فعالان اقتصاد دیجیتال در دیدار با سران قوا چه گفتند؟

دیدار فعالان اقتصاد دیجیتال با رئیس‌جمهور و سران سه قوه در روز شنبه ۲۴ آبان ۱۴۰۴ برگزار شد؛ در این جلسه، بنیان‌گذاران و مدیران شرکت‌های بزرگ فناوری و پلتفرم‌های اینترنتی مهم‌ترین چالش‌های این صنعت و راهکارهای عبور از چرخه فرصت‌سوزی را مطرح کردند. آنچه در ادامه می‌آید، جمع‌بندی محتوای ارائه‌شده از سوی سخنرانان این نشست است.

به گزارش روابط عمومی انجمن تجارت الکترونیک تهران، نیما قاضی رئیس انجمن در نشست تخصصی از چالش تا راهکار؛ با حضور نمایندگان بانک مرکزی و مدیران کسب و کارهای اقتصاد دیجیتال، گزارشی از برگزاری جلسات دو هفته گذشته با رئیس جمهور و سران سه قوه ارائه کرد. به گفته او، در این جلسات، فعالان بخش خصوصی توانستند مسائل کلیدی این حوزه را بی‌واسطه با رئیس‌جمهور و تیم تصمیم‌گیرنده کشور مطرح کنند.

قاضی با اشاره به یکی از محورهای اصلی جلسه یعنی ترکیب کارگروه اقتصاد دیجیتال گفت: «در دیدار با رئیس‌جمهور، این پرسش مطرح شد که چه کسب‌وکارهایی در این کارگروه نمایندگی دارند و زمانی که مشخص شد هیچ‌یک از نمایندگان بخش خصوصی در ساختار تصمیم‌گیری حضور ندارند، پیشنهاد شد که ۵۰ درصد صندلی‌ها و ۳۰ درصد حق رأی به بخش خصوصی اختصاص یابد.»

در این نشست، وزیر اقتصاد نیز با تصمیم‌گیری سریع خود قول ایجاد شورای گفت‌وگوی اقتصاد دیجیتال، تشکیل بخشی مستقل در هیئت مقررات‌زدایی و همچنین پیگیری حل مسئله بیمه مرکزی را ارائه داد.

– نیما قاضی، رئیس انجمن تجارت الکترونیک تهران

رئیس انجمن تجارت الکترونیک تهران درباره جلسه با سران قوا توضیح داد: «با وجود تلاش برای همراهی ترکیبی متنوع‌تر از نمایندگان اکوسیستم دیجیتال، به دلیل محدودیت زمانی این امکان فراهم نشد و ارائه نهایی با تمرکز بر مسائل مرتبط با قوه قضاییه و مجلس آماده شد.»

قاضی با تأکید بر اینکه تعلل در تصمیم‌گیری درباره اقتصاد دیجیتال می‌تواند به از دست رفتن فرصت‌های مهم منجر شود، اظهار کرد: «در این جلسه، موضوعات مرتبط با شورای عالی فضای مجازی و عدم حضور نماینده بخش خصوصی در ساختارهای تصمیم‌گیری نیز به‌طور جدی مطرح شد.» او در ادامه گفت:

در این جلسه موضوعاتی مثل اینترنت و فیلترینگ و سرمایه‌گذاری مطرح شد. وعده‌هایی نیز برای برگزاری جلسه با مرکز پژوهش‌های مجلس جهت بررسی قوانین مرتبط و نیز تشکیل کارگروه حل اختلاف اقتصاد دیجیتال در قوه قضاییه با حضور نمایندگان بخش خصوصی مطرح شده و از ما خواسته‌اند تا نمایندگان بخش خصوصی در این جایگاه‌ها را معرفی کنیم.

– نیما قاضی، رئیس انجمن تجارت الکترونیک تهران

محمد خلج، مدیرعامل گروه اسنپ، در این نشست گفت تجربه بحران‌های مختلف طی سال‌های اخیر نشان داد که کسب‌وکارهای اقتصاد دیجیتال می‌توانند نقش یک شبکه ملی خدمات را ایفا کنند. به گفته او، در دوران کرونا اکوسیستم دیجیتال کشور به جلوگیری از ورشکستگی بسیاری از کسب‌وکارهای آنلاین کمک کرد و آموزش آنلاین برای دانش‌آموزان سراسر کشور را ممکن ساخت.

مدیرعامل اسنپ به ۶ میلیون سفر روزانه معادل دو میلیارد سفر سالانه در این پلتفرم اشاره کرده است. او همچنین افزود که بیش از ۱۰ میلیون نفر به‌واسطه پلتفرم‌های اسنپ در حوزه‌های مختلف مشغول به فعالیت هستند.

پویا پیرحسینلو، هم‌بنیان‌گذار و مدیرعامل آروان‌کلاد، بخش مهمی از سخنان خود را به وضعیت اینترنت در ایران اختصاص داد. او ایران را «قهرمان اینترنت بی‌کیفیت جهان» خواند و با استناد به رتبه‌های جهانی گفت که کشور در سرعت اینترنت، میزان سانسور و اختلال، در میان ۱۰۰ کشور، در سه رتبه پایانی قرار دارد.

او با اشاره به داده‌های ایسپا اعلام کرد که ۸۶ درصد کاربران و ۹۳ درصد جوانان از فیلترشکن استفاده می‌کنند. پیرحسینلو همچنین به نامه ۱۰۰ استارتاپ به رئیس‌جمهور برای رفع فیلتر پلتفرم‌ها و پروتکل‌های نوظهور و نیز مسدود شدن برندهای داخلی مانند رسمیو، دیجی‌کالا، نماوا، دکتردکتر، کارزار و کمدا اشاره کرد.

رضا الفت‌نسب، رئیس اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی هم از احضارهای غیرضروری مدیران کسب‌وکارها، عدم آشنایی قضات با مدل‌های نوین اقتصاد دیجیتال، نبود گفت‌وگوی پایدار و نبود شعب تخصصی در قوه قضاییه انتقاد کرد.

به گفته او، در حوزه مجلس نیز بی‌توجهی کمیسیون‌ها به نظرات بخش خصوصی، ضعف ارتباط مرکز پژوهش‌ها و مشارکت‌ندادن تشکل‌های صنفی در فرایند طرح‌نویسی وجود دارد. همچنین، فقدان حضور موثر بخش خصوصی در تنظیم‌گری، تعدد نهادهای موازی و اقداماتی مانند بستن درگاه رمزارزها، مسیر رشد اقتصاد دیجیتال را مسدود کرده است.

مسعود طباطبایی، مدیرعامل دیجی‌کالا، نیز در این جلسه فضای امنیتی حاکم بر کسب‌وکارهای پلتفرمی را مانع جدی رشد و جذب سرمایه عنوان کرد. او بازداشت مدیرعامل دیجی‌کالا با عنوان «توهین به مقدسات» را نمونه‌ای از غلبه نگاه امنیتی بر فعالیت اقتصادی عنوان کرد و به فشارهای مشابه در پرونده سرآوا اشاره کرد؛ از جمله یورش به دفتر شرکت در روز نخست جلسه سرمایه‌گذاران خارجی، فشارهای سنگین بر سعید رحمانی و نامه‌های تهدیدآمیز برخی نهادها.

محمدرضا فرحی، بنیان‌گذار بیمه‌بازار، محور صحبت‌های خود را «تنظیم‌گری هدایت‌گر» دانست؛ تنظیم‌گری که به‌جای کنترل‌گری، مسیر را باز و امنیت را تقویت کند. او از مداخلات نهادهایی مانند بانک مرکزی، بیمه مرکزی، سازمان غذا و دارو و… انتقاد کرد و نمونه‌هایی از رقابت نابرابر به‌بهانه نظارت را در صداوسیما، شهرداری و بانک‌ها برشمرد.

فرحی همچنین به ظرفیت بالای رفع ممنوعیت واردات اشاره کرد؛ ظرفیتی که می‌تواند بیش از ۳۱۵ همت درآمد بالقوه برای کشور ایجاد کند. او رفع ممنوعیت هدفمند واردات را راهی برای شفافیت بیشتر، کاهش فساد و افزایش منفعت عمومی دانست.