راه حل باز شدن گره کور انتخابات اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی

دور سوم انتخابات اتحادیه‌ کسب‌وکارهای مجازی امروز (۱۵ بهمن) به صورت حضوری و آنلاین برگزار می‌شود و برای منحل نشدن این اتحادیه حداقل یک‌چهارم از ۸ هزار عضو آن باید در این انتخابات شرکت کنند.

صادق محمدی، بنیان‌گذار و مدیرعامل شرکت مدیانا در این یادداشت به دو سؤال درباره انتخابات پاسخ داده است:

انتخابات اتحادیه کسب‌وکارهای اینترنتی روز ۱۵ بهمن‌ماه به صورت آنلاین برگزار خواهد شد؛ جلسه انتخاباتی قبلی که به‌صورت حضوری برگزار شد، متأسفانه با استقبال سرد اعضاء به نتیجه نرسید و حالا در فضایی سردتر قرار است انتخابات آنلاین برگزار شود و اگر حداقل یک‌چهارم از حدوداً هشت هزار عضو اتحادیه شرکت نکنند، عملاً اتحادیه در بن‌بست خواهد ماند.

در این یادداشت سعی خواهم کرد به دو سؤال پاسخ بدهم؛‌ اول اینکه چرا برخلاف سایر اتحادیه‌های صنفی، مشارکت در انتخابات این اتحادیه کم است؟ درحالی‌که این اتحادیه در روزهای اوج خود، محور پیشرو در حل مسائل استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهایی نوینی بودند که با بخش سنتی اقتصاد مشکل داشتند و ظرفیت‌های قانونی بالایی در اختیار دارد.

سؤال دوم هم اینکه، برای باز کردن گره کور انتخابات اتحادیه کدام گزینه بهتر است: باز کردن گره با دست یا دندان؟

پاسخ به سؤال اول این است که در یک دوره زمانی خاص،‌ انحراف از معیار بزرگ در پذیرش عضویت شکل گرفت. بدین ترتیب که کسب‌وکارهایی که خودشان از دیگر اصناف مجوز دارند، برای راه‌اندازی فروشگاه آنلاین به سمت کسب مجوز از اتحادیه کسب‌وکارهای اینترنتی روی آوردند. این اتفاق به طرز عجیبی مد بازار راه‌اندازی وب‌سایت و فروشگاه هم شد و تیم‌های نرم‌افزاری و فروشگاه ساز، دریافت مجوز از این اتحادیه را مانند گرفتن مجوز اینماد در فهرست خدمات خود آوردند. درحالی‌که اغلب کارفرمایان این فروشگاه‌های اینترنتی هیچ اطلاعی از ماهیت و فلسفه اتحادیه کسب‌وکارهای اینترنتی نداشتند و اصولاً برای راه‌اندازی فروشگاه آنلاین نیازی به کسب مجوز جدا از صنف دیگر نداشتند و کافی بود در اتحادیه صنفی خود درخواست فروشگاه آنلاین را ثبت می‌کردند و بدون زحمت و با رعایت استانداردهای فنی فروشگاه آنلاین خود را می‌ساختند.

به جرئت می‌توانم بگویم از ۸ هزار عضو فعلی اتحادیه، ۶ هزار عضو با این شرایط به عضویت اتحادیه درآمدند و خیلی از آن‌ها حتی به آیکون لینک به اتحادیه در سایت خود توجه نکرده‌اند. بماند که بسیاری از سایت‌های فروشگاهی به دلیل اینکه آموزش و تجربه کافی در بخش اقتصاد سنتی وجود نداشت، عملاً فعال نشدند و جزو بخش متروکه شهر اقتصاد دیجیتال ایران است.

در حقیقت ثبت‌نام انبوه فروشگاه‌های آنلاین اصناف دیگر در این اتحادیه، علاوه بر اینکه برایشان نفعی نداشت، باعث ایجاد ناهمگونی اعضاء اتحادیه کسب‌وکارهای اینترنتی هم شد؛‌ به این معنی که در کنار کسب‌وکارهای بزرگی مانند دیجی کالا، اسنپ، ترب، دیوار و … فروشگاه آنلاین یک سوپرمارکت هم حضور داشت.

بی‌انگیزگی شرکت‌های بزرگ برای فعالیت بیشتر صنفی در قالب این اتحادیه،‌ مزید بر علت شد و انحراف از معیار بیشتر شد.

به نظر می‌رسد اهتمام مسئولان دولتی برای برگزاری انتخابات اتحادیه و فعال شدن این نهاد صنفی صرفاً با تأکید بر برگزاری انتخابات و احتمالاً انتصاب هیئت‌مدیره در صورت به حدنصاب نرسیدن چاره نهایی کار نیست.

راهکار بهتر این است که با ارزیابی و پایش دقیق اعضاء، تنها کسب‌وکارهایی در اتحادیه بمانند که در قالب دیگر اصناف جایی ندارند و به‌عنوان یک کسب‌وکار آنلاین، نیازمند صنف اختصاصی خود هستند.

طبیعتاً این پایش بهتر است توسط منتخبین انتخابات آنلاین پیش رو انجام شود؛ اما اگر باز هم شرکت در انتخابات به حدنصاب لازم نرسید، بهتر است هیئت‌مدیره‌ای برای دوران گذار از سوی دولت تعیین شود که در مدت کوتاه (حداکثر سه ماه)‌، مأموریت پایش و اصلاح اعضای اتحادیه را انجام دهند. مطمئن باشید با اصلاح روند عضوگیری و پایش اعضای قبلی، مشارکت کسب‌وکارهای آنلاین واقعی حداکثری خواهد بود.