مرد، خرگوش یا الهه؛ چرا مردم روی ماه صورتهای آشنا میبینند؟
مرد، خرگوش یا الهه؛ چرا مردم روی ماه صورتهای آشنا میبینند؟
در تصویر فوق، ماه در نزدیکی افق قرار دارد و مه و ابرها باعث شدهاند جزئیاتی دیده شوند که یادآور چهرهی انسان هستند: چشمها، بینی روشن که به سوراخهای تیره ختم میشود و دهانی کمی نامتقارن. این چهرهی انسانی با فیلم علمیتخیلی و صامت سفر به ماه، ساختهشده در سال ۱۹۰۲، جاودانه شد.
اما جالب اینجاست که همهی مردم دنیا یک تصویر واحد نمیبینند. در حالی که فیلم مشهور سفر به ماه تصویر مردی با موشکی در چشم را برای همیشه در تاریخ سینما حک کرد، فرهنگهای دیگر روایتهای کاملاً متفاوتی دارند.
در متون یهودی چهره روی ماه انعکاس صورت یعقوب است
بهنقل از آیافالساینس، در برخی متون یهودی این چهره انعکاس صورت یعقوب است. دانته در کتاب مشهورش، کمدی الهی، آن را چهرهی قابیل گناهکار میداند که محکوم به گردشی ابدی به دور زمین شده است. در اساطیر اسکاندیناوی هم این نقش، مانی، شخص ایزد ماه است که از چنگال گرگی غولپیکر فرار میکند. در گوشهوکنار جهان هم روایتهایی وجود دارد که در آنها هیزمشکنان، درختان، تیرهای چوبی یا چهرههای انسانی با لکههای ماه پیوند خوردهاند.
اما اگر از غرب به شرق آسیا سفر کنیم، داستان کاملاً عوض میشود. در اسطورههای چینی، الههی ماه به نام چانگئه روی ماه زندگی میکند و همراه همیشگیاش، خرگوشی به نام یوتو است. این الهه و خرگوش ماه در فرهنگهای ژاپن و کره نیز حضور پررنگی دارند و در دنیای رمانها و فیلمها نیز بهوفور دیده میشوند؛ شرقیها بهجای چهرهی یک مرد، تصویر خرگوشی را در لکههای ماه میبینند که در حال کوبیدن هاون است.
یکی دیگر از جذابترین داستانها از کشور لتونی میآید. روایت میکنند که دو دختر جوان پس از بیرونآمدن از سونا، برای آوردن آب به سمت چاه میروند. یکی از آنها با تحسین میگوید: «ماه چقدر زیباست!» اما دیگری با گستاخی پاسخ میدهد: «من از ماه هم زیباترم!» و برای اثبات حرفش، ماه را مسخره میکند. الهه ماه که از این بیاحترامی خشمگین شده بود، همان لحظه دختر و تیر چوبی که در دست داشت را روی سطح ماه قرار میدهد تا درس عبرتی برای همه باشد. یک مجازات ابدی برای یک شوخی ساده!
منبع : زومیت
