داده‌های جدید حاکی از آن است که انرژی تاریک در حال تکامل است
داده‌های جدید حاکی از آن است که انرژی تاریک در حال تکامل است
ابزار طیف‌سنجی انرژی تاریک (DESI) با استفاده از داده‌های نزدیک به ۱۵ میلیون کهکشان و اختروش، دقیق‌ترین نقشه سه‌بعدی کیهان را ساخته است. تحلیل جدید این داده‌ها در کنار دیگر مجموعه‌های کیهانی نشان می‌دهد که انرژی تاریک، نیرویی که باعث انبساط شتاب‌دار جهان می‌شود، ممکن است ثابت نبوده و در طول زمان تغییر کند. این یافته چالش بزرگی برای مدل استاندارد کیهان‌شناسی (Lambda CDM) ایجاد کرده است.
به گزارش نیوزلن و به نقل از سایتک‌دیلی، تحلیل اخیر DESI، که بر سه سال نخست داده‌های این پروژه استوار است، نتایج خود را با مشاهدات دیگری همچون تابش پس‌زمینه کیهانی (CMB)، ابرنواخترها و همگرایی گرانشی ضعیف ترکیب کرده است. نتایج این تحلیل نشان می‌دهند که مدل استاندارد کیهانی به سختی می‌تواند تمام این داده‌ها را توضیح دهد و مدل‌های جایگزینی که در آن انرژی تاریک در حال تحول است ممکن است توضیح بهتری ارائه دهند.
نقش انرژی تاریک در سرنوشت جهان بسیار حیاتی است. یافته‌های DESI نشان می‌دهند که این انرژی طی ۱۱ میلیارد سال گذشته بر گسترش جهان تأثیر گذاشته است و برخلاف تصور پیشین که آن را یک مقدار ثابت می‌دانست، ممکن است در حال تغییر باشد. این نتیجه‌گیری از تحلیل داده‌های یکی از بزرگ‌ترین پژوهش‌های کیهانی به دست آمده که با همکاری بیش از ۹۰۰ پژوهشگر از ۷۰ مؤسسه علمی سراسر جهان، تحت هدایت آزمایشگاه ملی لارنس برکلی در آمریکا، انجام شده است.
پروفسور الکسی لوثو-هارنت از دانشگاه کالیفرنیا سانتا کروز، از اعضای کلیدی این پژوهش، می‌گوید: «این یافته‌ها می‌توانند سرآغاز کشف بزرگی درباره ماهیت بنیادی انرژی تاریک و جهان ما باشند.» در حالی که داده‌های DESI به‌تنهایی با مدل استاندارد سازگارند، اما ترکیب آنها با سایر مشاهدات نشان می‌دهد که ممکن است تأثیر انرژی تاریک در طول زمان کاهش یافته باشد.
هرچند شواهد فعلی هنوز به سطح «۵ سیگما» – معیار طلایی کشف علمی در فیزیک – نرسیده‌اند، اما ترکیب داده‌های مختلف نشانه‌هایی بین ۲.۸ تا ۴.۲ سیگما ارائه می‌دهد. به گفته دکتر سشادری ناداتور از دانشگاه پورتسموث، این پژوهش گامی مهم در درک بهتر انرژی تاریک است و آزمایش‌های بیشتری برای تأیید این نتایج در آینده انجام خواهد شد.
DESI با رصد ۵۰۰۰ کهکشان به‌طور هم‌زمان، دقیق‌ترین داده‌ها را درباره چگونگی توزیع ماده در کیهان فراهم کرده است. این ابزار با بررسی نوسانات آکوستیکی باریونی (BAO) به عنوان «خط‌کش کیهانی» تأثیر انرژی تاریک را در زمان‌های مختلف بررسی می‌کند. داده‌های جدید این پژوهش نسبت به سال‌های پیشین دقت بیشتری دارند و نشان می‌دهند که احتمالاً انرژی تاریک پدیده‌ای پویا و در حال تحول است.
