ایستگاه فضایی بین‌المللی به روایت اعداد؛ ۲۵ سال از زندگی پیوسته انسان در مدار زمین گذشت

بسته به اینکه چگونه حسابشان کنیم، ایستگاه فضایی بین‌المللی بین ۱۶ تا ۲۰ ماژول تحت فشار، هشت آرایه بزرگ خورشیدی و تعداد زیادی قطعه به‌هم‌پیوسته دیگر دارد. خلاصه اینکه، برای ساخت آن به مونتاژ گسترده‌ای نیاز بود.

خوشبختانه آمریکا شاتل فضایی را در اختیار داشت؛ وسیله‌ای که نه تنها بخش‌های مختلف ایستگاه فضایی بین‌المللی را به مدار می‌برد، بلکه بازوی رباتیک آن برای نصب دقیق قطعات نیز به کار می‌آمد. با توجه به اینکه اجزای ایستگاه در روسیه، آمریکای شمالی، اروپا و ژاپن ساخته شده بودند، همگی توانستند با کمترین مشکل در کنار هم قرار گیرند.

فضایی که در اختیار فضانوردان قرار دارد، تقریباً معادل یک خانه شش‌خوابه است؛ یا اگر با واحدهای قدیمی حساب کنید، حدود ۱۲۷۵ متر مربع. اما در شرایط بی‌وزنی، می‌توان از تمام فضا استفاده کرد؛ کف، دیوار و سقف عملاً تفاوتی با هم ندارند.

در عمل یعنی تقریباً همه سطوح داخلی پر از تجهیزات، آزمایش‌ها و محل نگهداری وسایل است. بااین‌حال، برای اینکه فضانوردان کاملاً سردرگم نشوند و همچنین برای هماهنگی با ماژول‌های آموزشی روی زمین، ایستگاه فضایی با کف و سقف مشخص طراحی شده است. البته گاهی خدمه تنوع به خرج می‌دهند و روزهایی را می‌گذرانند که همه‌چیز عمداً «وارونه» است.

اگر مأموریت‌های طولانی‌مدت فضایی چیزی به ما آموخته باشد، این است که فضا برای سلامتی مضر است. قرارگرفتن طولانی‌مدت در شرایط بی‌وزنی باعث کاهش توده عضلانی، تراکم استخوان و مشکلات بینایی می‌شود. برای اینکه فضانوردان بتوانند بدون مشکلات جدی سلامتی به زمین بازگردند، باید روزانه دو ساعت ورزش کنند. سالن ورزشی ایستگاه فضایی بین‌المللی شامل تردمیل، دوچرخه و دستگاه‌های مقاومتی است.

فضانوردان به‌قدری باانگیزه، منظم و رقابتی هستند که ورزش را به‌طور جدی می‌گیرند. در سال ۲۰۱۶، تیم پیک، فضانورد بریتانیایی حتی رکورد جدیدی برای دویدن ماراتن در فضا ثبت کرد و مسافت ۴۲ کیلومتر را در سه ساعت و ۳۵ دقیقه تمام کرد.

سیستم بازیابی آب در ایستگاه فضایی بین‌المللی یکی از شگفتی‌های مهندسی است که تقریباً تمام آب‌هایی را که فضانوردان دفع می‌کنند بازیابی می‌کند. این فناوری بخار آب و عرق فضانوردان را از هوا و ادرار را از سرویس‌های بهداشتی جمع‌آوری و آن‌ها را به آب آشامیدنی تمیز تبدیل می‌کند.

علاوه بر لوله‌کشی پیچیده، سیستم تهویه مطبوع ایستگاه فضایی، جریان هوای ثابتی را در ایستگاه برقرار می‌کند. با وجود جلسات هفتگی تمیزکاری، ایستگاه فضایی بین‌المللی از نظر آفات کاملاً پاک نیست. مطالعه اخیری نشان داد ۵۵ نوع مختلف میکروب در کنار انسان‌ها در ایستگاه فضایی زندگی می‌کنند.

فضانوردان بخش زیادی از روز کاری خود را به انجام، نظارت و تحلیل آزمایش‌ها اختصاص می‌دهند. پژوهش‌های میکروگرانشی از مطالعات پزشکی روی استخوان‌ها و عضلات تا تحقیقات در مورد مواد و داروها را شامل می‌شود. برخی از آزمایش‌ها با هدف مبارزه با بیماری‌ها در زمین انجام می‌شوند، در حالی که برخی دیگر به توسعه فناوری‌های جدید مربوط هستند. چندین شرکت خصوصی در حال بهره‌برداری از تحقیقات ایستگاه فضایی برای تولید مواد پیشرفته در فضا هستند.

زمانی که ناسا در سال ۱۹۵۹ فضانورد انتخاب می‌کرد، همه باید جوان و سالم می‌بودند. جان گلن، مسن‌ترین فضانورد آمریکایی زمانی گفته بود سخت‌ترین بخش آزمایش‌های پزشکی، انجام آزمایش‌های فراوانی است که واقعاً دشوار و آزاردهنده هستند.

با توجه به فداکاری گلن، مشخص شد که برای فضانوردشدن لازم نیست جوان یا در اوج تناسب اندام باشید. بااین‌حال، باید در کار خود ماهر باشید؛ به همین دلیل فضانوردان معمولاً دیرتر از کار خود بازنشسته می‌شوند. مسن‌ترین فضانوردی که در ایستگاه فضایی بین‌المللی زندگی کرده، در حال حاضر دان پتی است که در روز تولد ۷۰ سالگی‌اش به زمین بازگشت. جان گلن نیز دومین مأموریت خود را در ۷۷ سالگی انجام داد.