معمای جمجمه‌های میخ‌کوب‌شده در اسپانیا؛ یادبود نیاکان یا ابزار ترساندن دشمنان؟
معمای جمجمه‌های میخ‌کوب‌شده در اسپانیا؛ یادبود نیاکان یا ابزار ترساندن دشمنان؟
خلاصه مقاله:
- در اسپانیای باستان، جمجمه‌های میخ‌کوب‌شده در مکان‌های عمومی به نمایش گذاشته می‌شدند. برخی از محققان معتقدند این جمجمه‌ها به‌عنوان یادبود برای بزرگداشت نیاکان و دیگران به‌کار می‌رفتند، در حالی که دیگران بر این باورند که آن‌ها به‌عنوان نشانه‌ای از جنگ برای ترساندن دشمنان استفاده می‌شدند.
- دکتر د لا فوئنته-سئوآنه و تیم تحقیقاتی‌اش از دانشگاه مستقل بارسلونا به این نتیجه رسیدند که معنای جمجمه‌ها باید بسته به شرایط خاص هر جامعه و مکان قرارگیری‌شان در نظر گرفته شود و نمی‌توان فقط یک تفسیر را پذیرفت.
- تجزیه و تحلیل ایزوتوپی، به‌ویژه ایزوتوپ‌های استرونسیوم و اکسیژن در مینای دندان جمجمه‌ها، این امکان را به محققان می‌دهد که محل زندگی افراد را شناسایی کنند و تشخیص دهند که آیا جمجمه‌ها متعلق به افراد محلی یا خارجی بوده‌اند.
- بررسی‌های جدید نشان می‌دهد نمایش جمجمه‌ها در جوامع باستانی اسپانیا نه تنها به‌عنوان یک عمل مذهبی یا اجتماعی، بلکه به‌عنوان ابزاری برای نشان دادن تسلط و قدرت جامعه بر دشمنان و رقبا انجام می‌شده است.
در عصر باستان، جوامع اسپانیای شمالی از روش‌های خاصی برای نمایش قدرت و شجاعت خود استفاده می‌کردند. یکی از این روش‌ها، نمایش جمجمه‌ها در مکان‌های عمومی بود. باستان‌شناسان ازطریق تجزیه و تحلیل ایزوتوپ‌ها و سایر روش‌های علمی، به بررسی این جمجمه‌ها پرداخته‌اند تا معانی مختلفی که پشت این سنت‌ها نهفته است را کشف کنند.
در یکی از محوطه‌های باستان‌شناسی در شمال اسپانیا، که به نام اویاسترت شناخته می‌شود و به عصر آهن تعلق دارد، چندین سر بریده با میخ‌هایی از جنس آهن پیدا شده است. این سرها مربوط به حدود ۲,۰۰۰ سال پیش و دوران باستان است.
در آن زمان، مراسم مرگباری در شمال‌شرق شبه‌جزیره ایبری (منطقه‌ای که امروزه کاتالونیا نامیده می‌شود) برگزار می‌شد. در چندین سکونتگاه، جمجمه‌های مردگان به‌طور عمومی روی ایوان‌ها یا بر دیوارها و تیرک‌ها به نمایش گذاشته می‌شدند. جالب اینجاست که برخی از این جمجمه‌ها با میخ‌های آهنی سوراخ شده بودند.
به‌گزارش نیویورک‌تایمز، از سال ۱۹۰۴ تاکنون، ده‌ها جمجمه از این نوع که به دوران عصر آهن (حدود ۸۰۰ پیش از میلاد تا ۲۱۸ پیش از میلاد) تعلق دارند، در این منطقه پیدا شده است. دانشمندان درباره این جمجمه‌ها دو نظریه مختلف دارند: برخی معتقدند که این جمجمه‌ها به‌عنوان یادبود نیاکان مورد احترام قرار می‌گرفتند، در حالی که دیگران بر این باورند که این جمجمه‌ها به‌عنوان آثاری از جنگ برای ایجاد ترس در رقیبان محلی استفاده می‌شدند.
روبن د لا فوئنته-سئوآنه، باستان‌شناس دانشگاه مستقل بارسلونا، در مقاله جدیدی بیان می‌دارد که این فرضیه‌ها خیلی ساده و سطحی هستند. او معتقد است معنای واقعی جمجمه‌ها نمی‌تواند یکسان برای همه باشد و به عواملی مانند اینکه جمجمه متعلق به چه کسی بوده و در کجا قرار داشته بستگی دارد. او به این نکته اشاره می‌کند که ممکن است اشتباه باشد که فقط یکی از تفسیرهای موجود را انتخاب کنیم و باید هر دو را در نظر بگیریم.
دکتر د لا فوئنته-سئوآنه و تیم تحقیقاتی‌اش هفت جمجمه را از دو سکونتگاه در شبه‌جزیره ایبری، یعنی پوئیگ کاستلار و اویاسترت بررسی کردند. هر دو محوطه در حدود قرن ششم پیش از میلاد و زمانی تأسیس شده بودند که خشونت‌های سیاسی شدت یافته بود. این موضوع ازطریق وجود سلاح‌ها در گورها و شواهدی از آسیب‌های کشنده، ازجمله سر بریدن‌ها، در بقایای انسانی مشخص است. بین سال‌های ۳۵۰ تا ۲۰۰ پیش از میلاد، دهکده لا هویا در شمال شبه‌جزیره ایبری که در مسیر تجاری در دره حاصل‌خیز رودخانه ابرو قرار داشت، طی کشتار سیاسی تخریب شد.
یافته‌های باستان‌شناسی از سال ۲۰۲۰ نشان می‌دهد مهاجمان روستا را آتش زده و بقایای مردان، زنان و کودکان را در همانجا رها کرده‌اند. بررسی اجساد، جراحات مهلکی ناشی از سلاح‌های فلزی تیغه‌دار را نشان داد و برخی از قربانیان سر بریده یا مثله شده بودند. اشیاء قیمتی عمداً نادیده گرفته شده بودند و محققان را به این باور رساندند که حمله توسط جناح همسایه که به دنبال کنترل منطقه و نابودی کامل سکونتگاه بوده، انجام شده است.
منبع : زومیت
