MOSE؛ وقتی عصای موسی، دریای آدریاتیک را می‌شکافد

پیشرفت پروژه‌ی مُزه (مخفف عبارت ایتالیایی Modulo Sperimentale Elettromeccanico به‌معنی «ماژول الکترومکانیکی آزمایشی»)، داستان پرفرازونشیبی دارد و طراحی‌اش در طول سال‌ها از دل آزمایش‌های فنی، اختلافات سیاسی و بازبینی‌های زیست‌محیطی بی‌شماری سر بر می‌آورد.

این شاهکار مهندسی با چندین دروازه‌ی فولادی غوطه‌ور در سه ورودی تالاب، نشان می‌دهد که چطور با یک روش مهندسی هوشمندانه و جدید می‌توان با مشکل سیل مقابله کرد. هنگام فعال‌سازی، دروازه‌های ۲۵۰ تنی فولادی از آب سر بر می‌آورند تا تالاب را از دریای آدریاتیک جدا و موج‌هایی به ارتفاع ۳ متر را مهار کنند؛ دستاوردی که به‌دلیل شباهتش به داستان مذهبی شکافتن رود نیل، «گسست دریا» نامیده شده است.

این مقاله، پروژه‌ی مُزه را به‌عنوان الگویی از مهندسی میان‌رشته‌ای مورد بررسی قرار می‌دهد؛ رویکردی که در آن علوم هیدرودینامیک، مواد، مقاومت مصالح و محیط زیست در برابر تغییرات اقلیمی به‌طور یکپارچه درهم‌تنیده شده‌اند.

رابطه‌ی ونیز با مهندسی هیدرولیک از قرن پنجم میلادی آغاز شد. در آن زمان پناهندگانی که در حال فرار از تهاجمات سرزمین اصلی بودند، تالابی را به یک دولت‌شهر قابل سکونت تبدیل کردند. ساکنان اولیه با فرو کردن میلیون‌ها شمع چوبی از درختان توسکا (آلدِر) و سیاه‌کاج (لارچ)، زیرلایه‌ی رسوبی و سست تالاب را پایدار کردند. چوب‌های به‌کاررفته که به علت مقاومت در برابر خوردگی ناشی از آب شهرت دارند، پایه‌های استواری برای ساخت سازه‌هایی نظیر کلیسای جامع سن مارکو قرن یازدهم ایجاد کردند؛ کلیسایی که هنوز روی زیرساخت چوبی اصلی خود قرار دارد.