ماهواره و فضا

همزیستی در سامانه ستاره‌ای دوتایی

همزیستی در سامانه ستاره‌ای دوتایی

ستاره متغیر «آر دلو» (R Aquarii) در واقع یک سامانه ستاره‌ای دوتایی است؛ یعنی دو ستاره که به نظر می‌رسد یک رابطه همزیستی نزدیک با هم داشته باشند. در مرکز این تصویر فضایی ترکیبی نوری/پرتو ایکس، همین سامانه ستاره‌ای قرار دارد که نزدیک به ۷۱۰ سال نوری از ما فاصله دارد.
 
این سامانه جالب، از یک ستاره غول‌پیکر قرمز سرد و یک ستاره کوتوله سفید داغ و متراکم در مداری متقابل و در اطراف مرکز جرم مشترکشان تشکیل شده است. با دوربین دوچشمی می‌توانید مشاهده کنید که در طول یک سال یا بیشتر، روشنایی «آر دلو» به طور پیوسته تغییر می‌کند. نور مرئی این سامانه دوتایی تحت سلطه غول سرخ است که خود یک ستاره متغیر با دوره طولانی و از نوع میرا است. اما مواد موجود در پوشش گسترده ستاره غول‌پیکر سرد، از طریق گرانش به سطح کوتوله سفید کوچکتر و متراکم‌تر کشیده می‌شود و در نهایت باعث ایجاد یک انفجار گرما-هسته‌ای می‌گردد و مواد را به فضا پرتاب می‌کند. ستاره‌شناسان در دهه‌های اخیر چنین طغیان‌هایی را دیده‌اند.
 
شواهدی مبنی بر فوران‌های بسیار قدیمی‌تر نیز در این ساختارهای تماشایی دیده می‌شود و چنین فوران‌هایی تقریباً یک سال نوری را پوشش می‌دهند؛ درست همانطور که توسط تلسکوپ فضایی هابل نیز (در رنگ‌های قرمز و آبی) مشاهده شده است. داده های رصدخانه پرتو ایکس چاندرا (به رنگ ارغوانی) درخشش پرتو ایکس حاصل از امواج ضربه‌ای را نشان می‌دهد که در اثر برخورد یک جت از کوتوله سفید به مواد اطراف ایجاد می‌شود.
 

همزیستی در سامانه ستاره‌ای دوتایی

مجله خبری نیوزلن

مشاهده بیشتر
دانلود نرم افزار

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا