نه مصر، نه شیلی؛ قدیمیترین مومیاییهای دنیا، ۱۰ هزار سال پیش در چین با دود خشک شدند
نه مصر، نه شیلی؛ قدیمیترین مومیاییهای دنیا، ۱۰ هزار سال پیش در چین با دود خشک شدند
پژوهش جدیدی نشان میدهد قدیمیترین شواهد مومیاییکردن عمدی انسانها در جهان مربوط به جنوبشرق آسیا است و در آنجا مردم ۱۰ هزار سال پیش اجساد نیاکان خود را با دود خشک میکردند. این مومیاییها هزاران سال پیش از آنکه مومیاییکردن در شیلی و مصر رایج شود، ساخته میشدند.
بهگزارش لایوساینس، محققان با بررسی دهها قبر باستانی در چین، فیلیپین، لائوس، تایلند، مالزی و اندونزی دریافتند که بسیاری از اسکلتها در وضعیت جنینی بسیار جمعشده دفن شدهاند و پیش از دفن، برای مدت طولانی در معرض دود قرار گرفتهاند.
شیاو-چون هانگ، پژوهشگر ارشد دانشگاه ملی استرالیا و نویسنده اصلی مطالعه، میگوید: «فرایند دوددادن احتمالاً معنای مذهبی، فرهنگی یا معنوی داشته و فقط به منظور کندکردن فساد بدن انجام نمیشده است.»
محققان از مدتها پیش به این موضوع فکر میکردند که چرا در دفنهای ۴۰۰۰ تا ۱۲ هزار سال پیش در چین و جنوبشرق آسیا، اسکلتها به شکل غیرطبیعی و بسیار جمعشده یا «هایپرفلکس» دفن شدهاند. در سال ۲۰۲۲، اسکلت مشابهی که در پرتغال یافت شده بود، به عنوان مدرکی از مومیاییکردن تفسیر شد؛ زیرا بیش از حد فشرده و احتمالا بسته شده بود تا بازوها و پاها بتوانند با تجزیهی بدن، فراتر از حد طبیعی خود حرکت کنند.
اما در بسیاری از دفنهای جنوبشرق آسیا، محققان شواهدی از سوختگی روی اسکلتها یافتند که در قبر رخ نداده بود و نشان میدهد این کار نوعی مراسم آیینی بوده و شامل آتش و دود میشده است.
بیشتر بخوانید
برای بررسی دقیق، پژوهشگران از پرتو ایکس و طیفسنجی فروسرخ استفاده کردند تا ببینند آیا استخوانها در معرض حرارت قرار گرفتهاند یا خیر. بسیاری از اسکلتها آثار حرارت کم و دوده داشتند، نه سوختن کامل مانند خاکسپاری با آتش. این شواهد نشان میدهد روش خاص تدفین با دود احتمالاً در جوامع پیشاکشاورزی جنوب چین و جنوبشرق آسیا رایج بوده است.
جالب اینکه هنوز هم در برخی مناطق جنوبشرق آسیا مومیاییهای دود دادهشده ساخته میشوند. پژوهشگران در سال ۲۰۱۹ به استان پاپوآ اندونزی سفر و مشاهده کردند که مردم دانی و پومو، اجساد نیاکان خود را با بستن محکم و قراردادن روی آتش دود میدهند تا کاملاً سیاه شوند. براساس این نمونهها، محققان نتیجه گرفتند که اجساد باستانی پس از مرگ محکم بسته و به مدت طولانی روی آتش کمحرارت دود داده میشدند.
هنوز هم در برخی مناطق جنوبشرق آسیا مردم مومیاییهای دود داده شده میسازند
هرچند اجساد مورد بررسی فقط استخوان بودند و پوست، گوشت یا مو حفظ نشده بود، محققان آنها را مومیایی میدانند؛ زیرا بهطور عمدی با دود خشک شدهاند. هانگ میگوید: «تفاوت اصلی این مومیاییها با نمونههای معمول این است که در ظروف بسته نگهداری نمیشدند و فقط چند دهه تا چند صد سال دوام میآوردند.» در هوای گرم و مرطوب جنوبشرق آسیا، دوددادن احتمالاً مؤثرترین روش برای حفظ بدنها بوده است.
منبع : زومیت