اسنپدراگون ۸ الیت نسل ۵ معرفی شد؛ کوالکام، اپل را از تخت پادشاهی به زیر کشید

ساعاتی پیش در جزایر آفتابی هاوایی، کوالکام در رویداد سالانه‌ی Snapdragon Summit، از تراشه‌ی بسیار موردانتظار Snapdragon 8 Elite Gen 5 رونمایی کرد. این صرفاً به‌روزرسانی سالانه‌ی تراشه نیست؛ بلک اعلان جنگ مستقیم کوالکام به اپل است.

کوالکام مدعی است که با تکیه‌بر معماری کاملاً سفارشی و جدید هسته‌های پردازشی Oryon Gen 3 نه‌تنها قدرتمندترین تراشه‌ی تاریخ خود را ساخته؛ بلکه برای اولین‌بار موفق شده تاج پادشاهی عملکرد تک‌هسته‌ای را از اپل برباید. در ادامه با نیوزلن همراه باشید تا با مشخصات دقیق تراشه و نتایج بنچمارک اعلامی از سوی کوالکام آشنا شویم.

کوالکام با معرفی Snapdragon 8 Elite Gen 5، نسل سوم هسته‌های اختصاصی Oryon را عرضه می‌کند؛ هسته‌هایی که به‌گفته‌ی خود کوالکام، در حال حاضر سریع‌ترین تراشه‌ی موبایل را شکل می‌دهند؛ اما اسنپدراگون ۸ الیت نسل ۵ بسیار بیشتر از این‌ها در چنته دارد. نخستین گوشی‌های هوشمند مجهز به تراشه‌ی جدید کوالکام قرار است در روزهای آینده معرفی شوند.

چرا Snapdragon 8 Elite Gen 5؟

پس‌از نسل اول Oryon که به‌طور خاص برای تراشه‌های دسکتاپی و لپ‌تاپی کوالکام طراحی شده بود و نسل دوم در Snapdragon 8 Elite، تراشه‌سازان مستقر در سن‌دیگو اکنون به نسل سوم هسته‌های اختصاصی‌شان رسیده‌اند که ابتدا در اسنپدراگون ۸ الیت نسل ۵ به‌کار می‌رود.

کوالکام پیش‌از رویداد Snapdragon Summit توضیح داده بود که چرا تراشه‌ی پرچم‌دارش چنین نامی دارد. این نام به «نسل ۵» در بخش پریمیوم «سری ۸» اشاره می‌کند.

در پسِ هسته‌های اختصاصی کوالکام، بار دیگر تیم Nuvia قرار دارد که سال ۲۰۲۱ به‌دست این شرکت تصاحب شد. کوالکام امسال نیز به طراحی تماماً قدرتمند (All-Big-Core) پایبند مانده؛ کوالکام دوباره به ۲ هسته‌ی Prime و ۶ هسته‌ی Performance تکیه کرده است که در زمینه‌ی عملکرد و بهره‌وری به‌قدری مقیاس‌پذیر هستند که دیگر به هسته‌های کلاسیک کم‌مصرف نیازی نیست.

کوالکام برای Snapdragon 8 Elite Gen 5 بار دیگر فرکانس را افزایش داده و حداکثر فرکانس‌هایی را ارائه می‌دهد که تاکنون میان گوشی‌های هوشمند مرسوم نبوده؛ هسته‌های Prime تراشه می‌توانند تا ۴٫۶ گیگاهرتز کلاک داشته باشند که افزایشی ۲۸۰مگاهرتزی درمقایسه‌با نسل قبل نشان می‌دهد. کوالکام برای هسته‌های Performance نیز افزایشی ۹۰ مگاهرتزی را در نظر گرفته و فرکانس آن‌ها را به ۳٫۶۲ گیگاهرتز رسانده؛ این فرکانس حتی ۳۲۰ مگاهرتز بیشتر از فرکانس هسته‌های پرقدرت دو سال پیش است.

کوالکام ادعا می‌کند که سریع‌ترین CPU میان تمام تراشه‌های دنیای گوشی‌های هوشمند را توسعه داده؛ این شرکت بهبود عملکرد تک‌هسته‌ای و چندهسته‌ای CPU را به‌ترتیب ۲۰ و ۱۷ درصد اعلام می‌کند. همزمان، CPU تا ۳۵ درصد بهینه‌تر است و کل SoC نیز ۱۶ درصد مصرف انرژی کمتری دارد؛ ادعایی که باید در بررسی‌های مستقل صحت‌سنجی شود.

کوالکام برای تولید تراشه‌ی اسنپدراگون ۸ الیت نسل ۵، بار دیگر به TSMC اعتماد کرده و از جدیدترین فرآیند ۳ نانومتری آن‌ها یعنی N3P استفاده می‌کند که جانشین N3B و N3E است. اپل و مدیاتک نیز در تراشه‌های فعلی خود از همین سطح فناوری ساخت استفاده می‌کنند.

کوالکام برای دستیابی به چنین افزایش عملکردی احتمالا اکنون از شتاب‌دهنده‌ی ماتریسی SME در CPU پشتیبانی می‌کند و بنابراین می‌تواند برخی بارهای کاری هوش مصنوعی را مستقیماً روی CPU اجرا کند. کوالکام در رویداد شب گذشته توضیح داد که این کار در تعامل با NPU اختصاصی هگزاگون انجام می‌شود.

شتاب‌دهنده‌ی ماتریسی SME در بنچمارک‌های رایج CPU مانند نسخه‌های اخیر GeekBench نیز استفاده می‌شود؛ بنابراین تراشه‌ی جدید در این تست‌ها پیشرفت بزرگی را تجربه می‌کند.

علاوه بر فرکانس‌های بالا و SME، حافظه‌های کش بزرگ با تأخیر بسیار کم نیز به افزایش عملکرد کمک می‌کنند. در همین رابطه، کوالکام اعلام کرد که بار دیگر ۱۲ مگابایت حافظه‌ی کش L2 برای هر کلاستر Prime و Performance در دسترس است. حافظه‌های کش L1 نیز به‌ترتیب ۱۹۲ کیلوبایت (برای هسته‌های Prime) و ۱۲۸ کیلوبایت (برای هسته‌های Performance) به ازای هر هسته در دسترس هستند.

هرچند تا عرضه‌ی گوشی‌های پرچم‌دار مبتنی‌بر Snapdragon 8 Elite Gen 5 و امکان بررسی و تست مستقل آن‌ها در نیوزلن زمان زیادی باقی مانده؛ اما کوالکام در حاشیه‌ی رویداد Snapdragon Summit امکان تست دستگاه مرجع شرکت با ۲۴ گیگابایت رم بسیار سریع LPDDR5X-10667 و یک ترابایت حافظه‌ی UFS 4.1 را برای پاره‌ای از خبرنگاران فراهم کرده که نتایج خیره‌کننده‌ای به‌جا گذاشته است.

تست چندهسته‌ای به‌طور واضح به‌نفع کوالکام تمام می‌شود. مجموع هشت هسته‌ی Snapdragon 8 Elite Gen 5 برتری آشکاری را تضمین می‌کند. دستگاه مرجع در تست چندهسته‌ای ۲۵ درصد از A19 Pro جلوتر است. کوالکام در این تست با ۲ هسته‌ی Prime و ۶ هسته‌ی Performance در برابر ۲ هسته‌ی Performance و ۴ هسته‌ی Efficiency اپل قرار می‌گیرد.

در زمینه‌ی عملکرد GPU، کوالکام پیش‌تر نیز با Snapdragon 8 Elite در صدر قرار داشت. به گفته‌ی کوالکام، پردازنده‌ی گرافیکی Adreno در Snapdragon 8 Elite Gen 5 تا ۲۳ درصد عملکرد بهتری ارائه می‌دهد و هم‌زمان ۲۰ درصد انرژی کمتری مصرف می‌کند.

کوالکام معماری اسلایسی سال گذشته را در تراشه‌ی جدید نیز ادامه می‌دهد. در این معماری، GPU از بخش‌های فیزیکی مجزایی تشکیل می‌شود که هرکدام واحدهای محاسباتی خود را دارند. معماری اسلایسی، روی کاغذ، امکان مدیریت بهتر منابع را فراهم می‌کند و به‌گفته‌ی کوالکام، فرکانس‌های بالاتری را نیز ممکن می‌سازد. گرافیک جدید در هر اسلایس با فرکانس ۱٫۲ گیگاهرتز کار می‌کند؛ درحالی‌که فرکانس نسل قبلی به ۱٫۱ گیگاهرتز می‌رسید و Adreno 750 دو سال پیش با فرکانس ۹۰۳ مگاهرتز کار می‌کرد.

با نسل جدید GPU، کوالکام از Mesh Shading نیز پشتیبانی می‌کند؛ فناوری مدرنی در GPUـ‌ها که می‌تواند جایگزین سایه‌زنی رأسی و هندسی شود؛ بدین‌ترتیب که به‌جای پردازش هر رأس به‌صورت جداگانه، از گروه‌های کوچکی از مثلث‌‌ها و نقطه‌ها موسوم به «مشلِت‌ها» استفاده می‌شود. این مشلت‌ها را می‌توان مستقیماً روی GPU و پیش از آنکه به پیکسل تبدیل شوند، فیلتر، مرتب‌سازی یا حتی حذف و از پردازش‌های غیرضروری جلوگیری کرد.

در فناوری سایه‌زنی مِش، واحدی به‌نام «تسک‌شیدر» نیز تصمیم می‌گیرد که کدام مشلت‌ها اصلاً نیاز به پردازش دارند. نتیجه‌ی این فرآیند، عملکرد بهتر، فشار کمتر روی حافظه و مقیاس‌پذیری بهتر است، به‌ویژه در صحنه‌های بزرگ و پرجزئیات مانند بازی‌های مدرن.

اپل اخیراً جهش بزرگی در زمینه‌ی GPU داشته؛ واحد گرافیکی A19 Pro، به‌طور خطرناکی به Snapdragon 8 Elite نزدیک شده یا حتی در برخی موارد از آن پیشی گرفته است؛ بنابراین گرافیک Snapdragon 8 Elite Gen 5 باید فاصله قبلی را دوباره ایجاد کند و این تراشه در بنچمارک 3DMark همین برتری را به‌تصویر می‌کشد.

در بنچمارک رهگیری پرتو «Solar Bay»، تراشه‌ی جدید کوالکام حداقل ۱۶ درصد سریع‌تر از نسخه‌ی «for Galaxy» نسل سال گذشته است. در همین بنچمارک، جدیدترین نسل GPU اپل در A19 Pro نیز با فاصله‌ی ۱۸ درصد عقب می‌ماند. برتری‌های بیش‌از ۲۰ درصد در 3DMark در بنچمارک‌های کلاسیک رسترایزینگ Steel Nomad Light و Wild Life Extreme نیز مشاهده می‌شود.

بنچمارک GFXBench همواره قلمرو کوالکام بوده است و این شرکت اکنون سلطه‌اش را با Snapdragon 8 Elite Gen 5 ادامه می‌دهد. کوالکام در Aztec Ruins با رزولوشن‌های 2160p و 1440p و 1080 به ترتیب با برتری ۷۳ و ۸۰ درصد، رقابت با جدیدترین تراشه‌ی اپل را می‌برد. در تست قدیمی‌تر Manhattan 3.1 1080p، کوالکام با ۴۸۱ فریم‌بر‌ثانیه به‌وضوح در صدر قرار می‌گیرد.

درحالی‌که Arm عمدتاً پردازش‌های هوش مصنوعی را به CPU و GPU واگذار می‌کند، کوالکام امسال نیز دوباره بر واحد پردازش عصبی (NPU) اختصاصی خود موسوم به هگزاگون تکیه کرده است؛ این NPU به‌گفته‌ی کوالکام تا ۳۷ درصد سریع‌تر از نسل قبلی خود عمل می‌کند.

کوالکام برای رسیدن به بهبود ۳۷درصدی عملکرد NPU، بار دیگر تعداد شتاب‌دهنده‌ها را افزایش داده است؛ به‌طوری‌که تعداد هسته‌های اسکالر (محاسبات نرده‌ای) با ۵۰ درصد افزایش به ۱۲ هسته رسیده و هسته‌های وکتور (محاسبات برداری) نیز با بیش‌از ۳۰ درصد افزایش، ۸ هسته‌ای شده‌اند.

واحد پردازش عصبی جدید کوالکام علاوه‌بر فرمت‌های داده‌ای قبلی، اکنون از فرمت‌های جدید و بهینه‌تر INT2 و FP8 نیز پشتیبانی می‌کند؛ اما NPU نه تنها سریع‌تر شده؛ بلکه ۱۶ درصد عملکرد بهتری به‌ازای هر وات ارائه می‌دهد.

اتصالات موبایلی از طریق مودم یکپارچه‌ی Snapdragon X85 مدیریت می‌شود. این مودم از 5G Advanced به‌عنوان گام میانی در مسیر 5G به 6G پشتیبانی می‌کند. سرعت دانلود مودم جدید کوالکام به عدد خیره‌کننده‌ی ۱۲٫۵ گیگابیت‌بر‌ثانیه می‌رسد؛ درحالی‌که نسل قبلی به ۱۰ گیگابیت‌برثانیه محدود بود.

مودم Snapdragon X85 در طیف فرکانسی زیر ۶ گیگاهرتز (Sub-6 GHz) می‌تواند حداکثر ۴۰۰ مگاهرتز پهنای باند را با تجمیع شش بلوک فرکانسی (6CA) فراهم کند. حداکثر سرعت آپلود (Uplink) مودم جدید در شبکه‌ی 5G به ۳٫۷ گیگابیت‌بر‌ثانیه می‌رسد.

تراشه‌ی جدید کوالکام از اتصال FastConnect 7900 پشتیبانی می‌کند. FastConnect 7900، تراشه‌‌ی پیشرفته برای وای‌فای ۷ و بلوتوث ۶٫۰ است.

شما چه دیدگاهی راجع‌به Snapdragon 8 Elite Gen 5 دارید؟ آیا پیشرفت‌های آن را برای رقابت با A19 Pro اپل کافی می‌دانید؟ لطفا نظرات خود را با ما و سایر کاربران نیوزلن به‌اشتراک بگذارید.