غائله گشت گوشی در هنرستان شهر ری؛ بازرسی کیف دانش‌آموزان چطور به خشونت ختم شد؟

یک دانش‌آموز این هنرستان درباره روز تلخ سه‌شنبه، بیست‌وهفتم آبان‌ماه، در مدرسه به نیوزلن جزئیات بیشتری می‌گوید. ستاره واهمه زیادی از حرف زدن دارد. با تضمین این که نام اصلی او در این گزارش استفاده نخواهد شد، به نیوزلن می‌گوید:

ما ۶۰۰ الی ۷۰۰ نفر دانش‌آموز هستیم. آن روز سه‌شنبه از ۷ و نیم صبح همه دانش‌آموزان را صدا می‌زدند؛ حتی بعضی را دو بار صدا می‌زدند و می‌گشتند. گوشی هر فردی هم می‌گرفتند به او می‌گفتند ما این‌ها را مستقیما می‌فرستیم به اداره آموزش و پرورش.

– یک دانش‌آموز هنرستان مجتهده امین شهرری

این دانش آموز می‌گوید: «بعد از ساعت‌ها گشتن، حوالی ساعت ۱۰ فضا تنش‌آمیز شد و اعتراض‌ها بالا گرفت. من خودم بچه‌هایی را دیدم که غش کردند، حمله عصبی به آن‌ها دست داد، تشنج کردند، تنگی نفس گرفتند یا فکشان قفل شده بود. با این حال وقتی این اتفاق افتاد مدیر به ما اجازه نداد که با والدین یا اورژانس تماس بگیریم.»

او تایید می‌کند که در این تفتیش به اندام خصوصی آن‌ها هم دست‌درازی شده است. با این حال منابع رسمی آموزش و پرورش می‌گویند این ادعا در حال بررسی است. به گفته این منابع «حیاط مدرسه دوربین مداربسته داشته و حراست آموزش و پرورش این موضوع را بررسی خواهد کرد.» البته به گفته یکی از دانش‌آموزان این تفتیش بدنی اندام خصوصی در یکی از اتاق‌های مدرسه انجام شده است.

ده‌ها دانش‌آموز در صفحات اخبار محلی شهرری موضوع فحاشی و دست‌درازی در تفتیش بدنی را تایید کرده‌اند. فروغ (نام مستعار) برای نیوزلن روایت می‌کند:

«خود مدیر یکی‌یکی دانش‌آموزان را صدا می‌زد کیف‌ها را خالی می‌کرد. یک بار که همه را گشتند، دوباره گشتن برخی دیگر از بچه‌ها را شروع کردند. حتی وقتی معلمی اعتراض می‌کرد، مدیر با او برخورد تندی می‌کرد. به ما نگفته بودند دنبال چه چیزی می‌گردند ولی اگر دنبال چیزی جز گوشی هم بودند، تر و خشک باهم سوختند و هر وسیله‌ای به جز دفتر و کتاب‌هایمان را گرفتند.»

او ادامه می‌دهد: «رفتارهای مدیر با دانش‌آموزان خیلی تنش‌آمیز شد. از دهن بعضی از بچه‌ها کف می‌آمد اما مدیر با فحاشی برخورد می‌کرد و می‌گفت فیلم بازی نکنید. حدود پنج آمبولانس که رسید، معاون‌ها به ما گفتند مبادا کسی از این اتفاق خبردار شود. وقتی این حرف را زدند و دیدیم که هنوز گوشی را نداده‌اند عصبانی‌تر شدیم. ما هم جمع شدیم و علیه مدیر شعار دادیم که ما شما را نمی‌خواهیم. مدیر هم بیشتر با ما لج‌بازی می‌کرد و می‌گفت شعار دهید. ما وارد راهرو شدیم و اعتراض‌های ما زیادتر شد. حتی بین مدیر و یکی از دانش‌آموزان درگیری فیزیکی شکل گرفت.»

فروغ درباره میزان آسیب دانش‌آموزان می‌گوید: «وقتی مدیر دید که حال بچه‌ها بد شده به ما می‌گفت شما خودتان را به تشنج زده‌اید. ولی برخی از دانش‌آموزان را به بیمارستان فیروزآبادی و برخی دیگر را به بیمارستان هفت تیر شهرری بردند. یکی از دانش‌آموزان با شیشه‌هایی که روی زمین ریخته بود به خودش آسیب زد. لگن یکی دیگر از دانش‌آموزان هم آسیب دیده بود. من هیچ‌وقت این استرس را تجربه نکرده بودم. وقتی مدیر آمد که کیفم را بگیرد مقاومت کردم و سرم به دیوار خورد. پلیس و کادر آموزش و پرورش که آمدند گفتند مدیر قبلا در مدرسه دیگری رفتار مشابهی داشته و تعهد داده بوده که تکرار نشود.»

به گفته او، وسایل دانش‌آموزان این هنرستان در شهرری در نهایت پس داده می‌شود اما بعضی از موبایل‌ها و لپتاپ‌ها شکسته شده و دوربین دانش‌آموزان رشته فوتوگرافیک به دیوار کوبیده شده بود.

یکی از دانش‌آموزان که او هم ترس زیادی از مصاحبه کردن دارد، می‌گوید: «در روزهای اخیر برخی از افراد در صفحات مجازی به ما فحاشی می‌کنند، فحش‌های رکیک می‌دهند و تهدیدمان می‌کنند که اگر حرف بزنیم چه بلایی سرمان می‌آورد.»

زاویه دید برخی از معلمان متفاوت است. برای مثال یک عضو سازمان معلمان در شهرری، ضمن تایید کلیت ماجرا، توضیحات دیگری دارد. او می‌گوید:

موضوع بزرگی نبود، فقط باید بهتر مدیریت می‌شد. مدیران وظایفی طبق آیین‌نامه انضباطی دارند و باید از روش بهتری برای مدیریت آن استفاده می‌کردند. اصطکاکی بین کادر اجرایی مدرسه و مدیران پیش آمد که با گفت‌وگو با اولیا و منتخبان اولیا حل شده و آرامش برگشته است. رفتار مدیر در دست بررسی است و احتمالا تغییراتی ایجاد می‌شود و تعامل بهتری بین دانش‌آموزان، اولیا و مسئولان مدرسه برقرار می‌شود.

– محمدرضا شهریاری، عضو سازمان معلمان

این عضو سازمان معلمان در پاسخ به این که به جز مدیران آیا معاون و ناظم مدرسه هم تغییر خواهد کرد، به نیوزلن گفت:

مدیر مدرسه با هماهنگی اداره از مرخصی استفاده کرده است. اگر نیاز باشد برای انجام وظایف دوباره در مدرسه حضور خواهند داشت. بقیه امور به روال خود برگشته و رضایت دانش‌آموزان تامین شده است. اگر محرز شود که مدیر دقت به خرج نداده و نیاز به تغییری در عوامل اجرایی باشد حتما انجام خواهیم داد.

– محمدرضا شهریاری، عضور سازمان معلمان

در ماه‌های اخیر کارزاری با بیش از ۵۰ هزار امضا برای درخواست ورود گوشی به مدارس از سوی دانش‌آموزان شکل گرفته بود. به دنبال این نامه به وزیر آموزش و پرورش، روابط عمومی این وزارتخانه به نیوزلن گفته بود: «دانش‌آموزان می‌توانند گوشی خود را به ناظم یا معاون مدرسه تحویل دهند و در صورت نیاز از آن استفاده کنند.»

به گفته محمد داوری، سخنگوی سازمان معلمان، موارد مشابه به این اتفاق در مدارس هر روز اتفاق می‌افتد. او می‌گوید «روزی نیست که چالش گوشی در مدرسه‌ای نباشد.»

۹۰ درصد مدارس درگیر چالش تبلت، هدفون، ساعت خودکار و بسیاری دیگر از گجت‌های هوشمند هستند که حتی مدیر و معاون و ناظم هم نمی‌شناسند. ما از الزام به داشتن تجهیزات الکترونیک در دوران کرونا به محدودیت و ممنوعیت در پساکرونا رسیدیم. به همین دلیل این تناقض هیچ‌وقت حل نشد.

– محمد داوری ، سخنگوی سازمان معلمان

سخنگوی سازمان معلمان معتقد است: «آموزش و پرورش کار کارشناسی روی این موضوع نکرده و نسخه‌های کلیشه‌ای برای حل موضوع ورود گوشی به مدارس دارد. مثلا برای مقاطع مختلف تفاوتی قائل نیست. نباید قانون ممنوعیت ورود گوشی به مدارس بین ابتدایی و متوسطه دوم یکی باشد. ما امروز حتی برای دانش آموز ابتدایی هم سیم‌کارت کودک داریم اما نگاه آموزش و پرورش به گوشی و شبکه‌های اجتماعی فقط نگاه تهدیدآمیز است.»

علی  پورسلیمان، عضو دیگر سازمان معلمان هم می‌گوید گشتن کیف دانش آموزان ممنوعیت دارد. بیرون از مدارس هم این کار تجاوز به حریم شخصی  افراد است.

تجربه مدرسه شهرری تنها یکی از نمونه‌هایی است که نشان می‌دهد فضای آموزشی کشور نیازمند بازنگری جدی در سیاست‌های مرتبط با فناوری، انضباط و حقوق دانش‌آموزان است؛ بازنگری‌ای که بدون گفت‌وگو با معلمان، خانواده‌ها و کارشناسان، بعید است به نتیجه‌ای پایدار برسد.