از زندگی در مریخ تا اینترنت پرسرعت برای همه؛ ۱۳ پیش‌بینی محقق‌نشده ایلان ماسک

ایلان ماسک با وعده‌های بزرگ و جاه‌طلبانه‌اش شناخته می‌شود؛ از ماشین‌های برقی و موشک‌های قابل بازیابی تا سفر به مریخ و اتصال مغز انسان به کامپیوتر.

برخی از وعده‌های ماسکجهان را تغییر داده‌اند، اما بسیاری یا هنوز در حد ایده باقی مانده‌اند یا به‌دلیل چالش‌های فنی و موانع مالی و نظارتی محقق نشده‌اند.

در این مقاله، نگاهی داریم به ۱۳ وعده‌ی پر سروصدای ماسک که هنوز عملی نشده‌اند.

ماسک در سال ۲۰۱۶ اعلام کرد اسپیس‌ایکس می‌تواند تا سال ۲۰۲۴ انسان را به مریخ بفرستد. این تاریخ حالا گذشته و هنوز هیچ موشک سرنشین‌داری زمین را ترک نکرده است

آزمایش‌های فضاپیمای استارشیپ در جریان است؛ اما فناوری هنوز فاصله‌ی زیادی با سفر انسان به ۲۲۵ میلیون کیلومتر آن‌سوی زمین دارد.

در سال ۲۰۱۹، ماسک وعده داد که تا پایان ۲۰۲۰، یک میلیون خودرو خودران تسلا در خیابان‌ها به‌عنوان تاکسی خودران فعالیت خواهند کرد. این خودروها قرار بود بدون راننده باشند و برای صاحبان‌شان درآمدزایی کنند؛ اما در واقعیت، سیستم Full Self-Driving (FSD) هنوز در نسخه‌ی آزمایشی به سر می‌برد و نیاز به نظارت انسانی دارد. هیچ‌کدام از نهادهای نظارتی سیستم FSD را کاملاً خودران نمی‌دانند.

استارتاپ نورالینک هدف دارد مغز انسان را به کامپیوتر متصل و اختلالات عصبی را درمان کند. ماسک در سال ۲۰۱۹ وعده داد آزمایش‌های انسانی در ۲۰۲۰ آغاز خواهد شد.

تنها در سال ۲۰۲۴ اولین آزمایش بالینی نورالینک انجام شد و تنها یک نفر تراشه دریافت کرد. کارشناسان معتقدند این فناوری با موانع فنی و اخلاقی زیادی روبه‌رو است و راه زیادی تا عرضه‌ی عمومی دارد.

در سال ۲۰۱۳، ماسک از ایده‌ی هایپرلوپ رونمایی کرد؛ سیستمی برای جابه‌جایی افراد در کپسول‌هایی در تونل‌های خلا با سرعتی نزدیک به ۱۱۰۰ کیلومتربرساعت.

ماسک گفته بود این سیستم ظرف چند سال به واقعیت می‌رسد؛ اما با گذشت بیش از یک دهه، هنوز هیچ مسیر تجاری‌ای از هایپرلوپ ساخته نشده و تنها نمونه‌های آزمایشی محدود آن‌هم توسط دانشگاه‌ها و شرکت‌های دیگر توسعه یافته‌اند.

ماسک در سال ۲۰۱۶ اعلام کرد که سقف خورشیدی تسلا به‌زودی ارزان‌تر و زیباتر از سقف‌های سنتی خواهد شد؛ اما با گذشت سال‌ها، نصب این سقف‌ها همچنان محدود مانده است.

تنها حدود سه هزار سقف خورشیدی در آمریکا نصب شده که فاصله‌ی زیادی با پیش‌بینی‌های ماسک دارد. در سال ۲۰۲۳، تسلا در برخی مناطق نصب این سقف‌ها را متوقف کرد.

ماسک بارها اعلام کرده بود که تا پایان ۲۰۲۱ خودروهای تسلا قادر خواهند بود به‌طور کامل و بدون دخالت انسان رانندگی کنند؛ اما هنوز در سال ۲۰۲۵، سیستم FSD به راننده نیاز دارد و از نظر قانونی، کاملاً خودران محسوب نمی‌شود.

ماسک در یکی از کنفرانس‌های مالی گفته بود این سیستم از یک راننده‌ی متوسط هم ایمن‌تر خواهد بود؛ ادعایی که هنوز محقق نشده است.

شرکت Boring Company ماسک طرحی را برای ساخت تونل‌های زیرزمینی در شهرهای پرترافیک ارائه کرد. اولین پروژه‌ی آزمایشی آن در لاس‌وگاس راه‌اندازی شد؛ مسیری کوتاه که مسافران را با خودروهای تسلا جابه‌جا می‌کند.

ماسک پیش‌تر وعده‌ی جابه‌جایی پرسرعت در این تونل‌ها را داده بود؛ اما در عمل خودروها با سرعت کم و با راننده حرکت می‌کنند.

کامیون Semi در سال ۲۰۱۷ معرفی شد و قرار بود از سال ۲۰۱۹ راهی جاده‌ها شود. ماسک گفت این کامیون صنعت حمل‌ونقل سنگین را متحول می‌کند؛ اما پس از چندین تأخیر، تنها تعدادی محدود در سال ۲۰۲۲ به شرکت پپسی تحویل داده شد.

گفته می‌شود تولید انبوه کامیون‌های «سِمی» احتمالاً تا اواخر ۲۰۲۵ یا دیرتر آغاز نخواهد شد.

ماسک در سال ۲۰۱۵ از بنیان‌گذاران OpenAI بود با هدف توسعه‌ی ابزاری برپایه‌ی هوش مصنوعی که بتواند دوست انسان‌ها باشد؛ اما بعداً از پروژه جدا شد و آن را به‌دلیل انحراف از اهداف اولیه‌اش مورد انتقاد قرار داد.

ماسک در ۲۰۲۳ استارتاپ xAI را راه‌اندازی کرد و وعده داد که چت‌بات گراک از دیگر ابزارها باهوش‌تر و صادق‌تر خواهد بود؛ اما تاکنون تفاوت محسوسی میان آن و مدل‌های دیگر مشاهده نشده است.

عکاس: Foster + Partners / ESA

ماسک در کنار رؤیای سفر به مریخ، وعده‌ی ایجاد پایگاه انسانی روی ماه را مطرح کرده بود. ناسا در قالب برنامه‌ی آرتمیس قصد دارد تا سال ۲۰۲۶ انسان‌ها را با کمک فضاپیمای استارشیپ به ماه برگرداند؛ اما فعلاً هیچ طرح یا بودجه‌ای برای حضور دائمی انسان روی ماه وجود ندارد و این هدف همچنان در حد یک ایده‌ی دور باقی مانده است.

در سال ۲۰۱۷، ماسک اعلام کرد تمام ایستگاه‌های سوپرشارژ تسلا به‌طور کامل با انرژی خورشیدی و ذخیره‌سازی باتری کار خواهند کرد. با اینکه در برخی نقاط سقف‌های خورشیدی نصب شده‌اند، اما بیشتر ایستگاه‌ها هنوز به برق شهری متصل‌اند. پیشرفت‌ها محدود بود و گذار به شارژ خارج از شبکه‌ی برق شهر هنوز دور از دسترس است.

در سال ۲۰۲۰، ماسک گفت که تسلا در حال کار روی خودرویی برقی و مقرون‌به‌صرفه با قیمت ۲۵ هزار دلار است که قرار بود تا سال ۲۰۲۳ عرضه شود.

ماسک چهار سال بعد در ۲۰۲۴ گفت: «فعلاً روی این پروژه کار نمی‌کنیم؛ کارهای مهم‌تری داریم و بیش‌ازحد مشغولیم.» تاکنون چنین خودرویی معرفی یا عرضه نشده است.

پروژه‌ی اینترنت ماهواره‌ای استارلینک از سوی اسپیس‌ایکس با هدف ارائه‌ی اینترنت سریع و مقرون‌به‌صرفه در سراسر جهان راه‌اندازی شد. پوشش خدمات گسترش یافت و کیفیت در برخی مناطق بهتر شد، اما هنوز از نظر قیمت و دسترسی با وعده‌های اولیه فاصله دارد.

میانگین هزینه‌ی ماهانه‌ی سرویس خانگی استارلینک در آمریکا حدود ۱۱۰ دلار است و سرعت در مناطق شلوغ کاهش می‌یابد. دسترسی در مناطق روستایی و قیمت جهانی همچنان چالش‌برانگیز است.