فوران ۶ آتشفشان در روسیه پس از زمین‌لرزه ۸٫۸ ریشتری: آیا بین دو پدیده ارتباطی وجود دارد؟

علیرغم فوران‌های متوالی روسیه، کارشناسان تأکید می‌کنند که چنین سطحی از فعالیت آتشفشانی در کامچاتکا غیرمعمول نیست. توبین می‌گوید: «در هر زمان حدود ۴۰ تا ۵۰ آتشفشان در سراسر جهان فعال هستند. وضعیت فعلی نیز از این قاعده مستثنی نیست. کامچاتکا منطقه‌ای بسیار فعال از نظر آتشفشانی است.»

زمین‌لرزه به‌طور مشخص باعث فوران آتشفشان نمی‌شود، اما این دو پدیده ممکن است در یک زمان و در مکان‌هایی به نام مناطق فرورانش اتفاق بیفتند (جایی که یک صفحه زمین‌ساختی به زیر صفحه دیگر فرو می‌رود).

پُل سگال، ژئوفیزیک‌دان دانشگاه استنفورد، در گفتگو با لایوساینس توضیح می‌دهد: «غیرمعمول نیست که زمین‌لرزه بزرگی در منطقه فرورانش باعث فوران آتشفشان‌ها شود.» به گفته او، بزرگ‌ترین زمین‌لرزه ثبت‌شده در تاریخ یعنی زمین‌لرزه ۹٫۵ ریشتری در والدیویا شیلی، در سال ۱۹۶۰، چندین فوران آتشفشانی در پی داشت.

زمین‌لرزه بزرگ شیلی باعث تغییر تنش در پوسته زمین شد و احتمالاً مسیر حرکت ماگما به سطح زمین را آسان‌تر کرد. سگال همچنین می‌افزاید که لرزش ناشی از زمین‌لرزه ممکن است حرکت ماگما در زیر سطح زمین را تغییر داده و به فوران منجر شده باشد. وی در ادامه می‌گوید که هر دوی این مکانیسم‌ها احتمالاً در فوران‌های شیلی نقش داشته‌اند، اما در مورد وقایع اخیر در روسیه هنوز برای نتیجه‌گیری زود است.

طبق گفته‌های نماینده‌ای از سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده، کلوچفسکایا پیش از زمین‌لرزه فعال بود، اما پس از آن «شدت فوران افزایش یافت و همراه با آن، گسیل خاکستر نیز رخ داد.»

چشمگیرترین بخش این زنجیره رویدادها، فوران آتشفشان کراشنینیکوف بود که پس از ۵۰۰ سال رخ داد. توبین در‌این‌باره می‌گوید: «یا این اتفاق یک تصادف زمانی بسیار نادر است، یا اینکه سیستم ماگمایی آتشفشان توسط امواج لرزه‌ای قوی دچار اختلال و موجب فوران شده است. تعیین این موضوع که دقیقاً کدام عامل باعث فوران خاصی شده، کار بسیار دشواری است.»

وزارت شرایط اضطراری روسیه در منطقه کامچاتکا نیز از افزایش فعالیت گرمایی در هفتمین آتشفشان به‌نام موتنوفسکی خبر داده است. تصاویر ماهواره‌ای وجود یک «ناهنجاری حرارتی» در این آتشفشان را نشان می‌دهد. با اینکه هنوز فورانی رخ نداده، دانشمندان می‌گویند پیش‌بینی زمان یا احتمال فوران آن ممکن نیست.