چگونه برای اولین موج از تأثیرات تغییرات اقلیمی آماده شویم؟

اگر تاکنون با وجود وقوع کولاک‌های برف سنگین، موج‌های گرمایی کشنده، سیل‌های وحشتناک، آتش‌سوزی‌های آخرالزمانی و گزارش نگران‌کننده‌ی کنوانسیون بین‌المللی حفاظت از زمین در سال ۲۰۲۱ قانع نشده‌اید، باید یک موضوع را به‌روشنی بپذیریم: تغییرات اقلیمی از راه رسیده است. حتی اگر در یک سناریوی فرضی و طی یک شب، میزان انتشار کربن‌دی‌اکسید در جهان به صفر هم برسد، که به وضوح چنین چیزی به‌ خودی‌ خود غیرممکن می‌کند، تغییرات اقلیمی همچنان ادامه خواهد داشت. با این که تلاش برای قانع کردن سیاست‌مداران،‌ لابی‌گری سیاسی و اقتصادی و تغییر در سبک زندگی برای کاهش تأثیرات تغییرات آب‌و‌هوایی به‌طور قطع باید ادامه یابد، اما باید به این موضوع اعتراف کنیم که سیاره‌ی ما به‌صورت غیرقابل ‌بازگشتی تغییر کرده است و هر کدام از ما باید خود را برای تطبیق با شرایط جدید آماده کنیم.

بزرگ‌ترین چالش در مسیر آماده شدن برای مواجهه با تغییرات اقلیمی، عدم قطعیت در مورد زمان، شدت و مکان بلایایی است که ممکن است رخ دهند. جان رامی، مؤسس وب‌سایت The Prepared که با هدف آماده‌سازی افراد برای مواجهه با تغییرات اقلیمی راه‌اندازی شده است، اعتقاد دارد:

تغییرات اقلیمی سبب مهاجرت‌های گسترده و مشکلات اقتصادی خواهد شد. زمانی که میلیون‌ها نفر خانه‌های خود را از دست بدهند و مجبور به مهاجرت شوند، اگر آب و غذا کمیاب شود و بخش‌های اقتصادی دچار فروپاشی شوند چه اتفاقی برای شما خواهد افتاد؟

کسی جواب این سؤال را نمی‌داند، حتی مشخص نیست که آیا چنین فجایعی به وقوع خواهند پیوست یا نه. اما اگر در آینده حتی درصدی از این اتفاقات رخ دهد، بخش قابل‌توجهی از جمعیت در مقیاس ملی یا جهانی تحت تأثیر آن قرار گرفته و حتی ممکن است جان خود را از دست بدهند؛ اما با خواندن این مقاله و عمل به توصیه‌های آن می‌توانید خود را آماده‌ی هر اتفاقی کنید.

اگر شما هم به هنگام مراجعه به فروشگاه مواد غذایی به سراغ قوطی‌های کنسرو می‌روید، باید بدانید که در این کار تنها نیستید. طبق مطالعه‌ای که آژانس فدرال مدیریت بحران ایالات متحده انجام داده، رشد معناداری در آمار خانواده‌های آمریکایی که مشغول بالا بردن آمادگی خود برای مواجهه با یک بحران هستند، مشاهده می‌شود. این مقدار از ۳٫۸ درصد در سال ۲۰۱۷ به ۵٫۲ درصد در سال ۲۰۱۹ رسیده است. اما جان رامی معتقد است بعد از شروع پاندمی کرونا و همچنین وقوع فجایع طبیعی غیرمنتظره در دو سال گذشته این آمار اکنون می‌تواند به ۱۰ درصد رسیده باشد. او می‌گوید:

بحران اقلیمی یکی از دلایل آماده شدن آمریکایی‌ها برای مواقع بحرانی است، به‌خصوص افراد زیر ۳۵ سال، چراکه این اشخاص عموماً تحصیل‌‌کرده هستند، به علم اطمینان دارند، اخبار را دنبال می‌کنند و عقیده دارند که در طول عمر آن‌ها جهان دچار یک فاجعه خانمان‌سوز خواهد شد.

وقتی عبارت آمادگی برای مواجه با یک فاجعه را می‌شنویم شاید ناخواسته در ذهن خودمان مردی با ریش‌های بلند و ژولیده را تصور کنیم که در یک کلبه‌ی چوبی در جنگلی دورافتاده زندگی می‌کند، کلکسیونی از اسلحه و دیگر ابزار نظامی تاکتیکی دارد و هر روز برای ناهار کنسرو لوبیا می‌خورد و با اسحله‌ی خودش به قوطی‌های خالی کنسروها برای تمرین تیراندازی، شلیک می‌کند. یا خیل عظیمی از ساکنان سیلیکون ولی در کیالیفرنیا که یک پناهگاه بتنی زیرزمینی و مقاوم به حملات اتمی برای خود ساخته‌اند و البته سالنشان سالن بولینگ و امکانات تفریحی دیگری هم دارد، چون شاید فرا رسیدن پایان دنیا برای ثروتمندان سیلیکون ولی بسیار ملال‌آور و خسته‌کننده جلوه کند. رامی هم مثل اغلب ما با چنین دیدگاه‌های اغراق‌شده‌ای همدلی ندارد و اشاره می‌کند:

رسانه‌ها تمایل دارند اخبار شخصیت‌های دراماتیک را برجسته کنند، مثلاً مرد دیوانه‌ای که دور خانه‌اش فویل آلومینیومی کشیده یا کسی که به جنگل‌ها پناه برده و در آنجا به بچه‌های کم سن و سال خود تیراندازی جنگی یاد می‌دهد. اما این مردم لزوماً کسانی را که در‌ حال آماده شدن برای یک بحران جهانی و جدی هستند، نمایندگی نمی‌کنند، همان‌طور که سلبریتی‌های ثروتمندی همچون خانواده‌ی کارداشیان به هیج وجه نماینده‌ی همه‌ی مردم اهل کالیفرنیا نیستند.

در اصل آمادگی برای بحران به این معنی است که خود را برای بدترین سناریویی که می‌تواند روی دهد آماده کنید. به احتمال زیاد شما هم تاکنون بسته به شرایط زندگی‌تان و محلی که در آن زندگی می‌کنید تا حدی خود را برای شرایط غیرمنتظره در طی زندگی آماده کرده‌اید. این آماده شدن لزوما به‌معنی صورت دادن اقدامات عجیب‌وغریب نیست. شاید خریدن بیمه‌ی عمر یا نصب سیستم هشداردهنده‌ی دود در منزل را هم بتوان در گروه اقداماتی از آن دست قرار داد.

با این که دقیقاً مشخص نیست تغییرات اقلیمی چگونه بر زندگی مردم مناطق مختلف دنیا تأثیر خواهد داشت؛ اما پیش‌بینی‌های قوی دانشمندان و البته عقل سلیم می‌تواند به ما برای تطبیق با شرایط جدید زندگی کمک کند. دیوید پوگ، خبرنگار حوزه‌ی فناوری و نویسنده‌ی کتاب چگونه خود را برای تغییرات اقلیمی آماده کنیم، می‌گوید:

من نمی‌توانم بگویم که چه زمانی با یک فاجعه‌ی اقلیمی مواجه خواهید شد، اما می‌گویم که دیر یا زود این اتفاق خواهد افتاد.

بلایای طبیعی نشات گرفته از تغییرات اقلیمی

شواهد به روشنی نشان می‌دهند که تغییرات اقلیمی باعث شده است فجایع طبیعی پرتکرارتر، شدیدتر و پرهزینه‌تر شوند. پوگ این طور توضیح می‌دهد:

ما با طوفان‌های قطبی و موج‌های گرمای عجیب، خشکسالی‌های نابودکننده و بارش‌های سیل‌آسا هم‌زمان با کمبود آب مواجه هستیم. همه چیز به‌صورت هم‌زمان با هم در حال تغییر است: اقیانوس‌ها، اتمسفر زمین، گیاهان، جانوران، آب‌و‌هوا، فصل‌ها، یخ‌زدن لایه‌های زیرین خاک، حشرات و انسان‌ها.

با توجه به این که نوع بلایای طبیعی‌ای که می‌تواند افراد را تحت تأثیر قرار دهد به‌میزان زیادی به جغرافیای محل زندگی آن‌ها بستگی دارد، نکته‌ی مهم این است که مردم نقاط مختلف دنیا بدانند کدام یک از فجایع طبیعی به‌طور مشخص در محل زندگی‌شان رخ خواهد داد. برای این کار نباید تنها به بلایای طبیعی که در گذشته در منطقه‌ی شما اتفاق افتاده استناد کنید، این کار دیگر یکی از روش‌های درست ازریابی خطر به‌شمار نمی‌رود. هم‌اکنون در سراسر جهان در مناطقی که قبلاً سیلی اتفاق نیفتاده یا سابقه‌ی آتش‌سوزی نداشته شاهد وقوع این بلایا هستیم. شما برای تشخیص میزان خطر محل زندگی خود می‌توانید به سازمان‌های مدیریت بحران محل زندگی خود و اطلاعاتی که آن‌ها در‌ اختیار عموم می‌گذارند رجوع کنید.

افراد باید مهارت‌های اصلی و ساده برای زنده ماندن هنگام وقوع زلزله، طوفان، گردباد، سیل و آتش‌سوزی را بلد باشند. پوگ می‌گوید صرف نظر از محل و جغرافیایی که در آن زندگی می‌کنید باید مطمئن شوید محل سکونت شما درمقابل بلایای طبیعی که ممکن است در آنجا رخ دهد به‌طور کامل بیمه شده است. اگر در مناطق ساحلی زندگی نمی‌کنید به این معنی نیست که درمعرض خطر سیل قرار ندارید، بنابراین حتماً خانه‌ی خود را دربرابر سیل و زلزله بیمه کنید. بعد از حل کردن موضوع بیمه، شما باید خود را برای دو هفته نبود آب آشامیدنی، غذا و برق آماده کنید. همچنین باید یک کوله‌پشتی اضطراری شامل مایحتاجی که برای چد روز زندگی در فضای باز به آن نیاز است در خانه‌ی خود آماده داشته باشید.

با هماهنگی اعضای خانواده‌ی خود محلی را برای جمع شدن و پیدا کردن همدیگر در مواقعی که وسایل ارتباطی و آنتن‌های مخابراتی از کار افتاده‌اند تعیین کنید. آخرین توصیه پوگ شاید ساده‌ترین توصیه‌ی او باشد، نرم‌افزار اورژانس صلیب سرخ را دانلود کنید تا هشدارهای زودهنگام قبل از وقوع بلایای طبیعی را دریافت کنید. ناراحت‌کننده‌ترین نوع مرگ در یک فاجعه‌ی طبیعی این است که در اثر سیل یا آتش‌سوزی یا توفان در خانه‌ی خود بمیرید، چون اخطار تخلیه مناطق مسکونی را به موقع دریافت نکرده‌اید.

اختلال در زنجیره تأمین کالا و کمبود غذا

حتی اگر با این گفته‌ی برخی کارشناسان که تغییرات اقلیمی منجر به فروپاشی اجتماعی، همانند آن چه که در دوران امپراطوری روم اتفاق افتاد، موافق نباشیم، قطعاً درمورد اختلال در زنجیره‌ی تأمین مواد غذایی و افزایش قیمت‌ها که هم‌اکنون در بخش‌هایی از جهان اتفاق افتاده باخبر هستیم. همان‌طور که تجربه‌ی تلخ همه‌گیری کووید-۱۹ به ما نشان داد، اختلال در زنجیره‌ی تأمین می‌تواند به کمبود کالا، از مواد غذایی و وسایل بهداشتی گرفته تا قطعات خودرو منجر شود، حتی ممکن است در پیدا کردن برخی کالاهای غیرضروری مانند یک کاپشن زمستانی به مشکل برخورید. اما مهم‌ترین نگرانی ما، قحطی غذا و کمبود آب آشامیدنی در هنگام وقوع یک فاجعه‌ی طبیعی یا حتی در مواقع عادی است.

گزارش سازمان ملل در سال ۲۰۱۹ درمورد وقوع بحران غذایی در آینده‌ی نزدیک هشدار داد، بحرانی که طبق تخمین‌های سازمان بهداشت جهانی می‌تواند ۴۰ درصد مردم جهان را درگیر کند. طبق آمارهای سامانه‌ی اطلاع‌رسانی خشکسالی دولت آمریکا، ۸۰ میلیون شهروند این کشور در سال‌های آینده تأثیرات اختلال در زنجیره‌ی تأمین مواذ غذایی را تجربه خواهند کرد. در مقاله‌ی جدیدی که در ژورنال Advances in Nutrition منتشر شده است، دانشمندان هشدار داده‌اند که تغییرات اقلیمی در دهه‌های پیش رو باعث افزایش قیمت مواد غذایی و ناامنی غذایی در جهان خواهد شد، موضوعی که ممکن است منجر به کمبود ریزمغزی‌ها در جمعیت بیشتری از جهان شود. با این که یک فرد به تنهایی نمی‌تواند در بهبود زنجیره‌ی تأمین غذای جهان نقش زیادی داشته باشد؛ اما با انجام برخی کارها می‌تواند اثرات منفی ناشی آن را دست کم بر خانواده‌ی خود کاهش دهد.

کاشتن یک درخت میوه یا پرورش سبزیجات مقاوم به تغییرات آب‌و‌هوای شدید و اطمینان از این که سیستم آبیاری شما برای دو هفته آب کافی خواهد داشت و همچنین داشتن یک کابینت کوچک از اقلام بهداشتی و دارویی، به‌خصوص داروهایی که اعضای خانواده به‌طور مستمر از آن استفاده می‌کنند، می‌تواند شانس زنده ماندن فرد در هفته‌های بعد از وقوع یک فاجعه‌ی طبیعی را بالا ببرد. طبق توصیه‌ی پوگ باید فرض را بر این بگذارید که قبل از بروز بحران کمبود آب آشامیدنی و قحطی غذا هیچ هشداری به شما داده نخواهد شد، پس برای آماده کردن برنامه‌ای برای تأمین غذا و آب در این شرایط منتظر فردا نباشید.

با همکاری دیگران توانایی بهبودی خود را بالا ببرید

وقتی صحبت از تغییرات علمی می‌شود قابلیت بازگشت به زندگی طبیعی عبارتی است که زیاد به گوش ما خورده است، اما بیشتر ما مهارت‌های لازم برای مراقبت از خود، خانواده و دارایی‌هایمان را در دوران پس از وقوع بلایای طبیعی و زمانی که هنوز کمکی از امدادگران نرسیده است، فرا نگرفته‌ایم. کمتر از نصف مردم آمریکا با عملیات احیای قلبی به‌طور عملی آشنایی دارند، ۱۷ درصد می‌دانند در طبیعت چگونه آتش روشن کنند و ۱۴ درصد به توانایی خود برای تشخیص گیاهان و دانه‌های خوردنی اعتماد دارند. مهارت‌های پایه‌ای مانند نحوه‌ی استفاده از یک رادیوی دوطرفه، دانستن بهترین راه خروج از محل زندگی، محله و شهر یا داشتن توانایی تعویض یک لاستیک پنچرشده، هر چقدر هم که مهارت‌های ساده‌ای باشند در مواقع بحرانی می‌توانند تفاوت‌ها را رقم بزنند و باعث زنده‌ ماندن یا از دست رفتن جان یک انسان شوند.

شاید موثرترین راه برای مراقبت از خودتان، نزدیکی به دیگران باشد. آژانس مدیریت بحران ایالات متحده می‌گوید ۴۲ درصد مردم آمریکا در ۷۲ ساعت بعد از وقوع یک فاجعه‌ی طبیعی شانس زنده ماندن خود را بیشتر در دریافت کمک از همسایه‌ها یا امدادگران می‌دانند. رامی در این مورد می‌گوید آماده کردن خود برای روزهای فاجعه‌بار و تلاش برای زنده ماندن، آن طور که در فیلم‌های سینمایی نشان می‌دهند، مانند داستان تقلای یک گرگ تنهای زخم‌خورده نیست. لازم است همسایه‌های دیواربه‌دیوار شما نام تمام اعضای خانواده، همین‌طور نام حیوانات خانگی و تعداد افرادی را که در خانه‌ی شما زندگی می‌کنند، بدانند تا در صورت لزوم هنگام وقوع یک فاجعه طبیعی مانند سیل یا زلزله به امدادگران در پیدا کردن شما کمک کنند. در هنگام قحطی، مواد غذایی و دیگر اقلام ضروری شاید همسایه‌ی شما تنها راه تأمین مواد غذایی و بهداشتی حیاتی باشد. همچنین توسعه‌ی رفت‌و‌آمد و ارتباطات محله‌ای می‌تواند بهترین راه برای ساختن یک انجمن امدادرسانی محلی باشد، چون در مواقع وقوع بحران و هفته‌های بعد از آن هیچ کسی بهتر از همسایه‌ها نمی‌تواند کمک‌رسان فرد باشد. آن طور که رامی می‌گوید:

چنین جوامعی هستند که در ۹۹ درصد موارد موفق می‌شوند.