سازمان ملل: زمین در مسیر گرمایش ۲.۸ درجه‌ای قرار دارد
سازمان ملل: زمین در مسیر گرمایش ۲.۸ درجه‌ای قرار دارد
به گفته سازمان ملل متحد، با سیاست‌های اقلیمی فعلی جهانی، زمین تا پایان قرن ۲۱ نسبت به دوران پیشاصنعتی حدود ۲.۸ درجه گرم‌تر خواهد شد.
برنامه محیط زیست سازمان ملل (UNEP) مستقر در نایروبی اعلام کرد که به احتمال زیاد هدف بین‌المللی ۱.۵ درجه‌ای، حتی در دهه آینده پشت سر گذاشته خواهد شد. جامعه جهانی می‌خواهد برای جلوگیری از تشدید پیامدهای تغییرات اقلیمی، گرمایش زمین را به ۱.۵ درجه محدود کند. با وجود این، برآورد امسال در مقایسه با پیش‌بینی سال گذشته که ۳.۱ درجه بود، اندکی بهتر است.
به فرض اینکه کشورها همه تعهدات خود را در برنامه‌های ملی اقلیمی اجرا کنند، طبق محاسبات این گزارش، باز هم افزایش دما تا پایان قرن بین ۲.۳ تا ۲.۵ درجه خواهد بود. این رقم در سال گذشته بین ۲.۶ تا ۲.۸ درجه برآورد شده بود.
شرط لازم برای محدود کردن گرمایش زمین
با این حال، برنامه محیط زیست سازمان ملل توضیح داده است که یک‌دهم درجه از این بهبود به تغییرات روش‌شناختی مربوط می‌شود. خروج آمریکا از توافق اقلیمی پاریس به تنهایی یک‌دهم درجه تأثیر منفی خواهد داشت.
برای آنکه گرمایش در حد ۱.۵ درجه باقی بماند، باید انتشار گازهای گلخانه‌ای در ده سال آینده نسبت به سال ۲۰۱۹ میلادی حدود ۵۵ درصد کاهش یابد و برای حفظ دما در زیر دو درجه، این کاهش باید دست‌کم ۳۵ درصد باشد.
در واقع، اجرای کامل تمامی برنامه‌های ملی اعلام‌شده برای سال ۲۰۳۵ تنها منجر به کاهش حدود ۱۵ درصدی گازهای گلخانه‌ای خواهد شد و حتی این رقم نیز با توجه به خروج آمریکا از توافق، قطعی نیست.
گرم‌ترین سال ثبت‌شده یعنی ۲۰۲۴، مرز ۱.۵ درجه را پشت سر گذاشته، هرچند رسماً عبور از این هدف زمانی تأیید می‌شود که میانگین چندساله نیز از آن فراتر رود. سازمان ملل با این حال عبور از این مرز را عملاً اجتناب‌ناپذیر می‌داند.
نویسندگان این گزارش می‌گویند: «کاهش قاطع و به‌موقع انتشار گازهای گلخانه‌ای می‌تواند آغاز عبور از این مرز را به تأخیر بیندازد، اما نمی‌تواند کاملاً از آن جلوگیری کند. چالش بزرگ پیش رو، موقت و حداقل نگه‌داشتن این عبور است، به گونه‌ای که بازگشت به سطح ۱.۵ درجه همچنان در محدوده امکان باقی بماند.»
گوترش هشدار داد: «هر دوره‌ای که در آن مرز اهداف تعیین‌شده شکسته شود، ناگزیر پیامدهایی فاجعه‌بار، از جمله مرگ انسان‌ها، آوارگی جوامع و عقب‌ماندگی در توسعه، به همراه خواهد داشت.»
مسئولیت ویژه گروه ۲۰
با این حال کورسوی امیدی هم هست. از زمان آغاز توافق اقلیمی پاریس در ده سال پیش، پیش‌بینی گرمایش سالانه جهانی کاهش یافته است؛ در آن زمان برآوردها بین ۳ تا ۳.۵ درجه بود.
نویسندگان گزارش تأکید می‌کنند که فناوری‌های لازم برای کاهش سریع انتشار گازهای گلخانه‌ای در دسترس هستند و “توسعه انرژی بادی و خورشیدی رونق گرفته و همین باعث کاهش هزینه‌ها شده است. این بدان معناست که جامعه جهانی اگر بخواهد می‌تواند اقدامات اقلیمی خود را تسریع کند”.
سازمان ملل به ویژه برای کشورهای صنعتی گروه ۲۰ مسئولیت ویژه‌ای قائل است. این کشورها که مسئول بیشترین انتشار گازهای گلخانه‌ای هستند، در مسیر تحقق اهداف ۲۰۳۰ خود قرار ندارند. در عوض، انتشار گازهای گلخانه‌ای آنها در سال ۲۰۲۴ هفت‌دهم درصد افزایش یافته است.
در بسیاری از مناطق جهان رویدادهای شدید آب‌وهوایی، از موج گرما و خشکسالی گرفته تا طوفان و سیل، به دلیل گرمایش زمین بیشتر شده‌اند. این امر می‌تواند مناطق وسیعی را غیرقابل سکونت سازد، محصولات کشاورزی را از بین ببرد و بحران گرسنگی را تشدید کند.
افزون بر این، افزایش سطح دریاها، مناطق ساحلی و کشورهای جزیره‌ای کوچک را تهدید می‌کند. هر چه گرمایش بیشتر شود، پیامدها شدیدتر خواهند شد و خطر عبور از نقاط بازگشت‌ناپذیر اقلیمی با پیامدهای غیرقابل پیش‌بینی نیز افزایش خواهد یافت.
