سیگنال مرموز رادیویی از اعماق کیهان؛ پیام فرازمینیها یا انفجار یک ستاره؟
سیگنال مرموز رادیویی از اعماق کیهان؛ پیام فرازمینیها یا انفجار یک ستاره؟
دانشمندان سه سال پیش، یک سیگنال رادیویی تکرارشونده مرموز از فضای بیرونی را ثبت کردند که بهراحتی قابلتوضیح نبود.
اکنون همان دانشمندان بر این باورند که منبع احتمالی این امواج رادیویی عجیب آسمانی را یافتهاند. هشدار لو رفتن قضیه: احتمالا کار فرازمینیها نیست.
سال ۲۰۲۱ در دوران قرنطینه، یک دانشجوی استرالیایی کارشناسی ستارهشناسی به نام تایرون اودوهرتی، فورانی غیرعادی از امواج رادیویی را مشاهده کرد که هر ۱۸ دقیقه تکرار میشد.
سیگنالهای رادیویی تکرارشونده در مقیاس کلی گیتی ما چندان عجیب نیستند و معمولا از ستارههای رُمبیده که با سرعت بالا میچرخند و با نام تپاخترها شناخته میشوند، سرچشمه میگیرند.
اما در آن زمان، دانشمندان هرگز تپاختری را ندیده بودند که با سرعتی کندتر از ۱۸ دقیقه تکرار شود و نظریههای پذیرفتهشده درباره نحوه عملکرد تپاخترها نشان میداد که این امر غیرممکن است.
ناتاشا هارلی، استاد راهنمای اودوهرتی، ژانویه ۲۰۲۲ نوشت: «در این لحظه عرق سردی بر پیشانیام نشست.»
«برای جستوجوی سیگنالهای رادیویی کیهانی تکرارشونده که در یک بسامد مشخص انتشار مییابند، یک تلاش پژوهشی جهانی وجود دارد. این برنامه تحقیقاتی، «جستوجوی هوش فرازمینی» خوانده میشود. آیا این لحظهای بود که بالاخره فهمیدیم حقیقتی آن بیرون است؟»
در واقع، همانطور که هارلی در آن زمان روشن کرد، قدرت فوقالعاده سیگنال نشان میداد که این سیگنال ممکن است فقط از یک منبع طبیعی سرچشمه گرفته باشد. با این حال، ماهیت دقیق آن منبع همچنان مرموز باقی ماند.
هارلی و تیمش با استفاده از تلسکوپهای رادیویی برای بررسی آسمان، یک پالس رادیویی مشابه دیگر را شناسایی کردند که فقط هر ۲.۹ ساعت یک بار تکرار میشد؛ کندترین نمونهای که تاکنون مشاهده شده است.
مشاهدات دقیقتر نشان داد که این سیگنال از یک ستاره کوتوله سرخ میآید، اما این را هم آشکار کرد که این سیگنال رادیویی در واقع از یک جرم دیگر که در مداری دوتایی با خود کوتوله قفل گرانشی شده بود، منتشر میشد.
هارلی نوشت: «بر اساس مطالعات قبلی درباره تکامل ستارگان، ما فکر میکنیم این گسیلکننده رادیویی نامرئی به احتمال زیاد یک کوتوله سفید است که نقطه پایانی ستارگان کوچک تا متوسط مانند خورشید ما محسوب میشود.»
در این مورد، عامل احتمالی، باد ستارهای کوتوله سرخ بودــ جریان پیوستهای از گاز باردار که گاهی اوقات، در حالی که این دو جسم تحت اثر گرانشی متقابل به دور هم میچرخیدند، به کوتوله سفید برخورد میکرد.
وقتی این اتفاق میافتاد، میدان مغناطیسی جرم دیگر به باد ستارهای شتاب میداد و امواج رادیویی تولید میکرد.
هارلی نتیجهگیری کرد: «شاید با یافتن نمونههای بیشتر، بتوانیم یک مدل فیزیکی یکپارچه پیدا کنیم که همه آنها را توضیح دهد. از سوی دیگر، ممکن است منظومههای بسیار متفاوتی وجود داشته باشند که بتوانند پالسهای رادیویی با دورههای طولانی تولید کنند.»