توافق تاریخی آنتروپیک با نویسندگان در پرونده کپی‌رایت
توافق تاریخی آنتروپیک با نویسندگان در پرونده کپی‌رایت
شرکت آنتروپیک، سازنده دستیار هوش مصنوعی کلاود (Claude)، با توافقی محرمانه به یکی از بزرگ‌ترین پرونده‌های حق نشر تاریخ صنعت فناوری پایان داد. این دعوی دسته‌جمعی که پیش‌تر توسط قاضی فدرال ویلیام الساپ تأیید شد، مدعی بود آنتروپیک میلیون‌ها کتاب دزدی‌شده از سایت‌های «کتابخانه سایه» را برای آموزش مدل‌های خود گردآوری و ذخیره کرده است.
در جریان پرونده، الساپ در حکمی مهم دو موضوع را از هم جدا کرد: او آموزش مدل‌های هوش مصنوعی با استفاده از آثار دارای کپی‌رایت را مشمول «استفاده منصفانه» دانست، زیرا این فرآیند ماهیتی دگرگون‌ساز و غیر‌بیانگر دارد. اما نگهداری متن‌ها در یک «کتابخانه مرکزی» را خارج از این شمول اعلام کرد و آن را مصداق نقض مستقیم حق نشر دانست. این تصمیم راه را برای دادگاهی در دسامبر باز کرد که می‌توانست خساراتی تا ۱۵۰ هزار دلار برای هر اثر در پی داشته باشد؛ با توجه به تعداد میلیون‌ها عنوان، احتمالاً جریمه‌ها به صدها میلیارد یا حتی بیش از یک تریلیون دلار می‌رسید.
در حالی‌که شرایط دقیق توافق علنی نشده، وکیل شاکیان آن را «تاریخی» توصیف کرده و وعده داده جزئیات به‌زودی منتشر خواهد شد. این توافق تنها دو ماه پس از تأیید غیرمعمول یک گروه شاکی بالقوه تا هفت میلیون نفر حاصل شد؛ موضوعی که ریسک حقوقی را برای آنتروپیک به سطحی وجودی رساند و مسیر دفاع شرکت را عملاً مسدود کرد.
کارشناسان حقوقی این پرونده را نقطه عطفی در تفسیر قانون کپی‌رایت برای آموزش هوش مصنوعی می‌دانند. از یک سو، نظر قاضی الساپ از استفاده آموزشی از آثار دارای کپی‌رایت حمایت می‌کند؛ از سوی دیگر، خط قرمزی روشن در برابر شیوه‌های گردآوری و ذخیره‌سازی غیرمجاز ترسیم کرده است. این تمایز احتمالاً الگوی آینده شرکت‌های فناوری در انتخاب منابع داده را شکل خواهد داد.
پرونده همچنین نشان داد که اتکای صرف به محتوای اسکرپ‌شده از اینترنت، بدون مجوز تجاری، می‌تواند ریسک‌های حقوقی عظیمی ایجاد کند. به همین دلیل، شرکت‌ها ممکن است به سمت قراردادهای صدور مجوز رسمی سوق پیدا کنند.
این توافق، علاوه بر جلوگیری از حکم خسارت احتمالی، پیامی هشداردهنده برای صنعت هوش مصنوعی است: دادگاه‌ها ممکن است «آموزش» را بپذیرند، اما «شیوه دستیابی به داده» را نه. برای نویسندگان و صاحبان حق نشر، این یک پیروزی اولیه محسوب می‌شود و برای شرکت‌های فناوری هم همزمان یک هشدار و نقشه راه.
