دوقلوزایی در اجداد نخستیسان ما رایج بوده؛ پس چرا ما فقط یک فرزند به دنیا میآوریم؟
دوقلوزایی در اجداد نخستیسان ما رایج بوده؛ پس چرا ما فقط یک فرزند به دنیا میآوریم؟
تعداد فرزندان در هر بارداری معمولاً در گونههای نزدیکبههم مشابه است. برای مثال، گوزنها معمولاً یک یا دو نوزاد دارند، در حالی که سگسانان و گربهسانان در هر زایمان تعداد بیشتری نوزاد به دنیا میآورند. در میان نخستیسانان، تقریباً همهی گونهها فقط یک نوزاد به دنیا میآورند، اما استثناهایی نیز وجود دارد. برخی نخستیسانان از گروه خیسبینیان، مانند لمور، چشمگرد یا لوریس، شبدوست یا گالاگو، مارموست و تامارین اغلب دوقلوزا هستند.
پیش از این، پژوهشگران معتقد بودند که نخستیسانان دوقلوزا از نظر تکاملی «مشتقشده» هستند؛ یعنی ویژگی آنها با گونههای اجدادی متفاوت است. اما مطالعهی جدید نشان داد در حقیقت نخستیسانانی که فقط یک نوزاد به دنیا میآورند مشتقشده و خاص هستند. در گذشته، دوقلوزایی یک قاعده بوده و اجداد نخستیسانان معمولاً فقط دوقلو به دنیا میآوردهاند. بنابراین، تغییر تکاملی در زایمان پستاندارن چه زمانی رخ داد؟
تغییر دوقلوزایی به زایمان تکفرزندی
انسانهای نوین تقریباً بیشتر اوقات فقط یک نوزاد به دنیا میآورند؛ نوزادی بزرگ با سری حتی بزرگتر. اندازهی بزرگ مغز و بدن انسانها با توانایی ما در خلق و تکمیل فناوریها ارتباط دارد. دیرینانسانشناسان این روند را بهاصطلاح «مغزگرایی» مینامند؛ یعنی افزایش اندازهی مغز نسبت به بدن در طول دوران تکاملی.
در نخستیسانان، بهویژه در انسانها، یادگیری در دوران کودکی اهمیت بسیاری دارد. پژوهشگران باور دارند که تغییر از دوقلوزایی به تکفرزندی، نقشی کلیدی در تکامل نوزادان بزرگ با مغزهای بزرگ داشته است؛ نوزادانی که از همان کودکی از توانایی یادگیری پیچیده برخوردار هستند.
بیشتر بخوانید
بر اساس مدلسازی ریاضی، تغییر تکاملی حداقل ۵۰ میلیون سال پیش رخ داده است. از آن زمان، بسیاری از نخستیسانان، از جمله انسانها، به گونهای تکامل یافتهاند که بدنها و مغزهای بزرگتری داشته باشند.
مطالعه همچنین نشان داد تغییر از دوقلوزایی به تکفرزندی، چندین بار در شاخههای مختلف نخستیسانان رخ داده است. یافتهها نشان میدهد که رشددادن یک جنین در هر بارداری برای نخستیسانان مزیت داشته است، زیرا بارداری چندقلویی انرژی بیشتری از مادر میگیرد و نوزادان معمولاً کوچکتر و زودتر به دنیا میآیند. اجداد نخستیسانان که یک نوزاد بزرگ به دنیا میآوردند، احتمالاً شانس بقای بیشتری داشتهاند.
منبع : زومیت