کنترل تلفن همراه با ذهن؛ محصولات اپل با تراشه مغزی سازگار می‌شوند
کنترل تلفن همراه با ذهن؛ محصولات اپل با تراشه مغزی سازگار می‌شوند
این شرکت در حال برداشتن گام‌های اولیه برای امکان کنترل آیفون‌ها با سیگنال‌های عصبی است که از طریق نسل جدید ایمپلنت‌های مغزی ثبت می‌شوند. این فناوری می‌تواند دستگاه‌های اپل را برای ده‌ها هزار نفر که به دلیل آسیب‌های نخاعی شدید یا بیماری‌هایی مانند اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ای‌ال‌اس) قادر به استفاده از دست‌هایشان نیستند، کاربردی‌تر و قابل‌استفاده‌تر کند.
البته اپل تا چنین روزی هنوز چند سال فاصله دارد؛ یعنی تا زمانی سازمان غذا و داروی ایالات متحده ایمپلنت‌های پیشرفته شرکت نورالینک ایلان ماسک و رقبای آن را تایید کند. این نوع ایمپلنت‌ها که به رابط‌های مغز و کامپیوتر معروف‌اند، قبلا بدون بروز هیچ مشکلی در مغز تعدادی از بیماران کاشته شده‌اند.
انسان ابتدا با استفاده از صفحه‌کلید و موس به طور مکانیکی با کامپیوتر تعامل داشت. سپس گوشی‌های هوشمند فناوری لمس را معرفی کردند که یک ورودی رفتاری است، اما همچنان حرکتی قابل‌مشاهده است. حالا قابلیت جدید به این معنی خواهد بود که دستگاه‌های اپل به مشاهده حرکت خاصی از کاربر نیازی ندارند و می‌توانند از طریق سیگنال‌های مغزی رمزگشایی‌شده، قصد کاربر را تشخیص دهند.
اپل این قابلیت جدید را با کمک شرکت «سینکرون» (Synchron) پیش می‌برد که دستگاهی شبیه به استنت (یک دستگاه پزشکی برای باز نگه داشتن مجاری بدن مانند رگ‌ها یا شریان‌ها) تولید می‌کند که در یک رگ در بالای قشر حرکتی مغز قرار می‌گیرد. این دستگاه که نام آن «استنترود» (Stentrode) است، الکترودهایی دارد که سیگنال‌های مغزی را می‌خوانند و این سیگنال‌ها را به اطلاعات قابل‌درک برای دستگاه تبدیل می‌کنند.
اپل سال ۲۰۱۴، زمانی که استاندارد فناوری برای سمعک‌ها را به‌منظور ارتباط با آیفون‌ها از طریق بلوتوت، راه‌اندازی کرد، هم گام مشابهی برداشت؛ استانداردی که بیشتر سمعک‌ها از آن زمان آن را پذیرفته‌اند.
مارک جکسون، یکی از نخستین آزمایش‌کنندگان ایمپلنت استنتروود، توانست بر لبه کوهی در سوییس به آلپ بنگرد و لرزش پاهایش را احساس کند. در حالی جکسون نه می‌توانست بایستد و نه در سوییس بود، بلکه هدست واقعیت مجازی اپل به سر داشت که به ایمپلنت او متصل می‌شد. او که در حومه پیتسبورگ زندگی می‌کند، به بیماری ای‌ال‌اس مبتلا است. با این حال به لطف ارتباط میان ایمپلنت استنتروود و سیستم‌عامل‌های مختلف اپل، یاد می‌گیرد که چگونه آیفون، آیپد و هدست ویژن پرو (Vision Pro) خود را کنترل کند.
دستگاه سینکرون امواج مغزی را به‌درستی ترجمه می‌کند و به کاربر این امکان را می‌دهد که روی صفحه حرکت و آیکون‌ها را انتخاب کند. این دستگاه با ویژگی در سیستم‌عامل اپل به نام «کنترل سوییچ» کار می‌کند که کنترل دستگاه را از یک ورودی قبلی (مانند صفحه‌کلید یا موس) به یک ورودی جدید (مانند کنسول بازی یا ایمپلنت مغزی) تغییر می‌دهد.
البته جکسون می‌گوید که فناوری سینکرون هنوز در مراحل اولیه تولید است و نمی‌توان از آن برای شبیه‌سازی حرکت نشانگر با ماوس یا صفحه لمسی با انگشتان استفاده کرد، بنابراین کار با آن بسیار کندتر از تعامل عادی با رایانه یا گوشی هوشمند است.
به گفته تام آکسلی، مدیر اجرایی سینکرون، امروزه شرکت‌های تولیدکننده رابط مغز و رایانه مجبورند کامپیوترها را فریب دهند تا فکر کنند سیگنال‌هایی که از ایمپلنت‌های آن‌ها می‌آید، از یک موس است. با یک استاندارد خاص که به‌طور خاص برای این ایمپلنت‌ها طراحی شده باشد، می‌توان به قابلیت‌های بیشتری دست یافت. اپل این استاندارد جدید را اواخر امسال منتشر خواهد کرد.
اولین کاربر ایمپلنت نورالینک (Neuralink) نشان داد که می‌تواند با افکارش نشانگر را سریع‌تر از برخی افراد با موس حرکت دهد.
دستگاه آن‌ها که ان۱ (N1) نام دارد، نسبت به سینکرون، داده‌های مغزی بسیار بیشتری جمع‌آوری می‌کند، زیرا برای ثبت فعالیت سلول‌های عصبی بیش از هزار الکترود دارد، در حالی که استنتروود تنها ۱۶ الکترود دارد. از طرفی، الکترودهای ان۱ داخل مغز کاشته می‌شوند، در حالی که در استنتروود، روی آن قرار دارند. داده‌های عصبی که ایمپلنت آن‌ها ثبت می‌کند، به کلیک‌های موس یا فشردن دکمه‌های صفحه‌کلید تبدیل می‌شوند.
سینکرون از سال ۲۰۱۹ تاکنون دستگاه استنتروود را در مغز ۱۰ نفر قرار داده است.
مورگان استنلی تخمین می‌زند که حدود ۱۵۰ هزار نفر در ایالات متحده که ناتوانی‌های شدید در اندام‌های بالایی دارند، ممکن است از نامزدهای اولیه برای دستگاه‌های رابط مغز و رایانه اپل باشند. این شرکت پیش‌بینی می‌کند که اولین تایید تجاری برای چنین دستگاهی سال ۲۰۳۰ صادر شود. با این حال آکسلی گفت که او معتقد است سینکرون قبل از آن تاریخ تایید خواهد شد.
