اینترنت طبقاتی تصویب شد؟

هرچند در این متن، به‌عنوان تنها متنی که تا این لحظه از مصوبه تسهیل فعالیت کسب‌وکارهای اقتصاد دیجیتال (مصوب بهمن ۱۴۰۳) منتشر شده، جزئیات برنامه شورا برای تسهیل فعالیت‌ها مشخص نیست و از مصوبه ۲۴ تیر ماه این شورا هم متنی در دست نیست که این برنامه‌ها را به‌صورت جزئی‌تر تشریح کند، نمی‌توان اطمینان داشت که ارائه اینترنت آزاد هم جزو موارد مد نظر اعضای شورای عالی برای این تسهیل‌گری بوده است یا نه.

تعبیر اینترنت طبقاتی از مصوبه مذکور از جایی آمد که پیش از تصویب این آیین‌نامه اظهارنظرهایی مطرح شد که رنگ و بوی اینترنت طبقاتی داشت. فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، در نشست خبری ۲۴ تیر ماه خود در خصوص دسترسی به اینترنت گفت: «حق مردم دسترسی به اینترنت آزاد است و نگاه دولت هم همین است.» اما این را هم اعلام کرد که «طبیعتا اگر خبرنگاری نیاز دارد اینترنت او اینترنت آزادتری باشد باید به او داد.»

محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور، هم اخیرا بر ضرورت «تسریع در ارائه خدمات از طریق شبکه ملی اطلاعات» تاکید کرده است؛ شبکه‌ای که بسیاری از کارشناسان آن را جایگزین تام و تمام اینترنت بین‌الملل می‌دانند و اعتقاد دارند گسترش آن مترادف با پایان دادن به اینترنت بین‌المللی و سرویس‌ها و بسترهای جهانی است.

در کنار این موارد، روز ۲۴ تیر ماه، امیر سیاح، سرپرست معاونت اقتصادی و تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی در همایش «اینترنت، آینده ایران» به ارائه اینترنت طبقاتی به کسب‌وکارها اشاره کرده بود.

پیش از این، در جریان جنگ ۱۲ روزه که منجر به محدودسازی و قطعی اینترنت شده بود هم سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران از پیگیری اینترنت آزاد برای کسب‌وکارها خبر داده بود. در جریان پیگیری این ایده اعلام شد که ۵۰۰ کسب‌وکار برای دریافت این اینترنت درخواست داده‌اند؛ البته نامی از این کسب‌وکارها اعلام نشد.

اعضای دولت اما در پاسخ به اخبار منتشرشده درباره به تصویب رسیدن و رسمی شدن اینترنت طبقاتی در کشور، به‌صراحت این موضوع را تکذیب و ضمن مخالفت با اینترنت طبقاتی اعلام کرده‌اند که مصوبه اخیر شورای عالی فضای مجازی جنبه اقتصادی دارد و هدف از آن ارائه اینترنت آزاد به کسب‌وکارها نیست.

مسعود پزشکیان با انتشار یک پست در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس به این موضوع واکنش نشان داد و نوشت: دسترسی به اطلاعات آزاد حق همه مردم است، نه یک طبقه خاص. دولت موظف و مصمم است اینترنت آزاد، باکیفیت و فراگیر فراهم کند.

رئیس جمهور در ادامه با اشاره به آئین‌نامه اجرایی کمیته تسهیل فعالیت کسب‌وکارهای اقتصاد دیجیتال در جلسه شورای عالی فضای مجازی نوشت:

مصوبه اخیر شورایعالی فضای مجازی برای حمایت از اقتصاد دیجیتال بود، نه محدودسازی. با هر تصمیم و اقدامی که فیلترشکن‌بازی و ناامنی دیجیتال را گسترش دهد، مخالف هستم.

– متن پست مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور

پیش از او هم فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، پستی در پلتفرم ایکس منتشر کرد و درباره مصوبه شورای عالی توضیح داد:

این مصوبه با هدف تسهیل فعالیت کسب‌وکارهای اقتصاد دیجیتال در حوزه‌های پولی‌ ـ‌ مالی، بانک، بیمه، حمل‌ونقل و…و به نفع کارآفرینی و خدمات بهتر برای مردم تدوین شده است.

– متن پست فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت

سخنگوی دولت هم اعلام کرده است که «دولت بر اینترنت آزاد، فراگیر و باکیفیت برای همه مردم تأکید دارد. مصوبه روز گذشته شورای عالی فضای مجازی هیچ ارتباطی با محدودسازی اینترنت ندارد.»

ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، نیز با اشاره به پست منتشرشده در صفحه شخصی پزشکیان نوشت: «موضع صریح رئیس‌جمهور محترم در خصوص مخالفت با اینترنت طبقاتی و حق دسترسی همه به اینترنت، در تریبون عمومی و جلسات کاری مبین نظر و شیوه عمل دولت چهاردهم و وزارت ارتباطات در این خصوص می‌باشد. مبارزه با ناامنی دیجیتال و فیلترشکن‌بازی نیازمند اتخاذ تصمیم درست و اعتماد به مردم است.