یافته هشداردهنده: پودرهای پروتئین محبوب حاوی مقادیر بالایی سرب هستند

امروزه در دنیایی زندگی می‌کنیم که به شکل وسواس‌گونه‌ای بر مصرف پروتئین تمرکز دارد. دیگر فقط صحبت از استیک و تخم‌مرغ برای صبحانه نیست؛ حالا میان‌وعده‌هایی مثل چیپس پروتئینی یا غلات صبحانه‌ی پروتئینی به فروش می‌رسند که ما را به فکر می‌اندازند که خوراکی‌های ساده و معمولی چه مشکلی داشت. حتی در بسیاری از باشگاه‌ها نیز غرفه‌هایی دیده می‌شود که پیش از خروج از سالن، افراد را به خرید خوراکی‌های پروتئینی تشویق می‌کنند.

در این میان، شیک‌های پروتئین نیز که مدت‌هاست بخش ثابت رژیم غذایی ورزشکاران بوده‌اند، اکنون در میان مردم عادی هم محبوبیت زیادی یافته‌اند. اما پشت این محبوبیت، واقعیتی نگران‌کننده پنهان است.

بررسی جدیدی از سازمان دیده‌بان مصرف‌کنندگان (CR) در ایالات متحده، نشان داده است که بسیاری از پودرهای پروتئینی پرطرفدار، حاوی مقادیر خطرناکی از فلز سمی سرب هستند. طبق یافته‌های این پژوهش بیش از دو سوم از ۲۳ محصول آزمایش‌شده، در هر وعده مصرفی بیشتر از مقدار مجاز روزانه‌ی این فلز را در خود دارند.

وضعیت برای محصول دیگر حتی بدتر است: ویگن مس گینر از شرکت نیکد نوتریشن که اغلب برای افزایش وزن سریع توسط بدنسازان مصرف می‌شود. این محصول در هر وعده ۷٫۷ میکروگرم سرب دارد که معادل ۱۵۷۰ درصد سطح ایمن مصرف است. به عبارتی دیگر، ورزشکاران در باشگاه آهن بلند می‌کنند، اما در آشپزخانه سرب می‌نوشند.

نتایج وصف‌شده نشان می‌دهد سازمان غذا و داروی ایالات متحده نظارت مؤثری بر مکمل‌های غذایی از جمله پودرهای پروتئینی ندارد. این محصولات پیش از عرضه نه بررسی می‌شوند، نه تأیید و نه آزمایش؛ درنتیجه عملاً صنعت خود بر خود نظارت می‌کند. برخی برندها داوطلبانه محصولاتشان را برای آزمایش به مراکز مستقل می‌فرستند، اما بیشتر آن‌ها چنین کاری نمی‌کنند. بنابراین، مصرف‌کنندگان از مقدار واقعی سمومی که ممکن است روزانه وارد بدنشان کنند، آگاهی ندارند.

افزون بر این، نتایج تحقیق نشان می‌دهد موج تبلیغات مربوط به مصرف بالای پروتئین باعث شده برخی شرکت‌ها بدون توجه به سلامت عمومی، صرفاً برای سود بیشتر از این روند سوء‌استفاده کنند. میانگین سطح سرب در این محصولات حتی از نتایج مشابهی نیز که CR تقریباً ۱۵ سال پیش انجام داده بود، بالاتر است.

سرب ماده‌ای بسیار خطرناک است؛ زیرا حتی مقادیر اندک آن می‌تواند در بدن تجمع پیدا کند و در طول زمان آسیب‌های جدی به جا بگذارد. وجود آن در پودرهای پروتئینی، به‌ویژه از آن جهت نگران‌کننده است که بسیاری از مردم این محصولات را به‌صورت روزانه مصرف می‌کنند. برخی از آن‌ها، مانند پودر هیول بلک ادیشن، به‌عنوان جایگزین کامل وعده‌های غذایی تبلیغ می‌شوند.

هرچند برخی محصولات میزان سرب پایین‌تری نسبت به موارد ذکرشده داشتند، همچنان مقدار سرب در آن‌ها نگران‌کننده بود. در دو مورد از این محصولات، مقدار سرب بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ درصد بالاتر از سطح مجاز در هر وعده بود. متخصصان CR توصیه می‌کنند چنین محصولاتی را حداکثر یک بار در هفته مصرف کنید.

نتایج برای افرادی که از لبنیات پرهیز می‌کنند، چندان امیدوارکننده نیست. محصولات گیاهی به‌طور میانگین ۹ برابر بیش از محصولات لبنی مانند وی (whey) حاوی سرب بودند. البته محصولات لبنی نیز کاملاً ایمن نیستند؛ زیرا نیمی از آن‌ها نیز دارای مقدار قابل‌توجهی سرب بودند که مصرف روزانه‌شان توصیه نمی‌شود.

حد مجاز برآوردی FDA بسیار بالاتر است: ۲٫۲ میکروگرم در روز برای کودکان و ۸٫۸ میکروگرم برای بزرگسالان؛ اما این‌ها صرفاً تخمین هستند، نه قوانین الزام‌آور. از آنجایی که هیچ سطحی از مصرف سرب کاملاً بی‌خطر محسوب نمی‌شود، باید میزان قرارگیری بدن در معرض آن از طریق غذا و آب تا حد ممکن پایین نگه داشته شود.

با‌این‌حال، CR توصیه می‌کند اگر از محصولات یادشده استفاده کرده‌اید، وحشت‌زده نشوید. حتی محصولاتی با بیشترین میزان سرب نیز آسیب جسمی فوری ایجاد نمی‌کنند. بااین‌حال، کارشناسان توصیه می‌کنند مردم در میزان نیاز واقعی خود به پروتئین تجدیدنظر کنند.

نیکلاس برد، استاد رشته فیزیولوژی سلامت در دانشگاه ایلینوی می‌گوید: «تب پروتئین همه‌جا را فراگرفته است. اگر رژیم غذایی سالم و متعادلی دارید، دلیلی وجود ندارد که به مصرف پروتئین‌های جداشده و صنعتی نیاز داشته باشید.»