الگوهای تنفسی سریع‌تر با بیماری آلزایمر مرتبط هستند
الگوهای تنفسی سریع‌تر با بیماری آلزایمر مرتبط هستند
در تلاشی برای تحول در روش‌های تشخیص آلزایمر، دانشمندان به بررسی واحد نورواسکولار مغز پرداخته‌اند. این پژوهش نه‌تنها تغییرات این سیستم را در اثر بیماری آشکار کرد، بلکه الگوهای تنفسی متمایزی را در افراد مبتلا شناسایی نمود.
تحول در روش‌های تشخیص آلزایمر
در گذشته، تشخیص بیماری آلزایمر تنها از طریق بررسی‌های پس از مرگ امکان‌پذیر بود. اما امروزه، به لطف سال‌ها پژوهش، شناسایی این بیماری در افراد زنده نیز ممکن شده است. تاکنون روش‌هایی مانند اسکن چشمی، استفاده از ایربادها و حتی تحلیل گفتار با اپلیکیشن‌های موبایلی برای تشخیص این بیماری پیشنهاد شده‌اند.
بااین‌حال، روش‌های استاندارد کنونی شامل بررسی نشانگرهای پروتئین آمیلوئید در مایع مغزی-نخاعی (CSF) یا اسکن توموگرافی با انتشار پوزیترون (PET) هستند. اما استخراج CSF فرآیندی تهاجمی است و اسکن PET نیز هزینه بالایی دارد.
علاوه بر این، اگرچه تشکیل پلاک‌های ناشی از تجمع پروتئین آمیلوئید یکی از ویژگی‌های بارز آلزایمر محسوب می‌شود، اما شکست داروهای متعددی که بر این پروتئین‌ها تمرکز دارند، نشان می‌دهد که احتمالاً این پروتئین‌ها علت اصلی بیماری نیستند.
بررسی یک نشانگر جدید در مغز
با هدف یافتن نشانگرهای جایگزین برای شناسایی و درمان احتمالی آلزایمر، گروهی از محققان از دانشگاه لنکستر (بریتانیا) و مرکز پزشکی دانشگاه لیوبلیانا (اسلوونی) تصمیم گرفتند تا واحد نورواسکولار مغز (NVU) را بررسی کنند. این سیستم شامل شبکه‌ای از سلول‌های مغزی متصل به رگ‌های خونی است. پژوهشگران فرض کردند که آلزایمر ممکن است ناشی از عدم دریافت تغذیه کافی از طریق این رگ‌ها باشد.
در همین رابطه بخوانید:
– تغییرات بی‌سروصدای مغز پیش از ابتلا به آلزایمر
– برخی افراد مبتلا به آلزایمر شاید هیچ علائمی نداشته باشند
برنارد مگلیچ، یکی از نویسندگان این مطالعه، دراین‌باره می‌گوید: با توجه به نتایج ناامیدکننده آزمایش‌های دارویی که بر پروتئین‌ها تمرکز دارند، به نظر می‌رسد که بررسی عروق خونی و واحد نورواسکولار گزینه‌های امیدوارکننده‌ای برای درمان آلزایمر در آینده هستند.
اختلال در هم‌زمانی سیستم‌های بدن
برای بررسی عملکرد واحد نورواسکولار و تأثیر آلزایمر بر آن، پژوهشگران از سه ابزار نظارتی مختلف استفاده کردند. این ابزارها شامل پروب‌های الکتریکی و نوری برای اندازه‌گیری فعالیت الکتریکی و اکسیژناسیون مغز، الکتروکاردیوگرام (ECG) برای بررسی ضربان قلب، و یک نوار دور سینه برای ارزیابی الگوهای تنفسی بودند.
این رویکرد سه‌جانبه نشان داد که در افراد سالم، چرخه‌های اکسیژناسیون و جریان خون (نوسانات) در فرکانس ۰.۱ هرتز رخ می‌دهند، یعنی هر ۱۰ ثانیه یک‌بار. اما در بیماران مبتلا به آلزایمر، این نوسانات دچار اختلال شده و هماهنگی لازم را ندارند.
به بیان دیگر، در مبتلایان به آلزایمر، افزایش و کاهش سطح اکسیژن خون با ضربان رگ‌های خونی که وظیفه انتقال این اکسیژن به مغز را دارند، هماهنگ نیست. این یافته نظریه‌ای را تقویت می‌کند که اکسیژناسیون ناکافی مغز می‌تواند با بیماری آلزایمر مرتبط باشد.
کشف غیرمنتظره در الگوهای تنفسی
نکته جالب‌توجه این بود که پژوهشگران علاوه بر تغییرات نورواسکولار، الگوهای تنفسی متفاوتی را نیز در بیماران آلزایمری مشاهده کردند. افراد سالم به‌طور متوسط ۱۳ بار در دقیقه تنفس می‌کردند، درحالی‌که بیماران مبتلا به آلزایمر تعداد تنفس بیشتری داشتند و این عدد به ۱۷ تنفس در دقیقه می‌رسید.
آنتا استفانوفسکا، نویسنده ارشد این مطالعه، اظهار داشت: کاملاً غیرمنتظره بود که دریافتیم فرکانس تنفسی در حالت استراحت در بیماران آلزایمری به‌طور قابل‌توجهی بالاتر است. به نظر من، این کشف می‌تواند انقلابی در مطالعه آلزایمر ایجاد کند. احتمالاً این تغییرات ناشی از التهاب، شاید در مغز، باشد که در صورت شناسایی زودهنگام، ممکن است قابل‌درمان باشد و از مراحل شدید بیماری جلوگیری کند.
به دنبال این کشف، استفانوفسکا و تیمش در نظر دارند یک شرکت نوپا تأسیس کنند تا این روش را توسعه دهند. آن‌ها معتقدند که این روش می‌تواند به یک ابزار نوین، مقرون‌به‌صرفه، غیرتهاجمی و نسبتاً ساده برای تشخیص آلزایمر تبدیل شود.
