انسان نخستینبار چه زمانی به استرالیا رسید؟ نظریهای تازه روایت قدیمی را به چالش میکشد

انسان نخستینبار چه زمانی به استرالیا رسید؟ نظریهای تازه روایت قدیمی را به چالش میکشد
در یکی از پرچالشترین مباحث باستانشناسی، اکنون فرضیهای تازه سر برآورده است: شاید نخستین انسانهایی که پا به استرالیا گذاشتند، خیلی دیرتر از زمانی مهاجرت کرده باشند که تاکنون تصور میشد. تقابل روایتها، بار دیگر دروازهی پرسشهایی بزرگتر را دربارهی منشأ انسان، مسیر مهاجرتها و زمان سکونت در قاره پیشاتاریخی ساهول گشوده است.
بهگزارش لایوساینس، نظریه در پژوهشی تازه مطرح شده است و نویسندگان مطالعه، جیم آلن از دانشگاه لاتروب و جیمز اوکانل از دانشگاه یوتا، برخلاف دیدگاههای پیشین که قدمت مهاجرت انسان به استرالیا را ۶۵ هزار سال تخمین میزنند، میگویند انسانها احتمالاً تا حدود ۵۰ هزار سال پیش به استرالیا نرسیده بودند.
مبنای نظریهی مطرحشده، یافتههای جدید دربارهی آمیزش میان انسانها و نئاندرتالها است. به گفتهی دو پژوهشگر، آمیزش ژنتیکی در دورهای بین ۵۰٬۵۰۰ تا ۴۳٬۵۰۰ سال پیش در اروپا رخ داده است. از آنجایی که بومیان استرالیا نیز درصدی از دیانای نئاندرتالها را در ژنوم خود دارند، نمیتوان فرض کرد که مهاجرت پیش از این بازهی زمانی اتفاق افتاده باشد.
تمام انسانهای زنده بیرون از آفریقا دستکم دو درصد دیانای نئاندرتالی دارند
نتایج مطالعه بر پایهی دو پژوهش ژنتیکی بهروزشده شکل گرفته است. مطالعات نشان میدهند آمیزش با نئاندرتالها نه در چند مرحله، بلکه در طول یک «پالس» بلندمدت رخ داده و پیامدهای آن تابهامروز در ژنوم انسانها باقی مانده است. تمام انسانهای زندهی بیرون از آفریقا، ازجمله بومیان استرالیا، دستکم دو درصد دیانای نئاندرتالی دارند، نخستین انسانها در استرالیا نیز بخشی از این تبار را داشتند و نمیتوانستهاند زودتر از ۵۰ هزار سال پیش به استرالیا رسیده باشند.
در بررسی تاریخ سکونت اولیهی انسان در استرالیا، تمرکز پژوهشگران بیشتر بر منطقهی ساهول است؛ قارهای باستانی که شامل خشکیهای کنونی استرالیا، اندونزی و جزایر اطراف میشود. بهگفتهی اوکانل، مهاجرت انسانهای مدرن به ساهول با دورهای همزمان است که جمعیتهای انسانی آناتومیکی از آفریقا به دیگر نقاط گسترش مییافتند، یعنی دوران پلیستوسن پسین.
بیشتر بخوانید
اغلب یافتههای باستانشناسی در ساهول با چارچوب زمانی ژنتیکی همراستا هستند. بهجز یک مورد، تمامی محوطههای باستانی شناساییشده قدمتی میان ۴۳ هزار تا ۵۴ هزار سال دارند؛ دورهای که با مهاجرت پس از آمیزش نئاندرتالی همخوانی دارد. بر اساس شواهد، انسانها پس از آمیزش با نئاندرتالها در اوراسیا، بهسوی شرق حرکت کردهاند.
تقابل باستانشناسی و ژنتیک
اما شواهد کشفشده در محوطهی باستانی «مجدببه» در شمالیترین بخش استرالیا، با الگوی زمانی آمیزش نئاندرتالی همسو نیست. آثار یافتشده در این محوطه، از جمله ابزارهای سنگی و رنگدانههای قرمز، در سال ۲۰۱۷ بررسی و تاریخ آنها حدود ۶۵ هزار سال تعیین شد. مشکل اساسی در تاریخگذاری یافتهها، جابهجایی ذرات شن در کف پناهگاه سنگی است که میتواند باعث شود آثار باستانی به عمق پایینتری بروند و قدیمیتر بهنظر برسند.
با وجود تمهیداتی که برای رفع مشکلات اتخاذ شد، هنوز تردیدهایی دربارهی تاریخگذاری مجدببه وجود دارد. اوکانل میگوید: «دادهها لزوماً نادرست نیستند، اما اگر درست باشند، احتمالاً ساکنان مجدببه سهم چشمگیری در تبار امروزی جمعیتهای ساهول نداشتهاند.»
منبع : زومیت