پاسخ به ۵ سوال متداول: زبان پاک کن بهتر است یا مسواک؟

پاسخ به ۵ سوال متداول: زبان پاک کن بهتر است یا مسواک؟

در پی افزایش توجه جهانی به مقوله سلامت در دوران پس از همه‌گیری، علاقه به یک روش کهن شرقی برای حفظ بهداشت دهان احیا شده است: پاک‌سازی زبان.

به گزارش نیوزلن، دکتر «ارین ایزاک»، متخصص در این زمینه، توضیح می‌دهد که سطح زبان دارای چین‌خوردگی‌های ریزی است که باقیمانده مواد غذایی، باکتری‌ها و قارچ‌ها را در خود نگه می‌دارد. این امر نه تنها می‌تواند به ایجاد بوی نامطبوع دهان بینجامد، بلکه احتمال بروز عفونت‌های دهانی را نیز افزایش می‌دهد.

زبان‌پاک‌کن معمولاً ابزاری از جنس فلز یا پلاستیک و به شکل U یا حلقه‌ای مشابه مسواک است. روش استفاده از آن بسیار ساده است: با کشیدن آرام این وسیله بر روی سطح زبان، پوشش سفید یا زردرنگ آن زدوده می‌شود.

ریشه‌های این عمل به دانش پزشکی کهن آیورودا در هند بازمی‌گردد که با نام «جیْهوا پراکْشالانا» شناخته می‌شود. جالب آنکه اروپاییان ثروتمند نیز طی سده‌های پانزدهم تا نوزدهم میلادی (قرن نهم تا سیزدهم هجری شمسی) از ابزارهای مشابهی استفاده می‌کردند که تفاوت چندانی با نمونه‌های مدرن امروزی ندارند.

نکته حائز اهمیت، فواید متعدد این عادت بهداشتی است. همان‌گونه که دکتر «آماندا لوئیس» خاطرنشان می‌کند، این فواید شامل حذف باکتری‌ها، بهبود حس چشایی، کمک به سفیدتر شدن دندان‌ها و حتی ارتقای سلامت لثه می‌شود.

دکتر «کامیل هاس» نیز در تکمیل این موضوع می‌افزاید: «مسواک به‌طور مؤثر به تمامی چین‌های ریز زبان دسترسی ندارد و این دقیقاً دلیلی است که باعث می‌شود یک زبان‌پاک‌کن، گزینه بهتری برای حفظ تازگی و پاکیزگی دهان باشد.»

به گفته دکتر «نیکل پارمر»، این عمل اخیراً به دو دلیل عمده محبوبیت بیشتری یافته است: تبلیغات گسترده توسط اینفلوئنسرهای عرصه دندان‌پزشکی و افزایش آگاهی عمومی نسبت به بهداشت دهان ناشی از استفاده از ماسک در دوران همه‌گیری کووید─۱۹.

رعایت نکات احتیاطی ضروری است. به‌گفته کارشناسان، به دلیل دشواری استفاده و خطرات ذاتی این ابزار، به‌کارگیری آن برای کودکان توصیه نمی‌شود. دکتر هاس همچنین در مورد مدل‌های تیز یا پاک‌کن‌های زبر هشدار می‌دهد.

در خصوص روتین ایده‌آل مراقبت، وی ترتیب زیر را پیشنهاد می‌کند: «ابتدا دهان خود را با آب بشویید، سپس از نخ دندان استفاده کنید، پس از آن زبان خود را پاک‌سازی نمایید و در نهایت، با خمیردندان مناسب مسواک بزنید.»

در زمینه تکنیک صحیح، دکتر پارمر توصیه می‌کند که کار را با فشار بسیار کم آغاز کنید و فرآیند پاک‌سازی را دو یا سه بار تکرار نمایید و به تدریج با عادت کردن به آن، فشار را افزایش دهید. ضدعفونی و تمیز کردن دقیق ابزار پس از هر بار استفاده نیز امری ضروری است.

متخصصان بر این باورند که پاک‌سازی زبان یک مد زودگذر نیست، بلکه یک روش کهن با پشتوانه تاریخی است که کارآیی آن به‌طور علمی به اثبات رسیده و شایسته است به عنوان بخشی ثابت از برنامه روزمره مراقبت‌های بهداشت دهان و دندان مورد توجه قرار گیرد.