بطری شیشه‌ای یا پلاستیکی؛ کدام یک حاوی میکروپلاستیک کمتر است؟

از اعماق اقیانوس‌ها تا قفسه‌های آشپزخانه‌ها، میکروپلاستیک‌ها تقریباً به تمام گوشه‌های محیط‌زیست نفوذ کرده‌اند. آن‌ها در غذا، آب، خاک، هوا، گرد و غبار خانگی و حتی در مدفوع انسان پیدا شده‌اند. این حضور گسترده نگرانی‌های جدی را درمورد تأثیر آن‌ها بر سلامت و اکوسیستم‌ها مطرح کرده است.

به گزارش نیواطلس، برای درک بهتر خطرات و اطلاع‌رسانی عمومی، آژانس ایمنی غذایی فرانسه (ANSES) مطالعات متعددی انجام داده تا میزان میکروپلاستیک‌ها را در غذاهای روزمره، به ویژه غذاهای دریایی و نوشیدنی‌ها، اندازه‌گیری کند.

پژوهشگران نوشیدنی‌هایی مانند آب، نوشابه، چای سرد، شراب و آبجو را بررسی کردند تا مشخص شود چند ذره میکروپلاستیک در هر کدام وجود دارد. این مطالعه همچنین به این موضوع پرداخته است که آیا نوع بطری یا درپوش، چه از جنس شیشه و چه پلاستیک، بر مقدار میکروپلاستیک در نوشیدنی‌ها تأثیر دارد یا خیر.

نتایج به‌طور غیرمنتظره‌ای نشان دادند که نوشیدنی‌های موجود در بطری‌های شیشه‌ای معمولاً حاوی میکروپلاستیک‌های بیشتری نسبت به نوشیدنی‌های موجود در ظروف پلاستیکی یا فلزی هستند. به عنوان مثال، نوشیدنی‌هایی مانند نوشابه، لیموناد، چای سرد و آبجو که در بطری‌های شیشه‌ای نگهداری می‌شوند، به طور متوسط حدود ۱۰۰ ذره میکروپلاستیک در هر لیتر داشتند که این عدد به طرز غیرمنتظره‌ای بالا بود.

در مقایسه، همین نوشیدنی‌ها در بطری‌های پلاستیکی یا قوطی‌ها، بین پنج تا ۵۰ برابر میکروپلاستیک‌های کمتری داشتند. این یافته باور رایج مبنی بر اینکه شیشه گزینه‌ای ایمن‌تر است، به چالش می‌کشد.

آب، چه در بسته‌بندی‌های شیشه‌ای و چه در بطری‌ها یا کارتن‌های پلاستیکی، حجم اندکی میکروپلاستیک داشت. مقدار آن به طور متوسط حدود ۴٫۵ ذره در هر لیتر از بطری‌های شیشه‌ای و ۱٫۶ ذره در هر لیتر از بطری‌ها یا کارتن‌های پلاستیکی بود. همچنین، شراب نیز زمانی که در بطری‌های شیشه‌ای با درب چوبی بسته‌بندی شده بود، سطح پایینی از این ذرات را داشت.

اینکه چرا میزان میکروپلاستیک بین نوشیدنی‌ها متفاوت است، هنوز مشخص نیست، به‌جز یک مورد روشن: بطری‌های شیشه‌ای با درپوش فلزی.

محققان می‌خواستند بررسی کنند که میکروپلاستیک‌ها چگونه وارد نوشیدنی‌های نگهداری‌شده در بطری‌های شیشه‌ای می‌شوند و آیا تمیزکردن درب بطری‌ها می‌تواند کمک کند یا خیر. آن‌ها سه سناریو را پس از تمیز کردن بطری‌ها و پرکردن آن‌ها با آب فیلترشده مطالعه کردند: دوباره بستن بطری‌ها با درب‌های تمیز نشده، دمیدن هوا روی درپوش پیش از بستن، و دمیدن هوا همراه با شست‌وشوی درپوش با آب و الکل.

نشانه‌های کلیدی که نشان می‌دهد رنگ درب بطری‌ها ممکن است منبع آلودگی باشد، شامل تطابق ترکیب و رنگ ذرات درب‌های بطری با رنگ‌های موجود در نوشیدنی‌ها، خراش‌های ریز روی درها که احتمالاً ناشی از اصطکاک در حین نگهداری است و همچنین انتشار تکه‌های بسیار ریز از رنگ است است که قابل مشاهده نیستند. این شواهد نشان‌دهنده این است که به جای خود بطری، لایه رنگ در، منبع اصلی میکروپلاستیک‌هاست.

«ایزلین چایب»، دانشجوی دکترا در واحد ایمنی-غذایی آبزیان که مطالعه را انجام داده است، گفت: «زمانی که سطح میکروپلاستیک‌ها در نوشیدنی‌های مختلف فروخته‌شده در فرانسه را مقایسه کردیم، انتظار نتیجه معکوس را داشتیم. بااین‌حال، بدون داده‌های مرجع سم‌شناسی، نمی‌توان گفت که آیا سطوح میکروپلاستیک‌های یافت‌شده خطراتی برای سلامت ایجاد می‌کند یا خیر.»

محققان اشاره می‌کنند که مطالعه آن‌ها منبعی از میکروپلاستیک‌ها را شناسایی کرده است که تولیدکنندگان نوشیدنی به خوبی می‌توانند به آن رسیدگی کنند.