روزهای اول هفته نه‌تنها ناخوشایند هستند، بلکه سلامتمان را نیز تهدید می‌کنند
روزهای اول هفته نه‌تنها ناخوشایند هستند، بلکه سلامتمان را نیز تهدید می‌کنند
برای نخستین بار، دانشمندان منبعی زیستی و متمایز برای ترس از دوشنبه (روز اول هفته‌ی کاری در کشورهای اروپایی و چین) یافته‌اند که مستقل از وضعیت شغلی افراد است و در هیچ‌یک از روزهای دیگر هفته مشاهده نمی‌شود. جالب‌تر آن‌که، در برخی افراد، استرسی که در روزهای دوشنبه آغاز می‌شود، در بلندمدت قلب آن‌ها را با خطری جدی مواجه می‌سازد.
جامعه‌ی مدرن، دوشنبه‌ها (برای ما ایرانی‌ها شنبه‌ها) را به عنوان نامحبوب‌ترین روز هفته معرفی کرده است. در روز اول هفته ما تازه از یک تعطیلات آخر هفته‌ی آرام بازگشته‌ایم و اکنون باید با تمام مسئولیت‌هایی که نادیده گرفته‌ایم، روبه‌رو شویم؛ در حالی که می‌دانیم طولانی‌ترین فاصله تا تعطیلات آخر هفته‌ی بعدی پیش‌رویمان است.
افزایش هورمون استرس کورتیزول با خطر ابتلا به بیماری‌ها مرتبط است
مطالعه‌ای جدید از محققان دانشگاه هنگ‌کنگ، نه‌تنها ارتباطی میان اضطراب نسبت به نخستین روز کاری هفته و افزایش سطح هورمون استرس شناسایی کرده، بلکه این ارتباط حتی پس از بازنشستگی نیز پایدار باقی مانده است.
در حالی‌که ارتباط به معنای علیت نیست، افزایش هورمون استرس کورتیزول به‌طور قابل‌توجهی با خطر ابتلا به بیماری‌ها مرتبط است. این موضوع می‌تواند توضیح دهد که چرا فراتحلیلی در سال ۲۰۰۵ نشان داد که بروز رویدادهای قلبی‌عروقی در روزهای دوشنبه تا ۱۹ درصد بیشتر از سایر روزهای هفته است.
عکاس: Chandola
محققان در مطالعه‌ی جدید، به بررسی ارتباط احتمالی میان احساس اضطراب نسبت به روزهای دوشنبه و سلامت جسمانی پرداختند. در این تحقیق، ۳٬۵۱۱ فرد بزرگسال با سن ۵۰ سال و بالاتر که در مطالعه‌ی طولی پیری در انگلستان شرکت داشتند، مورد بررسی قرار گرفتند. شرکت‌کنندگان میزان اضطراب خود را در روزهای مختلف هفته گزارش کردند و همچنین نمونه‌هایی از موی آنان گرفته و از نظر سطح هورمون استرس کورتیزول تحلیل شد.
نتایج نشان داد افرادی که اعلام کرده بودند در روزهای دوشنبه اضطراب بیشتری تجربه می‌کنند، سطح کورتیزولشان حدود ۲۳ درصد بالاتر از کسانی بود که در سایر روزهای هفته احساس اضطراب داشتند.
بیشتر بخوانید
به نظر می‌رسد که افزایش سطح کورتیزول در افراد دارای اضطراب دوشنبه، گویای تأثیر این اضطراب بر محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-فوق‌کلیه (HPA) باشد؛ سامانه‌ای که وظیفه‌ی تنظیم پاسخ بدن به استرس را برعهده دارد. اما استرس مزمن می‌تواند باعث تحریک بیش‌از‌حد محور HPA شود و به مشکلاتی در سیستم ایمنی، بیماری‌های متابولیک مانند سرطان یا دیابت و بیماری‌های قلبی‌عروقی منجر شود.
تیم تحقیقاتی مطالعه‌ی جدید بر این باور است که تأثیر اضطراب دوشنبه روی محور HPA و پیامدهای سلامتی ناشی از آن می‌تواند مکانیسم زیستیِ پشتِ یافته‌های پیشین مبنی بر افزایش رویدادهای قلبی‌عروقی در روزهای دوشنبه باشد. ممکن است این موضوع در نگاه اول به‌عنوان یک خطر کاریِ واضح به نظر برسد، اما نکته‌ی عجیب آن‌جاست که این مطالعه نشان داد حتی افراد بازنشسته نیز در روزهای دوشنبه سطوح بالاتری از استرس را همراه با پیامدهای منفی برای سلامت، تجربه می‌کنند.
تارانی چاندولا، جامعه‌شناس در دانشگاه هنگ‌کنگ، می‌گوید: «دوشنبه‌ها به‌عنوان یک تقویت‌کننده‌ی فرهنگیِ استرس عمل می‌کنند. برای برخی از بزرگ‌سالان، گذار به ابتدای هفته واکنشی زیستی را فعال می‌کند که ماه‌ها باقی می‌ماند. این مسئله درباره‌ی کار نیست، بلکه درباره‌ی میزان عمیق بودن نقش دوشنبه‌ها در فیزیولوژی استرس ما است، حتی پس از پایان دوران شغلی.»
مطالعه در ژورنال اختلالات عاطفی منتشر شده است.
منبع : زومیت
