اولین موش‌های نر با دو پدر، حالا خودشان پدر شده‌اند
اولین موش‌های نر با دو پدر، حالا خودشان پدر شده‌اند
دلیل اینکه ایجاد پستاندارانی با دو پدر یا دو مادر چنین دستاورد مهمی محسوب می‌شود، به پدیده‌ای به نام نقش‌گذاری ژنومی مربوط می‌شود. این پدیده به این واقعیت وابسته است که بیشتر حیوانات دو مجموعه کروموزوم دارند: یکی از مادر و دیگری از پدر به ارث رسیده است.
در طول تشکیل تخمک و اسپرم، روی این کروموزوم‌ها برچسب‌های شیمیایی اضافه می‌شود؛ به‌طوری‌که برخی ژن‌ها را فعال و برخی دیگر را غیرفعال می‌کنند. این تغییرات «اپی‌ژنتیک» نامیده می‌شوند، زیرا توالی پایه‌ای DNA را تغییر نمی‌دهند، اما این برچسب‌ها هنگام تقسیم سلول‌ها منتقل می‌شوند و به این ترتیب اثرات آن‌ها می‌تواند تا پایان عمر باقی بماند. نکته مهم این است که نوع برنامه‌ریزی اپی‌ژنتیک در مادران با پدران متفاوت است، یعنی برخی ژن‌ها که در اسپرم فعال (روشن) هستند، در تخمک غیرفعال (خاموش) بوده و بالعکس. این تفاوت‌ها برای رشد طبیعی جنین ضروری است.
در حالت معمول، اگر تخمک دارای دو مجموعه کروموزوم مادری یا دو مجموعه کروموزوم پدری باشد، نمی‌تواند به‌طور طبیعی رشد کند. ژنی که باید در یکی از کروموزوم‌های یک جفت فعال باشد، ممکن است در هر دو خاموش باشد، یا هر دو نسخه از یک ژن ممکن است فعال شوند؛ درحالی‌که باید فقط یکی فعال باشد و همین امر منجر به مقدار بیش از اندازه آن ژن می‌شود.
در مورد کاگویا، پژوهشگران با حذف بخشی از یک ژن توانستند فعالیت کلی ژن‌ها را به حالت طبیعی‌تر نزدیک کنند. اما ایجاد موش‌هایی با دو پدر به تغییرات بسیار بیشتری نیاز دارد.
اوایل سال جاری، تیمی جداگانه در چین با انجام ۲۰ تغییر ژنتیکی برای طبیعی‌سازی فعالیت ژن‌ها، موفق شدند چند موش با دو پدر را تا مرحله بلوغ پرورش دهند، اما این موش‌ها کاملا سالم یا بارور نبودند.
درحالی‌که اصلاح فعالیت ژن‌ها ازطریق تغییرات ژنتیکی برای مطالعه پدیده نقش‌گذاری ژنومی در حیوانات آزمایشگاهی مفید است، این روش در انسان‌ها قابل قبول نیست، به‌ویژه که تاثیرات این تغییرات ژنتیکی به‌طور کامل شناخته شده نیست.
منبع : زومیت
